“Ooit vertrokken onze voorouders met een droom en ook voor ons zit er nog altijd een zoektocht naar identiteit, aangezien deze vanuit de dubbele migratieachtergrond volledig gemixt is.”
Pavan Marhé en Feroz Amirkhan in Suriname
De afgelopen twee jaar is er in Nederland steeds meer aandacht besteed aan andere delen van de koloniale geschiedenis dan het slavernijverleden. Een daarvan is de contractarbeid van Brits-Indiërs van wie de nakomelingen in Suriname Hindostanen worden genoemd. In andere landen, bijvoorbeeld Guyana en Trinidad, spreekt men van Indo-Guyanezen en Indo-Trinidadianen.
Plantage Frederiksdorp – Suriname
De in Nederland geboren en getogen neven Pavan Marhé en Feroz Amirkhan zorgen nu voor een nieuwe inkijk in dit verleden met hun documentaire Vals Paradijs: Het verborgen verhaal van de Hindostanen. Zij treden in de voetsporen van hun overgrootvader Farkichand Rajvanshi, contractarbeider L1129. Daarmee laten ze de tocht zien die onze voorouders vanuit India aflegden naar het Caribisch gebied in de negentiende en begin twintigste eeuw.
Suikerrietplantage – Nieuw Amsterdam – Guyana
De reis van Pavan en Feroz brengt hen niet alleen naar Suriname waar de contractarbeid duurde van 1873-1920, maar ook naar Guyana en Trinidad. Immers, de geschiedenis van de Hindostanen in Suriname is begonnen nadat hetzelfde systeem in Guyana en Trinidad, ‘’succesvol’’ gestart was. In Guyana begon de contracttijd al in 1838 en in Trinidad in 1845. In deze drie landen wonen grote Hindostaanse gemeenschappen met een soortgelijke gemengde historie en cultuur. Ze bezoeken er historisch relevante plekken, zoals de aankomstplekken van de schepen, monumenten en (suikerriet)plantages waar de Hindostaanse voorouders hebben gezwoegd en gezweet, en nemen een kijkje in oude suikerfabrieken en barakken.
Couva – Trinidad
Om een beter beeld te krijgen van het leven, gaan beide neven zelf ook op een suikerrietveld werken en met arbeiders daar in gesprek. Het grotere verhaal brengen ze ook dicht bij zichzelf door een deel van hun eigen familieverhaal erin te betrekken. Daarnaast nemen ze een kijkje in het dagelijks leven van de Hindostaanse bevolkingsgroep en komen ze culturele elementen tegen die de contractarbeiders uit India hebben meegenomen, zoals volksmuziek en dans. Voorts bespreken ze ook identiteitsvraagstukken als gevolg van de dubbele migratie van Hindostanen: India-Suriname-Nederland.
“Met de documentaire willen we een verhaal laten zien van pijn en leed, en tegelijkertijd ook van vooruitgang, veerkracht en het leunen op sterke schouders, waarvoor wij onze voorouders dankbaar zijn.”
De première van Vals Paradijs: Het verborgen verhaal van de Hindostanen is op 13 januari 2025 in het AFAS Theater, Leusden
