Bestuur Eekta samen met Rosita Drigpal (moderator 3e van links).

Op 6 november 2022 bracht de heer Rabin Satnarainsingh Baldewsingh, Regeringscommis­saris belast met de functie van Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR), een bezoek aan het cultureel centrum Eekta aan de Boylestraat in Den Haag. Hij informeerde het publiek over zijn functie en over de mogelijkheden die er zijn als je last hebt van racistische en/of discriminerende situaties. Dat was ook nodig, aangezien uit diverse vragen vanuit het publiek bleek, hoe weinig men bekend was met het werk van de NCDR.

Op verzoek van de Tweede Kamer stelde het kabinet de functie van NCDR op 15 oktober 2021 in en Baldewsingh werd als eerste in deze functie benoemd. Hij is in 1962 geboren in Paramaribo en woont al 47 jaar in Nederland. Hij staat in Den Haag bekend als een politicus die voor de PvdA 12 jaar als wethouder heeft gediend, en hedendaags nog steeds bekend als schrijver, dichter en filmproducent.

Hoe is hij in deze functie gerold is een vraag die bij velen speelt.
Baldewsingh vertelt dat hij na een korte break om bij te komen hoorde dat het kabinet zocht naar een rege­rings­commissaris om de aanpak tegen discriminatie te versterken. “Ik heb toen mijn vinger opgestoken. Sommige mensen denken dat je wordt gekozen op basis van een ons kent ons verhaal, je daar wordt neergezet en ga je gang. Zo is het dus niet gegaan. Het is een zware functie waar je op moest solliciteren; er zijn nogal wat selectierondes geweest. Ik vind het ontzettend eervol dat ik, als rege­rings­commissaris door het kabinet benoemd, de functie van Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme mag vervullen om ervoor te zorgen dat wij Nederland wat inclusiever gaan maken.”

Er zijn drie gebeurtenissen die voor de Tweede Kamer aanleiding waren het kabinet te vragen deze functie in het leven te roepen, vervolgt Baldewsingh. Ook de Tweede Kamer was van mening dat een functie als rege­rings­commissaris nodig is om discriminatie aan te pakken.

• De grote Black Lives Matter In coronatijd is het ongekend geweest dat zo een 60.000 mensen gewoon de straat op gingen om te protesteren tegen discriminatie en racisme, de ongelijk­waardigheid die grote groepen in de samenleving ervaren.
• De toeslagenaffaire, waar heel nadrukkelijk van de kant van de overheid systemische racisme heeft plaatsgevonden. Dat betekent dat de overheid die ons eigenlijk moet beschermen tegen discriminatie daar zelf toe is overgegaan door het maken van lijsten op basis van bepaalde kenmerken die de grondwet verbiedt.
• De erkenning door premier Rutte, pas na ongeveer 7 jaar waarin het debat speelt, dat er sprake is van racisme in Nederland. Tijdens de discussies over Zwarte Piet weigerde hij dat te erkennen. Want het blijft Piet “it is Black Piet” zei hij ook nog op CNN. Hij heeft dat heel lang vol gehouden en toch ging hij begin vorig jaar om. Dit is ook een belangrijke verschuiving in de discussie over de erkenning van het slavernijverleden van Nederland.

Wat zijn nou de taken en de werkwijze van de NCDR?
Baldewsingh heeft tot taak te komen tot een nationaal programma. Niet een advies maar een programma. Advies kun je namelijk in de lade stoppen en hoef je niet over te nemen. Een nationaal programma is een afspraak tussen het kabinet en de samenleving. Input van alle betrokken partijen in de samenleving is hierbij heel belangrijk. Maar dit houdt niet in dat het bureau van de NCDR een klachtenbureau is. De NCDR houdt zich bezig met de grote vraagstukken van de samenleving. Baldewsingh geeft aan dat het belangrijk is dit verschil te maken. “Als u op school van uw kind discriminatie ervaart, is daar een aparte route voor. Sterker nog, het NCDR-bureau mag uw klacht niet in behandeling nemen, omdat daarvoor al een anti­discri­minatievoorziening bestaat. Maar zijn er bijvoorbeeld 50 ouders die dit ervaren dan wordt het vraagstuk anders. Dan moeten wij ons afvragen of het schoolsysteem bijvoorbeeld wel goed genoeg is ingericht voor onze kinderen. Zo een vraagstuk komt bij bureau NCDR binnen. Maar dat betekent niet dat de heer Rabin Baldewsingh uw verhaal niet wilt horen.”

Baldewsingh legt uit welke stappen moeten worden ondernomen in een geval als hierboven genoemd. “Als u de leraar, directeur en raad van toezicht heeft gesproken en dat niet het gewenste effect heeft, ga je naar de onderwijsinspectie. Maar als dat ook niet werkt dan?

Dan gaat u naar de Antidiscriminatievoorziening. Elke regio/gemeente heeft zo een voorziening. In Den Haag is dat bijvoorbeeld Den Haag Meldt. Als u daar niet tevreden bent gaat u naar de gemeentelijke ombudsman of de nationale ombudsman. Als dat niet werkt gaat u naar Utrecht naar het College voor de Rechten van de Mens. Dat zijn echt drie stappen die bij wet verankerd zijn voor de aanpak van discriminatie. Als u vindt dat er in het onderwijs bepaalde ongewenste situaties zijn, trends zijn, waarvan u vindt dat de NCDR daar rekening mee moet houden, stuur dan een mail naar postbus@bureauncdr.nl.”

Een interessante vraag die werd gesteld was: Wat kan de NCDR doen om de vooroor­delen bij kunstmatige intelli­gentie (artificial intelligence, AI) tegen te gaan?
Baldewsingh zegt dat dit ook tot zijn taak behoort om dit onderwerp te agenderen bij instellingen en de voor­oor­delen weg te nemen. Met expertmeetings probeert hij de nodige kennis te verwerven. Er zijn regelmatig overleggen met professoren uit Nederland die allerlei aspecten van dit onderwerp bekijken. Daarbij moet vooral het ethische aspect niet uit het oog worden verloren. Ook heeft hij nauw contact met Autoriteit Persoonsgegevens. Want daar zijn ook de nodige uitdagingen zoals bij de Rijksoverheid. Daar heeft men al een opdracht om de systemen af te stemmen op de doorsnee bevolking van Nederland. Waar de NCDR zich echt zorgen om maakt, zijn de financiële instellingen. Zij zijn vrij eenzijdige instellingen met autonome systemen. “We zijn net ermee begonnen; überhaupt als Nederland zijn we daar maar net mee begonnen. ‘Elk nadeel heb z’n voordeel’, zei groot filosoof Johan Cruijff ooit. Het toeslagenschandaal is natuurlijk afschuwelijk, maar we leren er veel van. Dit schandaal heeft ervoor gezorgd dat AI op de kaart staat en laat ons inzien hoe belangrijk het is om niet alleen te kijken naar de uitkomst maar ook naar wat erin gestopt wordt. Het blijft een systeem. Dit gaat allemaal nog wel even duren want er zit veel regelgeving aan vast, niet alleen nationaal maar ook Europees. Online discriminatie is wereldwijd een probleem, ook in Nederland. Het is moeilijk de mensen daarachter te vinden en hen er verantwoordelijk voor te houden. Er gaat veel onderzoek, geld en tijd in zitten,” aldus Rabin Baldewsingh.

Kortom, genoeg grote uitdagingen voor iemand die pas een jaar met deze nieuwe functie is begonnen. Baldewsingh heeft dan ook niet de illusie dat de NCDR het probleem zo oplost. De aanpak vergt een lange adem en heel veel inzet. Is de droom van Maarten Luther King uitgekomen? Helaas nog niet, maar laten wij met zijn allen wel alles eraan doen om discriminatie en racisme op de agenda te houden. Mocht u tegen iets aan lopen wat op racisme of discriminatie duidt, meldt u het dan ook. Want alleen dan worden ongewenste situaties opgepikt door onze coördinator en zijn team. Laten wij dit samen doen.

Foto’s: Radjin Thakoerdin (Sampreshan/Hindorama)

Voor meer informatie: www.bureauncdr.nl