Over intolerantie gesproken: Het verzet van activisten tegen de Anton de Kom-lezing door president Chan Santokhi

Hans Ramsoedh

Dr. Hans Ramsoedh historicus/publicist

Op vrijdag 10 september houdt president Chan Santokhi de jaarlijkse Anton de Kom-lezing in het Tropentheater in Amsterdam. Deze lezing is een initiatief van het Verzetsmuseum in Am­sterdam en dagblad Trouw waarin aandacht wordt gevraagd voor de strijd tegen intolerantie en discriminatie en voor de geschiedenis van minder­heidsgroepen en hun positie in de Nederlandse samenleving. Anton de Kom was een Surinaamse linkse activist en verzetsstrijder in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij kwam in 1945 om in een Duits concentratiekamp. In 1934 publiceerde hij zijn bekende Wij slaven van Suriname. In 2020 werd De Kom opgenomen in de bijgestelde Nederlandse geschie­deniscanon. Hij is hiermee de eerste Surinamer die een plek heeft gekregen in de Nederlandse geschie­deniscanon.
Verschillende prominenten in de Nederlandse samen­leving hebben in het verleden de Anton de Kom-lezing gegeven zoals de advocaat Gerard Spong (2018) en de CDA-politici en oud-ministers Ab Klink (2011) en Ernst Hirsch Ballin (2015).

Een groep Surinaamse ‘activisten’ (zich noemend ‘Surinamers in diaspora’) heeft gemeend te moeten protesteren tegen de Anton de Kom-lezing door president Santokhi: ‘Lezing van president Santokhi over Anton de Kom? Dit is onkan’.
Wie deze ‘activisten’ zijn is niet bekend aangezien zij zich op de petitiesite in anonimiteit hullen (zie https://petities.nl/petitions/anton-de-kom-lezing-niet-door-santokhi). Zij noemen zich de WID-beweging (Woor­den-Intenties-Daden). Op de petitiesite staat slechts aangegeven dat zij een erfgoedinstelling zijn. In hun optiek is De Kom een verzetsstrijder die zich zowel in Suriname en als in Nederland heeft verzet tegen uitbuiting, uitsluiting, racisme en corruptie. De Suri­naamse president zou volgens hen bekend staan om het tegendeel en daarom niet de aangewezen man zijn om een lezing te houden over De Kom. Zij voeren de volgende bezwaren aan tegen Santokhi:

  • ‘Dat het demonstratierecht en vrijheid van meningsuiting in Suriname wordt beknot, bij kritiek op het overheidsbeleid van Suriname;
  • De trias politica in Suriname is gereduceerd tot een kartel dat politieke vijanden uitschakelt;
  • Dat ambtenaren in Suriname met een andere politieke kleur de laan uitgestuurd worden of moeten vrezen voor hun baan;
  • Dat het etnisch georiënteerde overheidsbeleid in Suriname de vrede tussen de etnische groepen in gevaar brengt;
  • Dat regeerbeleid van Santokhi haaks staat op het gedachtegoed van Anton de Kom;
  • Dat zijn regering iedere vorm van excuses van Nederland inzake het slavernijverleden niet relevant vindt, terwijl zowel de nationale en internationale roep naar het doen van excuses steeds luider wordt.’

Mensen worden opgeroepen te protesteren tegen de lezing door Santokhi door het ondertekenen van de petitie. Dat kan met vermelding van naam of anoniem. Inmiddels hebben meer dan achthonderd personen deze petitie ondertekend van wie meer dan de helft anoniem.
Ook de Communistische Jongerenbeweging van Nedeland (CJB) roept op tot verzet tegen de lezing door de Surinaamse president. De CJB is de jongerenorganisatie van de Nieuwe Communistische Partij Nederland (NCPN). De CJB stelt dat de opvattingen van de huidige president van Suriname en zijn partij de VHP lijnrecht tegen de denkbeelden van de communistische verzetsstrijder Anton de Kom ingaan. De VHP heeft zich immers bijna tot het einde tegen de onafhankelijkheid van Suriname verzet. Kolonialisme kon alleen door brute en gewelddadige onderdrukking door koloniale legers in stand gehouden worden. Anno 2021 wil de VHP maar al te graag samenwerken met het ministerie van Defensie van Nederland, aldus de CJB. Over de CJB zal ik het verder in deze bijdrage niet hebben. In mijn optiek gaat het om clubje in de marge van het Nederlandse politieke en maatschappelijke landschap dat zich naar alle waarschijnlijkheid voor het karretje heeft laten spannen van deze Surinaamse ‘activisten’.

President Chan Santokhi

In deze bijdrage ligt de focus op de petitie van de Surinaamse ‘activisten’. Dat zij zich in anonimiteit hullen is veelzeggend en geeft te denken. Gaat het hier om Boutistisch voetvolk in schaapskleren in Nederland (aanhangers van Desi Bouterse) dat met hun petitie probeert president Santokhi in een kwaad daglicht te stellen? Ik acht dit niet onwaarschijnlijk, aangezien hun bezwaren overeenkomsten vertonen met die van de Nationale Democratische Partij (NDP) van Bouterse.
Het protest van de ‘activisten’ is ook een van uitwassen van de woke-ideologie (afgeleid van to wake up – ontwaken) van de Black Lives Matter-beweging in de Verenigde Staten die naar Europa is overgewaaid en inmiddels mainstream geworden is. Van een ‘zwart’ woord tegen racisme is het langzamerhand een afrekencultuur geworden waarbij mensen worden geboycot die andere opvattingen hebben dan de aanhangers van de woke-cultuur. Hiermee wordt ieder debat in de kiem gesmoord en het recht op vrije meningsuiting gestaag ingedamd. Het is verworden tot een cultuur die mensen en groepen uitsluit.

Hoe verschillend we ook tegen het presidentschap van Chan Santokhi aankijken, feit is dat we te maken hebben met een president met een onbesmet verleden voor wie wij als Surinamers ons niet hoeven te schamen. Hij is weliswaar geen communist maar dat hoeft voor de Anton de Kom-lezing geen enkel bezwaar te zijn aangezien het bij deze lezing niet gaat om het communistische gedachtegoed. Dat Santokhi in Nederland met alle egards wordt ontvangen zal naar alle waarschijnlijkheid voor Boutisten in Suriname en in Nederland een doorn in het oog zijn. Desi Bouterse was namelijk bij zijn verkiezing in 2010 als president ‘van harte welkom’ in Nederland maar volgens de toenmalige Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken (Maxime Verhagen) slechts om zijn straf uit te zitten vanwege zijn veroordeling tot elf jaar cel in 2000 wegens betrok­kenheid bij cocaïnetransport naar Nederland.

`

Het kwalijke aan de bezwaren van deze groep activisten is voorts dat zij Santokhi van een raciale politiek beschuldigt die nauwelijks wordt onderbouwd. Daarmee spelen zij in op het aanwakkeren van etnische animo­siteit binnen de Surinaamse gemeenschap met als enig doel stemmingmakerij in Nederland tegen de Surinaamse president.
Wat deze ‘activisten’ niet in de gaten hebben is dat de Anton de Kom-lezing betrekking heeft op strijd tegen intolerantie en discriminatie en dat hun actie juist een manifestatie is van intolerantie, raciale vooringe­nomenheid en ingaat tegen de open samenleving waarin een zo groot mogelijke vrijheid van meningsuiting van cruciaal belang is.
Ik vrees alleen dat deze activisten weinig hebben begrepen van de ideeën van Anton de Kom die, zoals Hirsch Ballin in zijn Anton de Kom-lezing in 2015 opmerkte, iets liet zien van echte universaliteit die verder reikt dan welke verschillen dan ook. Dat deze ‘activisten’ zich opwerpen als hoeder van het gedachtegoed van Anton de Kom is een schande. Hij zou zich hebben omgekeerd in zijn graf bij zoveel intolerantie, raciale vooringenomenheid en de afwijzing van de open samenleving door deze ‘activisten’.

Foto’s: Waterkant.net (4) en Nederlandse Ambassade-Suriname (5)

Ingekomen reactie(s) >>

TOP