Verlaat Bouterse binnenkort het politieke toneel in Suriname?

Chan Choenni

Chan E.S. Choenni is emeritus hoogleraar. Hij is geboren en getogen in Suriname.

Alle peilingen wijzen uit dat President D.D. Bouterse en zijn Nationale Democratische Partij (NDP) de verkiezingen die op 25 mei worden gehouden in Suriname zullen verliezen. Vijf jaar geleden had de NDP met bijna de helft van de stemmen 26 van de 51 parlementszetels gewonnen. Bouterse werd daarna democratisch gekozen tot President van Suriname.  Al in 2010 was Bouterse verrassenderwijs President geworden. Dat gebeurde toen in samenwerking met de leiders R. Brunswijk en P. Somohardjo van twee kleinere partijen. Zij waren verklaarde tegenstanders van Bouterse, maar gingen toch overstag onder druk van Bouterse. Sinds 2010 is Bouterse dan ook de machtigste man in Suriname. Sterker nog: sinds de door hem geleide staatsgreep van 25 februari 1980 is hij min of meer de dominerende figuur in de Surinaamse politiek; soms op de voorgrond maar vaak op de achtergrond. Vermeldenswaard is dat Suriname de afgelopen 40 jaar in economisch opzicht goede en slechte tijden heeft gekend. Het moet worden erkend dat Bouterse en zijn NDP een behoorlijke aanhang hebben verworven in de Surinaamse samenleving. Zij hebben de etnische politiek doorbroken en de NDP is een multi-etnische partij. Bouterse zorgt er altijd voor dat de verschillende bevolkingsgroepen zijn vertegenwoordigd in zijn regering. Ook beschikt de NDP over een goed geoliede partijmachine. Op sociaal terrein en in infrastructureel opzicht -er zijn wegen en bruggen gebouwd-heeft de NDP goede prestaties neergezet. Maar in financieel opzicht is de NDP regering een ramp. De laatste jaren is er sprake van een sterke waardedaling van de Surinaamse dollar. Dat mondt uit in toenemende verarming van delen van de bevolking. Met voedselpakketten probeert de NDP een groot deel van de aanhang tevreden te houden. Er zijn grote schulden gemaakt en ook corruptieschandalen teisteren de NDP regering. De Surinaamse rechtstaat wordt ook nog uitgehold. En Suriname is internationaal geïsoleerd, omdat er een uitleveringsverzoek tegen Bouterse loopt wegens drugshandel en hij is ook in verband met zijn aandeel in de decembermoorden van 1982 veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf.

VHP leider, Chan Santokhi, op verkiezingscampagne

Er is sprake van afkalving van de aanhang van Bouterse. Het politiek alternatief vormt de Verenigde Hervormings Partij (VHP). Deze van oudsher Hindostaanse partij  heeft zich de afgelopen jaren getransformeerd tot een multi-etnische partij. De VHP heeft verkiesbare kandidaten opgesteld uit alle bevolkingsgroepen. De politieke leider van de VHP C. Santokhi was politiecommissaris en heeft gediend als minister van Justitie. Santokhi heeft een schoon blazoen en beschikt over uitstekende internationale contacten. De VHP ambieert een meerderheid te verwerven in het Surinaamse parlement. Hoogstwaarschijnlijk zal de VHP en in elk geval samen met de overige oppositie partijen de meerderheid van parlementszetels winnen. De vraag is natuurlijk of Bouterse en de NDP zich zullen neerleggen bij het verwachte verkiezingsresultaat. In Suriname zijn er de nodige zorgen hierover. Er is enige angst voor verkiezingsfraude door de regerende NDP. Vooral nu door de coronacrisis er minder internationale waarnemers zijn. Een tweede punt van zorg is of Bouterse en de NDP op democratische wijze de politieke macht zullen overdragen. Dat is wel gebeurd in 1987 toen de oude partijen de verkiezingen glansrijk wonnen. Tenslotte is er de kans van dreiging met geweld en zelfs het afzetten van de nieuwe regering door een staatsgreep. Dat is in 1990 gebeurd onder regie van Bouterse. Als gevolg van een zogeheten telefooncoup  werd de toenmalige President  gedwongen af te treden. Bouterse werd toen opnieuw geïnstalleerd als legerbevelhebber. Maar de tijden zijn veranderd. Bouterse wordt dit jaar 75 en zijn invloed in en macht over het Surinaamse leger is getaand. De vraag is of Bouterse en de zijnen het hoofd zullen buigen voor de wil van het Surinaamse volk.

TOP