Joy Ramrattan: hulde aan een excellente leerkracht
Joy Ramrattan (27 jaar) is sinds 2016 als fulltime leerkracht verbonden aan de Shri Saraswatieschool in Rotterdam. In het schooljaar 2016-2017 en 2017-2018 gaf hij les aan respectievelijk de groep 5/6 en 6/7. Vanaf september 2018 geeft hij les aan groep 8. In dat schooljaar (2018-2019) behaalde zijn groep heel goede leerprestaties. De ouders van zijn leerlingen vonden dat Joy een grote bijdrage had geleverd aan de sociale en cognitieve ontwikkeling van hun kind. Hij legde de lat voor elk kind hoog en kon met veel enthousiasme in zijn lessen de kinderen uitdagen.
Een van de ouders besloot Joy te nomineren voor de prijs van ‘Beste leerkracht van Rotterdam’ voor het schooljaar 2018-2019. In haar nominatievoordracht schreef deze ouder het volgende over meester Joy: ‘Joy is een zeer jonge, betrokken en rechtvaardige leraar die goed kan communiceren. Een echt mensen-mens waardoor de leerlingen zich gehoord en vertrouwd voelen. Iedere les is leuk en leerzaam en hij geeft iedereen aandacht. En hij legt alles altijd heel goed uit. Hiermee stimuleert en motiveert hij zijn leerlingen en haalt het beste bij hen naar boven.’ Joy werd uiteindelijk niet als de beste leerkracht van Rotterdam gekozen, maar als de tweede beste leerkracht van deze stad. Desalniettemin een erkenning van zijn uitstekende kwaliteiten. Deze prijs kan ook worden beschouwd als een prijs voor de Shri Saraswatieschool aangezien zij in haar midden een leerkracht heeft met excellente pedagosche en didactische kwaliteiten.
De Shri Saraswatieschool besloot Joy een blijk van hun grote waardering te geven. Dit had ook te maken met de persoonlijke omstandigheden van Joy en zijn ouders. Alle drie werden in maart 2020 getroffen door het coronavirus. Het werd een zware periode voor de familie Ramrattan. Zijn vader overleed op 9 april 2020 ten gevolge van het coronavirus. Het waren dan ook zware weken voor Joy en zijn moeder. Het thuiszitten betekende voor hem een grote mentale belasting. Na de meivakantie besloot Joy zijn werk als leerkracht weer op te pakken en met zijn groep 8 het schooljaar zo goed als mogelijk af te sluiten. Hij heeft gelukkig het schooljaar 2019/2020 met zijn school toch nog kunnen afsluiten met een barbecue, een talentenshow en een eindfeest.
Op de eerste schooldag in september 2020 kreeg Joy bericht dat hij zou worden opgehaald door de schoolbus. Toen hij die ochtend naar buiten keek om te checken of de schoolbus inmiddels was gearriveerd, zag hij in plaats van de schoolbus een Lamborghini staan. Toen de chauffeur hem wenkte om mee te gaan legde Joy de chauffeur uit dat hij op de schoolbus zat te wachten. Op dat moment wist hij niet dat de ‘Lambo’ speciaal voor hem was ingehuurd om hem op te halen. Hij kreeg van de bestuurder te horen dat hij om de tuin was geleid en dat het ritje in de Lambo op de eerste schooldag een blijk van waardering van de bovenschoolse directeur was voor zijn inzet en betrokkenheid. En aangezien Joy een groot liefhebber is van de Lamborghini, viel deze geste uiteraard in goede aarde.
Foto’s: Joy Ramrattan
Bekijk op youtube: School bedankt leraar met ritje in Lamborghini: ‘Je zag iedereen zijn hoofd omdraaien’
Uw reactie kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
REACTIES
Joy Ramrattan ken ik niet persoonlijk. Wel zijn ouders . Joy zijn dada woont in Drachten. Ooit was ik leerkracht en daarom vind ik het mooi om te lezen hoe Joy het vak invulling geeft en zijn leerlingen inspireert, motiveert en uitdagingen geeft. Geweldig om het te lezen. Complimenten aan Joy. De Saraswatieschool is gezegend met Joy als leerkracht. Ook complimenten aan de ouderbetrokkenheid en alles wat ze samen met de school hebben gedaan om enig licht te brengen in het leven van de familie Ramrattan. Zijn vader in de hemel heeft vast en zeker het gebeuren aanschouwd.
Asha Kalloe-Dhanpat
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland, NIEUWS
Aftrap viering en herdenking 150 jaar Hindostaanse immigratie in 2023
Op 8 september was het precies 150 jaar geleden dat het Coolietractaat werd ondertekend door het Koninkrijk der Nederlanden en het Verenigd Koninkrijk van Engeland en Ierland. Dit traktaat bood Nederland de mogelijkheid om Hindostaanse contractarbeiders te werven in bepaalde delen van India, waaronder in de provincies Uttar Pradesh, Bihar en Oudh, in de geschiedenis ook wel bekend als de United Provinces. Het resultaat van dit Coolietractaat was dat tussen 1873-1916 in totaal 34.304 Brits-Indische contractarbeiders naar de kolonie Suriname werden verscheept om de plek van de ex-slaven op de plantages over te nemen. Plantage-eigenaren en het Koloniaal Bestuur vreesden dat ex-slaven na beëindiging van het Staatstoezicht (1863-1873) massaal de plantages de rug zouden toekeren.
Rabin Baldewsingh met een kopie van het Coolietractaat
Naar aanleiding van dit historische feit organiseerde schrijver, politicus én geschiedenisliefhebber Rabin Baldewsingh een historisch café, dat afgelopen week in samenwerking met Stichting Eekta in trefcentrum Eekta Bhavan plaatsvond om te praten over de betekenis van het Coolietractaat van 1870. Vanwege Corona is gekozen om met een kleine groep bijeen te komen. Afhankelijk van de ontwikkelingen rond Corona zal bekeken worden in hoeverre een grotere groep voor de volgende bijeenkomst wordt uitgenodigd.
Op de bijeenkomst werd stilgestaan bij de uitrol van de bepalingen in het Coolietractaat, dat na ruim twee jaar later leidde tot de werving en verscheping van tienduizenden contractarbeiders naar Suriname. Tijdens deze ‘denktankbijeenkomst’ werden enkele belangrijke aspecten van de migratie besproken, zoals de bewuste werving van arbeiders met agrarische kennis en de positie die zij krachtens het traktaat uiteindelijk hadden op de plantages. Bij de agrarische kennis van de contractarbeiders ging het met name om kennis van suikerrietteelt en rijstbouw. Ook werd stilgestaan bij de donkere kant van de immigratie, die bij vieringen/herdenkingen vaak onderbelicht is omdat men liever een glanzend verhaal wil vertellen. Twee belangrijke aspecten van de donkere kant die zijn besproken, zijn de erbarmelijke omstandigheden op de schepen en de plantages die geleid hebben tot veel sterftegevallen en enkele opstanden van de contarctarbeiders.
Sharda Nandram, Wierish Ramsoekh en Savitrie Marhe
Freek Bakker en Jaswina Bihari-Elahi
Verder werd geconcludeerd dat het historisch besef bij Hindostanen (vooral de jongere generaties) veel te wensen over laat. De oudere generaties zijn er niet in geslaagd om op een adequate wijze de geschiedenis en het erfgoed door te geven aan de toekomstige generaties. Dit werd tijdens de bijeenkomst als een enorm gemis ervaren. Er is afgesproken om niet te veel achteruit te kijken, maar mogelijkheden te zoeken om de geschiedenis en het erfgoed alsnog op een mooie en uitdagende manier door te geven aan jongeren. Niet alleen publicaties zijn belangrijk, maar ook de mogelijkheden van sociale media zullen moeten worden benut om een discours over de contractperiode te starten en het immigratieverhaal onder de aandacht te brengen. Verder zouden meer doorleefde verhalen uit die tijd, maar vooral ook verhalen van de nakomelingen van de contractarbeiders, moeten worden verteld om te laten zien hoe men erin is geslaagd om een bijdrage te leveren aan de democratische normen en waarden in bijvoorbeeld Suriname. Niet onbelangrijk is ook om onder de aandacht te brengen hoe Hindostanen met hun culturele eigenheden herkenbaar de Nederlandse cultuur hebben aangevuld en verrijkt. Ook is opgemerkt dat hoewel het woord ‘neger’ in de ban is gedaan en het woord ‘kafrie’ door Afro-Surinamers als beledigend wordt ervaren, het opvallend is dat het woord ‘koelie’ nog steeds door met name Afro-Surinamers wordt gebruikt als aanduiding van Hindostanen. Het wordt de hoogste tijd dit aan de kaak te stellen.
Ketting contractarbeider
Radjin Thakoerdin in gesprek met Hans Ramsoedh en Ruben Gowricharn. Op de achtergrond Prem Girjasing.
Met het oog op 150 jaar Hindostaanse immigratie in 2023 is afgesproken om middels diverse historische café-bijenkomsten bij elkaar te blijven komen om thematisch een paar zaken verder uit te diepen. De behoefte is groot om de volgende onderwerpen met elkaar goed te bediscussiëren: het vakmanschap van de contractarbeiders, de donkere kant van de immigratie met betrekking tot de arbeidsomstandigheden en de opstanden, het aspect van de ontworteling (bij de contractarbeiders, maar vooral ook bij hun nakomelingen) en het vergroten van het historisch besef bij jongeren (hoe ervaren zij de migratiegeschiedenis). In verband met het historisch jaar 2023 zullen nu acties worden ondernomen om niet alleen de Hindostaanse geschiedenis te beschrijven (immers, veel is al gepubliceerd), maar vooral acties te ondernemen om deze toegankelijk te maken voor grote groepen mensen en met name voor de jeugd. Daarom is de behoefte heel groot om een lijst te maken van diverse highlights van de Hindostaanse geschiedenis zodat die een plek kunnen krijgen in bijvoorbeeld het onderwijscurriculum. De komende periode zal daartoe contact worden gezocht met bibliotheken en onderwijsinstellingen. Immers, 150 jaar geleden werd in 1870 de basis gelegd voor een geschiedenis die tot op de dag van vandaag tekenend is voor een deel van zowel de Nederlandse als de Surinaamse samenleving. Een vervolgbijeenkomst is eind dit jaar gepland.
Foto’s: Hindorama
Uw reactie kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, Migratiegeschiedenis, NIEUWS
‘Er was meer dan alleen slavernij’ – Ruben Gowricharn
Het debat over racisme en discriminatie vernauwt zich te veel tot zwarte Nederlanders. Daarbij worden andere etnische groepen vergeten, vindt bijzonder hoogleraar Hindostaanse diasporastudies Ruben Gowricharn.
In een opiniestuk in dagblad Trouw maakt u bezwaar tegen het voornemen om in het hele jaar 2023 de afschaffing van de slavernij te herdenken. Waarom? “Omdat het in dat jaar ook 150 jaar geleden is dat de eerste contractarbeiders uit Brits-Indië in Suriname aankwamen. Op 5 juni 1873 was dat, met het schip de Lalla Rookh. Zij zijn de overgrootouders van de Hindostaanse Surinamers. Die zijn nu al bezig met de voorbereidingen om dat groots te vieren.”
Geldt dat voor Hindostaanse Surinamers en Nederlanders eigenlijk als een heuglijk feit, dat hun voorouders naar Suriname werden gehaald? “Ze zijn in het algemeen positief over de migratie naar Suriname want, zo redeneren ze, anders zouden we nog in dezelfde kommervolle omstandigheden leven van veel Indiërs op het platteland nu. Ik denk er anders over, want de tijd heeft ook in India niet stilgestaan, veel Indiërs zijn naar de steden of het buitenland verhuisd om een beter leven op te bouwen. En ook in Suriname hebben Hindostaanse contractarbeiders barre omstandigheden gekend. Binnen vijf jaar naar aankomst is één op de zes migranten in Suriname overleden, dat is een hoog sterftegetal.”
‘Ook in Suriname hebben Hindostaanse contractarbeiders barre omstandigheden gekend’
Nu dreigt de 150ste verjaardag van de aankomst van de Lalla Rookh overschaduwd te worden door de herdenking van de afschaffing van de slavernij. “Inderdaad, Rutte heeft dat toegezegd, niet wetende dat de slavernij niet in 1873, maar al in 1863 is afgeschaft.”
Maar na de officiële afschaffing waren de voormalige slaven verplicht nog tien jaar door te werken voor hun voormalige eigenaar. Ze kregen weliswaar betaald, karig, maar ze waren nog steeds niet vrij. Dan ben je toch nog steeds een slaaf? “Ze hadden wel degelijk bewegingsvrijheid en mochten gaan werken voor wie ze wilden. Ze moesten werken voor hun kostje, maar dat moest iedereen. Dat gold ook voor de contractarbeiders uit Brits-Indië. Dat heette gebonden arbeid. Overigens waren de meeste gebonden arbeiders blanken uit Europa, die naar Amerika gingen en naar allerlei andere koloniën.”
Wat hield gebonden arbeid dan precies in? “Dat ze contractueel verplicht waren een aantal jaren voor iemand te werken tegen een bepaald loon en recht hadden op kost en inwoning en vergoeding van de terugreis en dat soort zaken.”
Daar zullen ze uit armoede toe zijn gedwongen, maar de blanke Europeanen en ook de Britse Indiërs tekenden zo’n contract toch uit eigen vrije wil? “Er zijn bronnen die suggereren dat er sprake was van ronseling, maar over het algemeen wordt aangenomen dat iedereen uit vrije wil zo’n contract ondertekende. Het belangrijkste verschil tussen een slaaf en een al dan niet vrije arbeider is dat de eerstgenoemde koopwaar was die verhandeld kon worden. Aan die situatie was in 1863 een einde gekomen.”
‘Het gaat erom dat het leed van de slavernij erkend wordt’
Dat gold toch niet voor de voormalige slaven? Die konden Suriname niet uit, om bijvoorbeeld hun geluk te beproeven in Brazilië. “Dat was geografisch gezien sowieso bijna onmogelijk, want dan moest je de Surinaamse wildernis door, en bovendien hadden ze het geld niet voor zo’n onderneming. Naar Europa konden ze ook niet, dat was het blanke continent. Veel voormalige slaven werden trouwens vóór de afschaffing van de slavernij door hun meesters aan de kant gezet en aan hun lot overgelaten omdat ze overtollig waren geworden. Dat laat zien dat ze vrij waren om te gaan en staan waar ze wilden.”
Volgens u is het dus niet juist om 2023 aan te wijzen als herdenkingsjaar voor de afschaffing van de slavernij. Hebt u een alternatief? “Het is niet nodig om die claim te leggen op 2023. Vanuit de zwarte gemeenschap is wel behoefte aan excuses. Maar Rutte heeft al gezegd dat dat niet gaat gebeuren. Het maakt geen donder uit of de afschaffing 150 of 160 jaar geleden was, het gaat erom dat het leed erkend wordt en een plaats krijgt in de Nederlandse geschiedschrijving. Daarbij moet er dan wel aandacht zijn voor alle andere facetten van de koloniale geschiedenis, zoals het lot van de Hindostaanse contractarbeiders, en niet alleen voor de slavernij. Er is meer geweest dan alleen slavernij.”
In Trouw schreef u dat het debat over racisme en discriminatie ten onrechte vernauwd wordt tot een zwart probleem. “Iedereen heeft last van discriminatie, niet alleen de zwarte Nederlanders. Dat het toch vooral over anti-zwartracisme gaat, vind ik een groot minpunt aan de discussie. Ik denk ook dat het huidige racisme en de discriminatie weinig te maken hebben met de slavernij. Toen werd gedacht dat zwarte mensen dichterbij de dieren stonden, maar die tijd van schedelmeten is echt voorbij.”
‘Iedereen heeft last van discriminatie, niet alleen de zwarte Nederlanders’
Nou, als je Baudet soms hoort, dat gaat toch weer aardig de kant van het schedelmeten op, er is toch een zekere rechte lijn van het racisme van toen naar het racisme van nu. “Maar betekent dat dan dat het racisme dat ten grondslag lag aan de slavernij, ook de basis vormt voor de discriminatie en uitsluiting in de huidige maatschappij? Nee toch?! Dit is een ander soort racisme.”
De architecten van onze huidige democratische rechtsstaat waren mensen die slavernij en kolonialisme legitimeerden met racistisch gedachtegoed. “Maar in Afrika bestond al slavernij voordat de Europeanen er kwamen.”
Alle beschavingen hadden slavernij, maar alleen de Transatlantische slavenhandel had die racistische component die mensen reduceerde tot goederen die je kon verhandelen. “Dat had je in Azië en Afrika ook al. Ik denk dat de koppeling van het huidige racisme met de geschiedenis niet relevant is. Interessant misschien, maar je lost er niets mee op. Daarvoor moeten de huidige instituties tegen het licht worden gehouden: de politie, de belastingdienst, de media, de arbeidsmarkt en het onderwijs. Overal leiden vormen van geringschatting ertoe dat mensen van kleur worden uitgesloten. Daar heb je geen geschiedenis bij nodig, want het zijn actuele vraagstukken waar iedereen mee worstelt.”
Maar dan is het toch nodig de oorzaken van die uitsluiting bloot te leggen? “De vraag is wat je ervoor koopt. Wat kun je ermee? Ik ben meer van het medische denken: het maakt niet uit hoe je ziek bent geworden, ik moet je gewoon beter maken. En als je racisme wilt bestrijden, moet je iets aan de cultuur binnen bijvoorbeeld de politie doen, waarin racistische incidenten worden afgedaan als interne gelegenheid en collega’s elkaar afdekken als ze de fout ingaan. Daardoor blijft racisme voortbestaan, dus daar moet je iets tegen doen.”
Bron: AD VALVAS / BEELD VU, 4 september 2020
Uw reactie kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, Korte berichten, Nederland, NIEUWS
Ganesha Chaturthi: grootse viering in Nederland
Op 22 augustus was er een grootse en unieke viering van Ganesha Chaturthi, een feestdag ter ere van de geboorte van hindoegod Ganesha. In samenwerking met tal van vrijwilligers hadden Aroen Bridjmohan en Radjni Alakhramsing van de organisatie IBCC1473 het Indian Business & Culture Centre (IBCC) te Rijswijk voor de gelegenheid omgetoverd in een aan Ganesha gewijde ruimte met tal van beelden. De viering was te zien op de Nederlandse tv, maar was ook via een live-verbinding voor belangstellenden over de hele wereld te volgen. Zo een 200.000 personen wereldwijd hebben van de gelegenheid gebruikgemaakt; zij hebben kunnen aanschouwen hoe de hindoegemeenschap in Nederland deze feestdag beleeft. God Ganesha staat symbool voor voorspoed en wijsheid. Hij neemt obstakels weg die de mens op zijn levenspad tegenkomt. In zijn lezing stond pandit Shri Purushottam Rob Sitaldin vooral stil bij de overstijgende symboliek die geen onderscheid naar ras, kleur, religie, geslacht of andere status kent. Hij vindt het belangrijk om de werkelijkheid van het hindoeïsme te verkondigen en misverstanden de wereld uit te helpen.
In het IBCC was het vanaf 12.00 ‘s middags een komen en gaan van mensen die zich spiritueel kwamen opladen en de beeldengalerij van circa 1500m2 konden bewonderen. Mensen die waren geweest deelden hun enthousiasme via sociale media, waardoor zij weer anderen aanmoedigden zelf een kijkje te nemen. Ondanks de beperkende coronamaatregelen werd op deze wijze een groot gezelschap geaccommodeerd. Het was een unieke beleving waar ook aan werd deelgenomen door een Indiaas team dat live naar India uitzond. De viering haalde daar ook de voorpagina van een grote krant in de deelstaat Maharashtra.
Aroen en Radjni kijken met voldoening en dankbaarheid terug. “Wij hebben de viering van deze voor hindoes belangrijke feestdag inhoud en zichtbaarheid kunnen geven. Het is onze bedoeling om ook andere feestdagen, zoals Nauratri, Divali en Mahashivratri op deze wijze te vieren.”
Bekijk de fotogalerie door te klikken op 1 van de foto’s (Hindorama).
Bekijk de TV-beelden [2:27:40]: Ganesha Chaturthi za. 22 aug. ’20 IBCC1473 Rijswijk
Uw reactie kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Korte berichten, Nederland, NIEUWS, Religie & Levenswijze
25 mei 2020: Chan Santokhi en lesson not learned – Hans Ramsoedh
Wo set’en [wij gaan orde op zaken stellen] was de leuze waarmee de VHP en haar leider Chan Santokhi de afgelopen verkiezingen in mei 2020 inging. Met deze leuze beloofde de VHP een eind te maken aan tien jaar wanbeleid van de regering-Bouterse: financieel-economische en morele chaos, corruptie, nepotisme en vriendjespolitiek. Met zijn meet-the-people– campagne wist Santokhi een groot deel van electoraat ervan te overtuigen dat zijn partij weer orde op zaken zal stellen. Het heeft deze partij geen windeieren gelegd. Met twintig zetels werd zij de grootste.
De regering-Santokhi/Brunswijk is nog geen twee maanden aan het bewind of er is al vanuit de samenleving heel veel kritiek op de vriendjespolitiek en het nepotisme van deze regering. Het VHP DNA-lid Reshma Mangre werd benoemd in de Raad van Commissarissen (RvC) van de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij terwijl deze benoeming een conflict of interest met zich meebrengt. Na heftige kritiek vanuit de samenleving trok zij zich terug. Zij is een DNA-lid met een onderwijsachtergrond en oud-voorzitter van de onderwijsvakbond. Haar aanvankelijke bereidheid toe te treden tot de RVC van de SLM getuigde niet van moreel-ethisch handelen. Voorts kan worden gewezen op de handhaving van de NDP-ers Mike Nerkus als districtscommissaris van Paramaribo die een uiterst dubieuze rol heeft gespeeld bij de telling van de stemmen van het kiesdistrict Paramaribo en de benoeming van Andy Rusland (eveneens een NDP-er) die mocht aanblijven als President-Commissaris van Energiebedrijven Suriname (EBS). Deze twee laatste benoemingen zijn geschied op voordracht van Ronnie Brunswijk. Duidelijk is dat het aanblijven van Nerkus en Rusland is geschied op instigatie van de zakenman Dilip Sardjoe, de financierder van de NDP van Bouterse en bij de verkiezingen in mei 2020 eveneens de financierder van de ABOP van Brunswijk. Het betekent dat Brunswijk feitelijk de lange arm is van Sardjoe die met de financiering van verschillende politieke partijen zijn zakelijke belangen veilig wil stellen. Het is een raadsel waarom de president hiermee akkoord ging. Handhaving van NDP-ers op belangrijke posten is immers het paard van Troje binnenhalen.Naast deze voorvallen hebben we die nog bij Staatsolie waar Leo Brunswijk (broer van) is benoemd als President-Commissaris en Melissa Santokhi- Seenacherry (vrouw van) als lid van de Raad van Commisarissen (RvC). Het is alsof moreel-ethische principes ook onder de regering-Santokhi/Brunswijk van ondergeschikt belang zijn zoals dat het geval was bij de regering-Bouterse. Vanuit de VHP zijn er weinig kritische geluiden te horen over deze ontwikkelingen. Een uitzondering geldt in dit verband voor de energiedeskundige Viren Ajodhia van de VHP die aanvankelijk was benoemd als lid van de RvC van de EBS. Hij zag op moreel-ethische gronden echter af van zijn benoeming omdat hij Rusland een ordinaire dief vond die in Santo Boma [gevangenis] thuishoorde.
De verontwaardiging in de samenleving is dan ook groot op deze vriendjespolitiek. Op Starnieuws en in de Ware tijd hebben we de vele kritieken kunnen lezen: ‘Ontgoocheling, diepe teleurstelling, dat is niet wat aan het volk is beloofd, noch minder waarvoor Suriname op 25 mei heeft gekozen!’ vormen de teneur van deze kritieken.
Chan Santokhi op verkiezingscampagne bij de verkiezingen in mei 2020
Leiderschap en de aboma-brasa
Over deze kritieken wil ik het in deze bijdrage verder niet hebben. Die spreken namelijk voor zich en ik deel die kritieken. Waar ik het wél over wil hebben is leiderschap en dan explicieter gesteld, de afwezigheid van leiderschap bij Santokhi. De verkiezingen winnen is één ding, na de verkiezingsoverwinning leiderschap tonen is een andere kwestie. Over politiek leiderschap zijn kasten vol boeken geschreven. Ik volsta hier dan ook met een aantal algemene opmerkingen. Een goed politieke leider geeft sturing aan politieke en beleidsprocessen, communiceert hierover op een transparante manier en is zelf duidelijk ook zichtbaar. Een moreel-ethisch kompas is daarbij onontbeerlijk om keuzen te maken en het goede te doen. Een belangrijke les over succesvol leiderschap is dat het tijdelijk is en daarmee ook eindig. Het gaat daarbij ook niet om persoonlijke macht, maar om de taak of opdracht [Wo set’en] die een politieke leider te doen heeft. De vriendjespolitiek en het nepotisme van de afgelopen weken zijn in tegenspraak met de belofte van Wo set’en van Santokhi en de VHP vóór 25 mei 2020. Wat hebben we tot nu toe gezien van het leiderschap van Santokhi na de afgelopen verkiezingen op 25 mei jongstleden? De conclusie is: (nog) niet veel!
Als we kijken naar de uitkomst van de onderhandelingen tussen de VHP / ABOP-PL en de NPS over de politieke machtsdeling dan moeten we constateren dat Brunswijk het maximale in de wacht wist te slepen met onder meer het vicepresidentschap en het voorzitterschap van De Nationale Assemblée. Brunswijk liet zich eerst verkiezen tot voorzitter van het parlement en vervolgens een week later tot vice-president. Een stap die velen in de Surinaamse samenleving de wenkbrauwen deed fronzen. Nadat de ministersposten waren verdeeld kwam Brunswijk vervolgens daarop terug en eiste een ander ministerie. Brunswijk kreeg in alles zijn zin. Binnen zijn eigen partij rommelt het onder tussen vanwege diens nepotisme en dictatoriaal optreden.
We kunnen stellen dat de president tot nu toe nauwelijks leiderschap getoond heeft door bij bepaalde besluiten ongeacht de consequentie niet op de rem te trappen en tegen Brunswijk te zeggen: ‘over my dead body’. Het heeft er alle schijn van dat de president, zoals de woordkunstenaar Paul Middellijn in een van zijn video-filmpjes op Youtube het stelde, in een soort aboma-brasa [omhelzing door een boa] van Brunswijk terecht is gekomen.
Desi Bouterse deugde in geen enkel opzicht. Eén ding moeten we hem echter nageven: hij liet zich niet ringeloren door zijn coalitiepartners. Tijdens zijn eerste regeerperiode (2010-2015) maakte hij Brunswijk en Somohardjo als coalitiepartners duidelijk dat hun plaats binnen de coalitie niet naast hem was, maar achter hem. Het was Bouterse die voor de ABOP uitmaakte wie namens deze partij als vicepresident (Robert Ameerali) zou worden benoemd. Uiteindelijk waren Brunswijk en Somohardjo niet meer dan figuranten in de eerste regering-Bouterse. Niet dat ik hiermee de suggestie wil wekken dat Santokhi evenals Bouterse zijn coalitiepartners degradeert tot figuranten, maar ik wil slechts aangeven dat afwezigheid van zijn leiderschap op dit moment het ander uiterste is.
President Santokhi en vicepresident Brunswijk
Koning Chan
In haar column vergeleek hoofdredacteur Nita Ramcharan van Starnieuws (18/08/2020) de Surinaamse politiek met het schaakspel: Paard Bravo [Brunswijk] met een ‘agressieve speelstijl en die als een briezend paard te veel rare sprongen maakt’. En de speelstijl van ‘Koning Chan’? Weinig dominant, eerder onzichtbaar en een defensieve speelstijl. Hij zwijgt vooral.
Het siert president Santokhi dat hij bij zijn inaugurele rede refereerde aan de actievoerders zoals Curtis Hofwijks, Pakittow en anderen in hun verzet tegen het desastreuze beleid van de regering-Bouterse. Het is te hopen dat de president beseft dat een belangrijk deel van zijn verkiezingsoverwinning mede te danken is aan het zaad dat deze actievoerders in de Surinaamse samenleving hebben gezaaid waarvan hij voor een belangrijk deel heeft kunnen oogsten. Het betekent dat de president zich ervan bewust moet zijn dat het Surinaamse volk niet meer achterover zal leunen tot het weer fout gaat. In een interview met het dagblad Trouw (22 augustus) gaf Santokhi aan te willen gaan voor tien jaar. De Surinaamse kiezer heeft op 25 mei gestemd voor echte verandering en niet voor pur bruku, wer bruku [lood om oud ijzer]. Zo niet, dan wacht hem evenals dat het geval was met Bouterse een smadelijke aftocht en wellicht eerder dan 2025.
Organiseren van tegenspraak
Het is niet te laat om het tij te keren. Leiders zijn feilbare mensen met soms gedragingen die correctie behoeven. In de praktijk zien we al te vaak dat leiders adviseurs hebben die hun naar de mond praten om daarmee hun eigen positie of privileges veilig te stellen. Hierdoor is een van de gevolgen van macht dat leiders sterk in zichzelf gaan geloven. Een belangrijk aspect van goed leiderschap is dan ook het organiseren van kritiek en tegenspraak. Een leider voorkomt hiermee blunders, creëert draagvlak, gaat tunnelvisie tegen en het stimuleert hem om continu te blijven leren. Voor president Santokhi geldt: ontworstel je aan de aboma-brasa en grijp de regie voordat ontgoocheling en teleurstelling zich meester maken van grote delen van de Surinaamse bevolking. Harde saneringsmaatregelen zijn de komende periode onontkoombaar. Het genereren van steun voor deze pijnlijke maatregelen is alleen mogelijk bij moreel-ethisch leiderschap. Een potentiële adviseur voor de president wil ik in dit verband niet ongenoemd laten: de eerdergenoemde woordkunstenaar Paul Middellijn. Hij is een grote fan van Santokhi, riep zijn volgers op Youtube in mei op om op Santokhi te stemmen. Dagelijks plaatst hij 2-3 filmpjes op Youtube waarin hij de Surinaamse politieke ontwikkelingen kritisch doorneemt. Als president Santokhi vijf minuten per dag de moeite neemt om de filmpjes van Paul Middellijn te bekijken (Suriname Unite: Paramaribo groet u) dan heeft hij zijn tegenspraak al voor een belangrijk deel georganiseerd. Zoals Albert Einstein eens zei: ‘The only mistake in life is the lesson not learned’.
Foto’s: Ra1 Photography (Randjiv Sunderpersadlall)
Uw REACTIE kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, NIEUWS, Nieuws uit Suriname, Suriname
Hindostaanse radio en televisie in Nederland – Roy Khemradj
Allereerst feliciteer ik Hindorama met de eerste verjaardag van het online platform. Ik zie dat er steeds meer content gepubliceerd wordt en ik juich dit uiteraard toe. Ik mis wel een reactiemogelijkheid op gepubliceerde bijdragen, die volgens mij nodig is voor de interactie met bezoekers. De redactie publiceert de bijdragen ook op Facebook maar op dit platform komen nauwelijks reacties binnen. Dit komt omdat de Facebook-bezoeker voor het lezen van de hele bijdrage wordt doorgestuurd naar de website; daar moet dus die reactiemogelijkheid komen.
Hindorama heeft mij gevraagd een bijdrage te leveren aan deze studiemiddag met een beschouwing op Hindostaanse radio en televisie in Nederland. Ik doe dit graag omdat ik uw aandacht wil vragen voor fouten, slordigheden en gerommel op onze Hindostaanse radiostations en die nu eens eindelijk geadresseerd moeten worden. Anders verandert niets en blijven de radiostations de loftrompet over zichzelf steken. Maar laat ik eerst positief van wal steken om niet uitsluitend over de slechte dingen op de radio te praten. Bovendien moet ik in de mij toegemeten tijd ook een beeld schetsen van het huidig Hindostaanse televisie landschap.
Diasporamedia
Ik denk dat wij met z’n allen er best trots op mogen zijn dat de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap in Nederland beschikt over zes radiostations, die via de meeste outlets – ether (FM), kabel, internet en tegenwoordig zelfs via Digital Audio Broadcasting, DAB, te beluisteren zijn. De bekendste stations zijn Amor FM en Sunrise FM in Rotterdam, Vahon FM in Den Haag, Ujala Radio in Amsterdam en Radio SBS in Utrecht. Minder bekend is de kleine omroep Radio Sangam, die alleen op de kabel in Den Haag en omgeving uitzendt en uiteraard 24/7 op internet te volgen is. Radio Sangam, met als stuwende kracht Mohamed Sharif Izaak, is echter wel op een na de oudste Hindostaanse radiozender in Nederland, opgericht in de zogenoemde ‘piratentijd’ in de jaren ’80. De Hindostanen in Den Haag konden op bepaalde tijden, meestal in het weekend, luisteren naar de populaire Indiase filmmuziek. Sangam was toen erg populair. Met de komst van radio en televisie-uitzendingen via de kabel in Den Haag, werd ook toegangsomroep voor etnische groepen gerealiseerd. Zo kwam Radio Sangam uit de illegaliteit en werd een officiële Hindostaanse radio-omroep – ‘still going strong!’. Eenzelfde ontwikkeling deed zich ook voor in Amsterdam waar Radio Sargaam, de allereerste Hindostaanse piratenradiozender in Nederland werd, opgericht in de tweede helft van de jaren ’70. Vrij snel hierna volgden verschillende andere piratenzenders zoals Radio Paigaam die tot het kabelnetwerk werd toegelaten.
Het tweede punt is, dat twee van deze stations – Amor FM en Sunrise FM – zusterstations in Suriname hebben gevestigd, een gedurfde financiële investering en een prijzenswaardig initiatief. Zo’n gelijknamig station in Suriname is belangrijk vanuit diasporaperspectief en voor de familieband met ‘thuis’ waar wij vandaan komen. Denkt u aan verzoekplaatjes bij bijzondere verjaardagen voor iemand in Suriname of iemand die vanuit daar een verzoekplaat aanvraagt voor een jarige familielid in Nederland, er wordt veel over en weer gebeld in de uitzending, overlijdensberichten, nieuwsuitwisselingen enz.
Ik meen zelfs, en dat is mijn derde punt, dat er nergens anders waar toenmalige Brits-Indiërs zijn neergestreken (Guyana, Trinidad, Barbados, Mauritius, Fiji enz.) een dergelijk ‘twee landen, één gevoel’ – radio van de grond is gekomen, naar een slogan die in de markt is gezet door het Surinaamse telecommunicatiebedrijf Telesur, bij de introductie van een speciale simkaart waarmee je zowel in Suriname als in Nederland kunt bellen. Het zou te gek zijn als een Hindostaanse radiostation in Nederland, ook in het land van onze eerste migratie, bijvoorbeeld in het Bhojpuri taalgebied, een Sarnámi- Hindustani radiostation from Holland zou kunnen vestigen, voor interactie op het gebied van gedeelde taal, cultuur, muziek en geschiedenis. Dit is misschien te hoog gegrepen qua investering, maar een digitale partnerrelatie met een radiostation uit dat gebied is niet alleen mogelijk maar zou ook heel vernieuwd zijn in ons Hindostaanse radiolandschap. Ik kom op dit idee omdat ik toevallig denk aan een gedurfd initiatief van de overbekende Rotishop Roopram in Suriname, om onze Surinaams-Hindostaanse roti te internationaliseren met vestigingen in Nederland, Trinidad en in India. Ik meen te weten dat het experiment in Trinidad in en India mislukt is.
Alvorens de televisie-ontwikkelingen te bespreken merk ik op dat wij voor wat betreft de traditionele media, de printmedia niet moeten vergeten, zoals de glossy uitgave van het blad Hindorama en de vroegere bladen van de Hindostaanse welzijnsinstellingen als Aisha Samachar en Lalla Rookh. Na het wegvallen van de ook door Hindostanen veel gelezen gratis maandkrant Pleasure, door de opkomst van digitale en sociale media, is vanuit de Hindostaande gemeenschap, eerst de gratis maandkrant en nu een gratis glossy Dreamz World met succes in de markt gezet. Hoewel het blad zicht richt op de hele Surinaamse community in Nederland en in Suriname, wordt er ook veel gepubliceerd over Hindostanen in de diaspora, zelfs met speciale thema-uitgaven, over onze immigratiegeschiedenis, over onze onafhankelijkheid en over 1 juli, keti koti, de afschaffing van de slavernij. Waarom lukt het al meer dan 10 jaar Dreamz World in de lucht te houden? De adverteerders – dat zijn een paar grote bedrijven –, zorgen voor druk- en distributiekosten, de content wordt vrijwillig aangeleverd en het blad is vooral ook een podium voor de jongere generatie Hindostanen om zich onder meer met columns te presenteren. Dreamz World is een succesconcept en maakt nu zelfs elke avond op sociale media een Good Night Show dat bezig is uit de luiers te komen. Met een eigen YouTube-kanaal en een website waar alle uitgebrachte nummers digitaal te lezen zijn, kan door de inhoud over geschiedenis, muziek en cultuur over Suriname, Dreamz World ook een diasporaglossy genoemd worden.
Televisie
Voor wat de traditionele televisie betreft hebben we op landelijk niveau sinds 2015 niets eigens meer, omdat de zogenoemde levensbeschouwelijke omroepen toen werden afgeschaft, via een wijzing van de mediawet. De bestuurders van de OHM die dit al in 2010 wisten, hebben nagelaten het Hindoeïstische gedachtengoed in het landelijke medialandschap veilig te stellen. De Humanisten deden dit wel en vonden onderdak bij de VPRO en de Joodse omroep bij de EO. In 2013 werd ik gevraagd de radioredactie van de OHM te leiden en gebruik makend van mijn ervaring en netwerk in Hilversum had ik de directeur een plan voorgelegd om de toekomst te borgen, want ik zat er met mijn neus bovenop en wist van anderen hoe ze schaakten. Jammer genoeg werd alleen al mijn aanwezigheid op de werkvloer gezien als een potentieel gevaar voor de positie van de directeur, die dacht dat ik uit was op zijn stoel, en omdat ik niet door hem was aangenomen werd ik op het eind van het jaar van mijn ‘contractarbeid’ bij de OHM bedankt. Daarna is er niets meer gebeurd, dan dat de NTR van de NPO de taak kregen opgelegd op gezette tijden aandacht te besteden aan het Hindoeïstische gedachtengoed. Hiervoor komt in het najaar een onafhankelijke klankbordgroep bijeen voor een brainstormsessie – ik ben daar lid van.
Tot eind 2020 kunnen in Hilversum nieuwe aanvragen worden ingediend voor de komende concessieperiode 2021/2026, om in aanmerking te komen voor een aspirant-status bij de NPO, op de titel van een onvoldoende gerepresenteerde maatschappelijke stroming in het publieke bestel. Dus niet meer op levensbeschouwing. Tot nu toe zijn er 11 nieuwe aanvragen bij het Commissariaat voor de Media binnengekomen. Daartussen zit niets vanuit de Hindostaanse samenleving, wel twee aanvragen die op de brede Surinaamse dan wel multiculturele samenleving zijn gericht. Er zijn ook twee aanvragen vanuit de Marokkaanse samenleving.
Prim Girjasing, Sita Khemradj en Hans Ramsoedh
Youtube video
Voor eigentijdse Hindostaanse televisie zijn we al jaren aangewezen op YouTube als informatiebron over de Hindostaanse samenleving, zowel in Nederland als in Suriname, met een rijk aanbod van cultuur en muziekproducties. Afgaande op de data die de kanalen vermelden, is Sarnámi TV met ruim 4000 abonnees en 196 video’s, de grootste. De nummer 2 is Natraj TV met ruim 2000 abonnees en 208 video’s en als nummer 3 zie ik HID TV verschijnen – Hindostanen in Den Haag – met 1900 abonnees en weinig video’s, maar die geven wel een kleurrijk beeld van het Hindostaanse sociale, culturele en maatschappelijk leven in Den Haag. Het overlijden van Sudesh Kienno in januari 2019, de initiatiefnemer en drijvende kracht, luidde kort daarna ook het eind in van HID TV. Dan doet zich een merkwaardig verschijnsel voor met Saraswati Art TV, (bekend van een uitgeverij van boeken en muziekoptredens in het Bijlmerpark Theater) die geen kanaal heeft aangemaakt op YouTube, maar wel veel video’s heeft gepost die alleen op trefwoord ‘Saraswati Art’ verschijnen. Niet zo handig dus. Directeur Frank Kishna – dit is zijn officiële familienaam – heeft wel onder de naam Frank Krishna een kanaal aangemaakt. Maar de 33 video’s die hij geüpload heeft gaan niet over het Hindoeïsme of over de God Krishna. Dit verklaart misschien waarom hij blijft hangen op 6 abonnees. Ook niet zo handig dus. Met uitzondering van Natraj TV en Sarnámi TV, wordt er weinig gebruik gemaakt van Facebook om de content op YouTube te promoten of voor interactie met de bezoekers.
Hindostaanse radio
En nu dan mijn verhaal over rommel op de Hindostaanse Radio. Let wel: ik zeg niet dat Hindostaanse Radio rommel is, integendeel, maar ik vind als journalist en radiomaker wel dat er veel niet in de haak zit. Mijn grootste zorg is, en daar vraag ik uw aandacht voor: de jonge Hindostaanse kinderen, die thuis met niets anders dan met Amor of Sunrise opgroeien, omdat hun ouders fanatieke luisteraars zijn. Dit is schadelijk voor de ontwikkeling van hun Nederlandse spreekvaardigheid. Want te pas en te onpas worden op deze twee zenders, vooral in reclameteksten, maar ook tijdens de gewone presentatiediensten, verkeerde klemtonen gelegd, lidwoordfouten gemaakt, en zinnen uitgesproken die grammaticaal niet kloppen – het onderwerp is enkelvoud en het werkwoord meervoud en ga zo door. Amor kent sinds jaar en dag ook nog een vaste schreeuwerige stem bij de commercial breaks op elk uur, waardoor die fouten even schreeuwerig de huiskamer binnendringen in de oren van de kinderen. Toen ik mij jaren geleden mateloos ergerde aan een Amor-presentator met een aardappel in de keel, die je gek genoeg alleen hoort als hij Nederlands spreekt en niet in het Hindi, die het telkens had over “In SURIMARIBO” is het nu vier uur en het regent daar…”, heb ik de goede man in de uitzending gebeld en hem gevraagd: over welk land hij het toch heeft, want ik ken het niet. Wel het land Suriname met als hoofdstad Paramaribo. Mijn actie had resultaat, helaas niet voor lang want andere presentatoren gingen dit na-apen – ik kom straks terug op het woord ‘na-apen’.
Te oordelen aan de mensen die bellen om een plaatje aan te vragen voor hun ‘some one special’, gaat het om eenvoudige en soms ook leuke mensen met een verhaal. Dat merk je pas als de presentator vaardig is in het voeren van een goed gesprek met de beller. Deze luisteraars staan misschien laag op de sociaal-maatschappelijke ladder en voor hun is radio een onmisbare vriend in de huiskamer die zorgt voor ontspanning, heimwee, amusement, noem maar op. Hen valt het niet eens op dat er fouten worden gemaakt, dus ze gaan echt niet reageren via Facebook en WhatsApp waarover alle stations beschikken. Maar ook voor deze luisteraars, het gewone volk, vind ik dat er goed verzorgde radio moet worden gemaakt en dat de programmamakers hun werk goed moeten uitvoeren, althans, voor alles dat ik in het Nederlands kan volgen want van het Hindi heb ik geen verstand.
Amor FM, de op een na de oudste zender opgericht in 1996, bestaat volgend jaar 25 jaar en heeft een netwerk van 27000 volgers op Facebook opgebouwd; daarna werd Vahon FM opgericht in 1998, met ruim 1000, de minste volgers; in 2002 kwam Ujala Radio in de lucht met ondertussen 20.000 volgers van hun Facebookpagina die actief wordt onderhouden met vooral nieuws uit de Indiase film- en muziekindustrie – Ujala is vooral op jongeren gericht en noemt zich daarom de Bollywood zender. Als laatste station werd een paar jaar geleden, Sunrise FM opgericht met 6000 volgers en een slapende website. Het oudste Hindostaanse radiostation, Sangam in Den Haag heeft ruim 750 volgers op hun Facebookpagina die actief wordt onderhouden. De best verzorgde website is die van Ujala Radio. De nieuwste radio’s, thuis en in de auto zijn voorzien van DAB, digitale ontvangst, en alle Hindostaanse zenders worden in de randstad uitstekend ontvangen. Daarbuiten en ook in Suriname wordt natuurlijk via het internet geluisterd. In elk verspreidingsgebied van het Radio-en Televisie kabelnetwerk in Nederland zit vaak ook een Hindostaanse zender in radiokanaal van het televisie-abonnement. Veel mensen weten dit niet, maar voor het bereikt maakt dit niets uit.
Roy Khemradj en Rabin Baldewsingh
Informatieve programma’s
Hoewel ik door de week een zware consument van NPO Radio 1 ben, luister ik, als ik in de auto onderweg ben, afwisselend naar alle Hindostaanse zenders – sinds kort is nu ook Sunrise op DAB – vooral in de avond als ‘Hilversum’ niet zoveel interessants te bieden heeft. Thuis doe ik dit alleen in het weekend, en wel voor de beleving van mijn eigen Hindostaanse identiteit op een ontspannende manier. Ik weet nauwelijks iets van Bollywood, heb niets met Indiase muziek, spreek en versta geen Hindi, wel het eenvoudige Sarnámi, maar met Amor of Sunrise op zaterdagmorgen begint mijn weekend, in de late namiddag zap ik weer even en op zondag tussen 13:00 en 15:00 uur luister ik vaak naar Kries Bandhoe, die een transfer heeft gemaakt van Amor naar Sunrise; ik weet alleen niet hoeveel voor hem betaald is, maar dit terzijde. Op dit station neemt hij in het programma Sunfo als een schoolmeester (hij komt uit het onderwijs) plaats achter de microfoon en met zijn openingstune als hinderlijke muzikaal bedje, vertelt hij wat volgens hem het belangrijkste nieuws uit Suriname is geweest, de afgelopen week, en met welke VHP-er hij daarover in het tweede uur gaat bellen. En als de journalist Bandhoe, zo noemt hij zich, een zin uit een nieuwsbericht, twee keer voorleest, met de aanloop: ‘nogmaals luisteraars’ of ‘u hoort het goed luisteraars’, dan weet ik dat ik, de voorgelezen zin goed in de oren moet knopen, alsof we een stelletje infantiele luisteraars zijn die nog belerend moeten worden toegesproken.
Ik erger me kapot maar ik verzeker u, ik beleef een vermakelijke zondagmiddag, want twee uur later stem ik om vijf uur af op Kiran van Amor waar ene Bobby Doerga, ons een samenvatting van het belangrijkste nieuws uit Suriname voorleest, afgewisseld met muziek en gesponsord door de SLM. Vorig jaar, tijdens een verblijf in Suriname, hoorde ik dezelfde Bobby Doerga op Apintie een programma van de NDP presenteren, waarin de verdiensten van de partij werden uitvergroot. Nu is het aardige: Amor gebruikt nog steeds de herkenningsmelodie, de openingstune dus, die Bandhoe bij zijn transfer naar SUNRISE heeft meegenomen – hij was de geestelijke vader van Kiran. In onze Hindostaanse radiolandschap is er nu niet alleen sprak van: ‘twee landen, één gevoel’, maar ook van ‘twee stations, één gevoel’, want die tune hoort bij Bandhoe en is geen eigendom van Amor.
U zult nu denken: waarom laat ik mij zo kastijden? Zap dan weg. Ik kan dat niet. Radio luisteren – ik heb ook kritiek op inhoud en formats in Hilversum – is een belangrijk deel van mijn leven geworden. Ik trotseer rommel en ergernissen, omdat ik als journalist wil weten wat er in onze Hindostaanse gemeenschap op sociaal-maatschappelijk vlak gebeurt. Wie is er overleden; wie trouwt er; hoeveel verzoekplaten worden per familie aangevraagd voor het bruidspaar; muziekaanvragen ter gelegenheid van een moeran; welke shows van Indiase artiesten komen naar Nederland en wie beconcurreert de ander met deze shows; wat kost een VIP-kaart en niet te vergeten de prijzen en aanbiedingen van de Surinaamse winkels, van levende kwie kwies tot aan 3 kilo gele peper voor slecht 5 ero, ook zo’n foute uitspraak op Amor. Tussendoor geniet ik natuurlijk van de muziek, vooral bij vermais want dan hoor je vaak de mooiste en beste nummers die je in ontspannende stemming brengen.
Na-apers
Tussen de muziek hebben alle radiostations er een mode van gemaakt de zendtijd te vullen met het voorlezen van het nieuws op het internet. Of het nu Surinaams, Nederlands of internationaal nieuws is, het deert niet. Maar dit voorlezen van soms onlogisch geselecteerde berichten is een kunst. De man die het overbrengen van het nieuws tot een kunst heeft verheven, omdat hij niet leest, maar vertelt en ook nog zijn eigen draai aan de inhoud geeft, is: ‘lieve, lieve, lieve mensen’, Fred Kartaram, dé stem van Vahon. Eigenlijk zou ik van Radio Kartaram moeten spreken, want hij maakt dagelijks, zulke lange uren achter de microfoon, met programma’s als Mann ki baath waarbij hij een thema, stelling of actuele nieuwsontwikkeling in de groep gooit, waarop luisteraars kunnen reageren. Uitstekend programma! Het valt mij alleen op dat bij veel opbelprogramma’s telkens weer dezelfde mensen hun zegje doen, want ze worden altijd als goede bekende begroet, alleen al bij het horen van de stem, terwijl de goede man of vrouw nog niet eens zijn of haar naam heeft genoemd. Maar ik waardeer de maatschappelijke betrokkenheid van Fred Kartaram want Vahon Hindustani Radio, dat is de officiële naam, onderscheidt zich wat mij betreft als de meest informatieve Hindostaanse zender in Nederland.
Jammer dat er bij geen van de radiostations, spin-off is op sociale media, zoals Frans Pinas van Radio Stanvaste in Rotterdam dat doet, door zijn belangwekkende interviews op een YouTube-kanaal te publiceren. Zijn spraakmakende interviews met Dilip Sardjoe en met Rachid Doekhie in de aanloop naar de verkiezingen in Suriname, zijn inmiddels tussen de 20 en 30.000 keer beluisterd. Soms sturen programmamakers een WhatsApp dat ze op een bepaalde tijd gaan bellen met een belangrijke persoon uit Suriname. Maar als je niet kunt luisteren, is er geen aanbod van terugluisteren.
Zeker 30 jaar geleden schreef ik in de gratis uitgaanskrant Pleasure de column: ‘Na-apers in het oerwoud’ over het gebrek aan creativiteit in de Hindipop in Nederland. Nu is er sprake van gebrek aan creativiteit bij de Hindostaanse radiostations in Nederland die elkaar na-apen met onder meer: het lezen van berichten op Nu.nl, Starnieuws en De Ware Tijd, interactie met luisteraars over een stelling bij Amor, omdat Vahon dagelijks Mann ki baath heeft, omdat Vahon en Ujala een betaald nieuwsbulletin hebben op het uur, heeft Amor een tijd lang, gewoon het NOS-televisiejournaal op elk uur doorgeprikt en wat ik erg vind is dat er station calls – reclame voor het eigen station – worden uitgezonden, gemaakt door autochtone Nederlanders. Het ontzag voor de radiostem van de blanke man op onze Hindostaanse zenders zit kennelijk nog zo diep in ons, dat ik niet aan de indruk ontkom dat men dit kennelijk nodig heeft als legitimering een professioneel radiostation te zijn, net zoals met de vasthoudendheid om in het Hindi of wat daarvoor doorgaat, op de radio te communiceren, minachting wordt bevestigd van onze eigen prachtige Sarnámi, waarin ik mijn Hindostaans zijn zo herken.
Foto’s: Hindorama – Iftegaar Joemmanbaks
Uw REACTIE kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Nederland, NIEUWS, Traditie
Geslaagde Studiemiddag Een jaar Hindorama.com
Dagvz. prof. Chan Choenni en Radjin Thakoerdin (dir. Hindorama)
Programma
De studiemiddag Een jaar Hindorama.com – Eigentijdse communicatie binnen de Hindostaanse gemeenschap die op 16 augustus plaatsvond was zeer geslaagd. Met verschillende sprekers werd teruggeblikt op een jaar Hindorama en ook gekeken naar de toekomst van eigentijdse communicatiemedia binnen de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap in Nederland. Waar jongeren intensieve contacten onderhouden via sociale media, is er nog steeds een grote groep ouderen die geniet van de verschillende programma’s aangeboden door Surinaams-Hindostaanse radiozenders. Aan de hand van de centrale vraag of eigentijdse communicatiemedia bijdragen tot cohesie in de Hindostaanse gemeenschap kon het volgende worden geconcludeerd: de eigentijdse communicatie leidt niet tot afname van sociale cohesie. Integendeel lijkt er sprake van intensivering van contacten zij het tussen bepaalde communities/groepen. In de bredere Hindostaanse gemeenschap wordt de cohesie minder; een landelijke organisatie ontbreekt en er is een gat ontstaan door het wegvallen van de landelijke tv zender OHM. Hindorama.com positioneert zich als een baken van informatie en inspiratie in een in beweging zijnd medialandschap. De studiemiddag leverde een mooie gelegenheid om hierop te reflecteren en de eigen inspanningen te toetsen. Er was veel waardering voor wat de website na en jaar al heeft bereikt. Een mooie, kleurrijke website met degelijke informatie. Er zal verder worden gewerkt aan diversificatie om nog meer mensen te bereiken zowel onder de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap als daarbuiten. Er was veel enthousiasme onder de aanwezigen om daar hun steentje aan bij te dragen. De luchtige ambiance op het dakterras van het Indian Business & Culture Centre in Rijswijk, zorgde voor een ontspannen sfeer, opgeluisterd met mooie Sarnámi gedichten. Zoals het een Surinaams event betaamt, ontbrak de muziek niet. Voordat de regen met bakken uit de lucht kwam vallen, waren de meeste deelnemers al veilig vertrokken en de laatblijvers konden nog gezellig napraten en meezingen.
Bekijk de inleiding van JASWINA BIHARI-ELAHI over digitale Hindostaanse media: https://youtu.be/SKFoF4-iM4o
Lees de inleiding van ROY KHEMRADJ over Hindostaanse radio en televisie: https://www.hindorama.com/hindostaanse-radio-en-televisie-in-nederland-roy-khemradj/
Bekijk de video van filmmaker Raoul Alimahomed: https://youtu.be/1f2v0db5gao
Bekijk afleveringen 1 en 2 een terugblik door Saraswati Art TV uitgezonden via Salto Amsterdam: https://www.salto.nl/programma/saraswati-art-tv/4Ab91ZGnI4iWAomUYAWyOI/
Bekijk de fotogalerie door te klikken op 1 van de foto’s. (Foto’s: Iftegaar Joemmanbaks en Ranjan Akloe)
Uw REACTIE kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Korte berichten, Nederland, NIEUWS, Traditie
Suriname etaleert verbondenheid met Ayodhya – S. Gangapersad
Shri Ram Mandir (Ayodhya, India)
De Shri Sanatan Dharm Maha Sabha Suriname heeft in de Shri Vishnu mandir een speciale gebedsdienst gehouden om de verbondenheid met Ayodhya te etaleren. Hindoes over de hele wereld zijn enthousiast over de eerste aanzet voor de bouw van de Ram mandir in India. Premier Narendra Modi, die op 5 augustus meedeed aan de bijzondere vereringsceremonie van moeder aarde, zegt dat de nieuwe tempel een modern symbool wordt van de Indiase cultuur.
Pandit Bisnoetjaran Nandoe Tewarie
Verbroedering
De ceremonie in Ayodhya werd rond middernacht door velen in Suriname gevolgd via Sanatan Dharm televisie. Daags daarna is de dienst in de Vishnu mandir in Suriname ook live uitgezonden via News 18 in India. Hindoes over de hele wereld werden opgeroepen om dia’s aan te maken en te bidden. “Toen we afgelopen maart in India waren met een groep pandits, hebben we een beetje aarde van Ayodhya en een beeld van Ram als baby (Ram lala) meegenomen. Vandaag vindt hier dus ook een stukje verering plaats van de aarde waar Ram werd geboren”, zegt pandit Sarwankoemar Ramsoedit Tewarie. Hij is bijzonder blij met de eerste aanzet voor de bouw van de tempel en de uitspraak van Modi dat dit het begin is van verbroedering. “Ram en Hanuman hebben een bijzondere impact op de hindoes in Suriname. Er is in ons hart een gebondenheid en verbondenheid met Ayodhya”, onderstreept collega Bisnoetjaran Nandoe Tewarie. “Jammer dat onze voorouders deze dag niet hebben kunnen meemaken. Die generatie van toen vierde zelfs de Onafhankelijkheidsdag van India hier. Bij de jonge generatie zie je dat minder, maar de verbondenheid is er.”
Pandit Sarwankoemar Ramsoedit Tewarie
Ideale mens
Amrika Anroedh, voorzitter van de stichting Ramlila & Ramayan Foundation Suriname, zegt dat de mensheid terug moet naar de oorspronkelijke filosofie om als ideale mens te leven. Ram is daarvan het symbool: een goede koning, zoon, echtgenoot, vriend en broer. Anroedh is blij dat er vorig jaar november een uitspraak kwam in het langste rechtsproces ooit. De uitspraak van het hooggerechtshof kwam nadat bewijsmateriaal werd gevonden over het bestaan van Hindoe overblijfselen onder de structuur van de gesloopte Babri-moskee.
Ramlila & Ramayan Foundation Suriname (uiterste rechts Amrika Anroedh)
Projecten
De Ramlila en Ramayan Foudation staat in nauw contact met het Ayodhya Research Institute (ARI) en doet er alles aan om de Ramlila en de Ramayan ook in Suriname levendig te houden. “ARI heeft laatst veertig personen in Suriname getraind in het acteren, schminken, muziek en decor voor Ramlila. Vier groepen van Suriname hebben ook recitaties uit de Ramayana opgenomen en opgestuurd voor het Ramayana recitatie project waaraan zeven landen hebben deelgenomen. We werken ook mee aan een encyclopedie over de Ramayana. Die zal wel uit driehonderd delen bestaan. Tijdens Navratri in oktober zullen elf landen, elk een uur de Ramlila opvoeren. Suriname doet ook mee aan dit project dat via youtube kan worden gevolgd. Over drie jaar houden we een internationaal Ramlila festival en congres in verband met 150 jaar Hindostaanse immigratie.”
Foto’s: 2/3 Sabitrie Gangapersad en 4 Amrika Anroedh
Uw REACTIE kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in NIEUWS, Nieuws uit Suriname
Politiek en interetnische relaties in Guyana – Hans Ramsoedh
In Guyana kwam eindelijk na vijf maanden een eind aan de politieke strijd rond de uitslag van de verkiezingen op 2 maart 2020. Afgelopen zondag (2 september) werd Irfaan Ali na maanden van gesteggel en juridische strijd over de verkiezingsuitslag benoemd als president. In die vijf maanden verkeerde dit buurland van Suriname in een soort nationaal coma. Verkiezingen in dit land gaan sinds de jaren vijftig gepaard met raciale spanningen en raciaal geweld tussen Hindostanen en de Afro-populatie. Guyana telt circa 800.000 inwoners met twee grote bevolkingsgroepen te weten Hindostanen (40%) en Afro-Guyanezen (30%).
Gelijk na de verkiezingen claimde de zittende regering (gedomineerd door de Afro-georiënteerde PNC) de overwinning. Oppositie en internationale waarnemers constateerden echter dat er sprake was van grootscheepse verkiezingsfraude. Naar aanleiding van de strijd tussen regering en oppositie over de verkiezingsuitslag namen etnische spanningen in Guyana toe en bij rellen in de maanden maart en april vielen enkele gewonden en een dode.
Onder internationale druk en in aanwezigheid van internationale waarnemers volgde er in mei een hertelling die vijfendertig dagen duurde. Uit deze hertelling bleek dat de oppositie de verkiezingen met meer dan vijftienduizend stemmen verschil had gewonnen. Desondanks weigerde de zittende regering de uitslag van de hertelling te accepteren. De opstelling van de regering had veel weg van een politieke staatsgreep en Guyana leek af te steven op een dictatuur zoals in de periode 1964-1992.
Cheddi Jagan
Afro-dictatuur in Guyana
Suriname kent een traditie van relatieve vreedzame co-existentie tussen de verschillende bevolkingsgroepen die samenhangt met interetnische politieke samenwerking. Deze pacificatiedemocratie (in Suriname verbroederingspolitiek geheten) heeft in belangrijke mate bijgedragen aan etnische stabiliteit in Suriname.
In tegenstelling tot Suriname is Guyana als gevolg van de dominantie van de twee grote etnische partijen sinds de jaren vijftig etnisch sterk verdeeld. Het begon veelbelovend in dit land. In 1950 werd in Guyana de multi-etnische People’s Progressive Party (PPP) opgericht met als politiek leiders Cheddi Jagan en Forbes Burham. Echter zeven jaar na de oprichting ontstond er binnen deze partij een strijd om de macht tussen beide leiders. Die interne strijd werd voor een niet onbelangrijk deel aangewakkerd door de Engelse en Amerikaanse regering. Jagan werd namelijk door de Engelse koloniale autoriteiten afgeschilderd als een toegewijde marxist-leninist met een sterke sympathie voor de Sovjet-Unie. Burnham werd daarentegen gezien als een meer pragmatische democratische socialist zonder banden met de internationale communistische beweging. Burnham richtte vervolgens in 1957 zijn eigen People’s National Congress (PNC) op. Hoewel beide politieke leiders een beroep bleven doen op alle Guyanezen was de realiteit dat Hindostanen in meerderheid op de PPP van Jagan stemden en de Afro-bevolking in meerderheid op Burnhams PNC. De tragiek van de splitsing was dat daarmee de kostbare en tere raciale samenwerking teniet werd gedaan.
Tussen 1957 en 1964 bleef de PPP de grootste partij, maar raciale wrok kwam centraal te staan in de Guyanese politiek. De PNC organiseerde in samenwerking met door haar gedomineerde vakbonden massale stakingen tegen de regering. Bij rellen in februari 1962 (Black Friday) die meer dan een week duurden, werd een gedeelte van het zakencentrum van de hoofdstad Georgetown in brand gestoken. Er vielen doden en gewonden. Britse troepen moesten een eind maken aan de rellen. Ook de daarop volgende twee jaren werd het land verscheurd door stakingen en raciale onlusten. Alleen al in 1964 vielen bij de onlusten 160 doden, 950 gewonden en werden er circa 15.000 mensen door Britse troepen geëvacueerd. Bij de stakingen kreeg de PNC steun van de Amerikaanse CIA en de Britse regering om de PPP ten val te brengen. Als anti-imperialist en marxist had Jagan de onafhankelijkheid tot prioriteit nummer één van zijn partij en regering verheven. Voor de Engelsen en de Amerikanen was het allesbehalve wenselijk dat Jagans PPP het land naar de onafhankelijkheid zou leiden. De Koude Oorlog was in volle gang en de conflictueuze verhouding van de Verenigde Staten met Cuba leidde ertoe dat men in Washington beducht was voor een tweede Cuba en een tweede Castro in de regio.
Hoewel de PPP bij de verkiezingen in 1964 de grootste partij werd, kon Burnham door een gelegenheidscoalitie met een kleinere partij toch een kleine meerderheid in het parlement verwerven. Op 26 mei 1966 werd het etnisch verscheurde Guyana onder de PNC van Burnham onafhankelijk.
Burnham kon zijn macht na de onafhankelijkheid in 1966 bestendigen door intimidatie, politieterreur, fraude bij verkiezingen, beknotting van burgerlijke en politieke rechten en nepotisme. Feitelijk kwam deze ontwikkeling neer op een dictatuur met Burnham als alleenheerser. Het ambtelijk apparaat, leger en politie werden exclusieve domeinen van Afro-Guyanezen. De Guyanese politie in districten met een overwegend Hindostaanse bevolking werd door deze groep ervaren als een ‘bezettingsmacht’ in plaats van een apparaat dat moest zorgdragen voor de veiligheid van de bevolking. De Hindostaanse groep raakte in politiek, sociaaleconomisch en maatschappelijk opzicht gemarginaliseerd. Het betekende dat Hindostanen in Guyana werden gedegradeerd tot tweederangsburgers in eigen land. Velen zochten dan ook een veilig heenkomen in landen als Suriname, de VS en Canada.
Het zijn deze ontwikkelingen in Guyana geweest die van grote invloed zijn geweest op de opstelling van Hindostaanse politici inzake de onafhankelijkheid van Suriname: geen onafhankelijkheid op korte termijn want de Nederlandse aanwezigheid in Suriname bood de beste garanties voor rust en stabiliteit.
Forbes Burnham
Burnhams socialistische politiek leidde tot een volledig bankroet van het land. Het politieke isolement en economische bankroet werden compleet toen de Verenigde Staten als reactie op Burnhams veroordeling van de Amerikaanse invasie in Grenada in oktober 1983 de financiële hulp aan Guyana staakten,. Amerikaanse druk op Burnham nam toe om het corrupte politieke systeem te hervormen. De dood van Burnham op 6 augustus 1985 betekende een ommekeer in Guyana. Zijn opvolger, Desmond Hoyte, gooide ten einde raad vanaf 1989 het roer om. Hij maakte een begin met de ontwikkeling van een vrije markteconomie waarmee de weg van Burnhams coöperatief socialistische politiek definitief werd verlaten.
Na de ineenstorting van het communisme in Europa na 1989 maakte Jagan in ideologisch opzicht een volledige ommezwaai. Hij realiseerde zich dat zijn marxistische dogma’s geen alternatief vormden voor de PNC-regering en beloofde na een eventuele verkiezingsoverwinning het vrije-marktbeleid van Hoyte voort te zetten.
Onder Amerikaanse pressie ging de regering-Hoyte akkoord met het toelaten van een team van internationale waarnemers bij de verkiezingen in 1992. Dankzij de aanwezigheid van een team van honderd buitenlandse waarnemers waaronder de voormalige Amerikaanse president Jimmy Carter waren deze voor het eerst na ruim drie decennia vrij van manipulatie en fraude. Zij maakten een eind aan 28 jaar politieke alleenheerschappij van de PNC en mondden uit in een overwinning voor Jagans PPP.
Comeback van Cheddi Jagan
De verkiezingen in 1992 onder toezicht van internationale waarnemers betekenden de politieke comeback van Jagan wiens politieke loopbaan een lange tocht was geweest van overtuigd marxist tot kapitalist tegen wil en dank. Vijf jaar na zijn presidentschap overleed hij echter op 6 maart 1997 op 78-jarige leeftijd. Hij werd opgevolgd door zijn 77-jarige Amerikaanse weduwe Janet Jagan. Voor het eerst in de geschiedenis van Guyana kwam een (blanke) vrouw aan het hoofd van de regering te staan. Al bij de oprichting van de PPP had zij een actieve rol binnen deze partij. Zij was van 1950 tot 1970 secretaris-generaal van de PPP en daarnaast van 1957 tot 1964 minister van Arbeid en Gezondheid in de PPP-regering die toen aan de macht was. Sinds 1976 was zij parlementslid. De PPP bleef tot 2015 aan de macht. In dat jaar won de APNU+AFC-coalitie (een samenbundeling van partijen onder leiding van de PNC) met één zetel verschil de verkiezingen. David Granger, oud-bevelhebber van het Guyanese leger en inmiddels leider van de PNC, werd toen als president gekozen.
Janet Jagan
Ex-president David Granger
Internationale veroordeling van verkiezingsfraude in maart 2020
Ik keer hier terug naar de afgelopen verkiezingen in maart jl. Op basis van de hertelling behaalde de PPP 33 zetels, terwijl de regeringscoalitie uitkwam op 31 zetels. Drie kleinere partijen behaalden gezamenlijk één zetel. De zittende regering onder leiding van president Granger bleef niettemin vasthouden aan de gefraudeerde verkiezingsuitslag van 2 maart en stelde zich op het standpunt dat er bij de hertelling sprake was geweest van fraude. Niet uitgesloten dient te worden dat de grote olievondsten voor de kust van Guyana en de miljardeninkomsten de komende jaren van grote invloed zijn geweest op de weigering van de zittende regering om de macht over te dragen.
De internationale gemeenschap (waaronder VS, Canada, England, EU, OAS en Caricom) namen een hard standpunt in en verklaarden dat elke regering die zou worden beëdigd zonder een geloofwaardig en volledig transparant stemproces legitimiteit zou missen. Met name de opstelling van de Caricom (de Caraïbische economische gemeenschap) was in dit protest cruciaal. Zo verklaarden de voorzitters van dit orgaan (premier Mia Mottley van Barbados en later premier Ralph Gonsalves van Saint Vincent en de Grenadines) onomwonden verkiezingsfraude en –diefstal niet te tolereren binnen de Caraïbische gemeenschap. Er werd zelfs gedreigd het hoofdkwartier van de Caricom in Georgetown (hoofdstad van Guyana) te verplaatsen naar een ander Caraïbisch land.
President Irfaan Ali
Een belangrijke rol in het Guyanese verkiezingsdrama in maart vervulde de Chief Election Officer (CEO) van de Guyanese verkiezingscommissie (GECOM). Tot vier keer toe weigerde deze op basis van de hertelling van de verkiezingsresultaat de definitieve cijfers te presenteren. In de cijfers die deze CEO wel presenteerde bepaalde hij eigenhandig welke stemmen wel of niet als geldig moesten worden beschouwd. De oppositionele PPP/Civic bracht vervolgens de zaak aan bij het Caraïbisch gerechtshof, de Caribbean Court of Justice (CCJ) dat vervolgens bepaalde dat er bij de uitslag moest worden uitgegaan van de resultaten van de nationale hertelling in mei. Het betekende dat met de uitspraak van de CCJ de weg voor GECOM was vrijgemaakt om de uitslag van de hertelling bekend te maken.
In de tussentijd brandde het kantoor van GECOM af en de politie ging ervan uit dat het om brandstichting ging. Ondanks de uitspraak van de CCJ kon bekendmaking van de resultaten van de hertelling niet plaatsvinden aangezien een aanhanger van de regeringspartij een kortgeding had aangespannen om die te voorkomen. Het betekende wederom een vertraging in bekendmaking van de verkiezingsuitslag. De rechter wees echter die eis af en dat besluit maakte voor GECOM op 2 augustus de weg vrij om de PPP/CIVIC na vijf maanden gesteggel alsnog als winnaar van de verkiezingen uit te roepen.
Het betekent echter niet dat hiermee het Guyanese drama is afgesloten. Zolang het politieke bestel in dit land nog wordt gedomineerd door een van de twee etnisch georiënteerde partijen zullen verkiezingen in dit land iedere keer weer leiden tot het oplaaien van spanningen en raciaal geweld in dit etnisch sterk verdeelde land. Suriname kan met zijn pacificatiedemocratie als voorbeeld dienen voor Guyana.
Uw REACTIE kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, NIEUWS
De onterechte claim op 1873 – Hans Ramsoedh
Naar aanleiding van de vele demonstraties tegen racisme en discriminatie in Nederland verklaarde premier Rutte tijdens een debat in de Tweede Kamer op 1 juli jl. geen voorstander te zijn van het bieden van excuses voor het Nederlandse slavernijverleden. Volgens hem zouden excuses polariseren. Mensen die vandaag leven kun je namelijk niet verantwoordelijk houden voor het verleden. Dat kunnen anderen weer als pijnlijk ervaren, aldus de premier. Eerder hadden D66 en Groen Links gevraagd om 2023 als herdenkingsjaar van de afschaffing van slavernij uit te roepen. In dat jaar zou het dan honderdvijftig jaar geleden zijn dat de slavernij in Suriname (en op de Nederlandse Antillen) werd afgeschaft. Een bigi yari [kroonjaar] dus die niet ongemerkt voorbij mag gaan zullen ze bij beide politieke partijen hebben gedacht. Buigzaam als Rutte sinds kort is noemde hij het voorstel van D66 en Groen Links een ‘goed idee’. Het betekent dat we in 2023 allerlei activiteiten/festiviteiten tegemoet kunnen zien in verband met honderdvijftig jaar herdenking van de afschaffing van slavernij.
Punt is echter dat er opeens door verschillende groepen het jaar 1873 ten onrechte wordt geclaimd: Afro-Surinaamse groepen die opeens 1 juli 1873 als het jaar beschouwen waarin slavernij in Suriname definitief werd afgeschaft en bepaalde personen in de Hindostaanse gemeenschap die vinden dat 1873 specifiek gekoppeld is aan hun geschiedenis. Op 5 juni 1873 kwamen namelijk de eerste Brits-Indische contractarbeiders in Suriname aan om te werken op de plantages.
1 juli 1873 beschouwen als het jaar waarin de slavernij definitief werd afgeschaft is historisch onjuist. De slavernij werd namelijk in Suriname op 1 juli 1863 afgeschaft. De vrijgemaakten waren echter nog verplicht tien jaar plantage-arbeid te verrichten door het sluiten van arbeidscontracten op een plantage naar keuze. De contracten konden voor één, twee of drie jaar worden vastgelegd en golden voor alle vrijgemaakten tussen de vijftien en zestig jaar. Zij ontvingen loon voor hun werkzaamheden. De periode 1863-1873 staat bekend als het Staatstoezicht. Het was bedoeld om te voorkomen dat de planters zonder arbeidskrachten zouden komen te zitten en deze vrijgemaakten zouden gaan rondzwerven. Dit zou voor de autoriteiten tot een onbeheersbaar probleem kunnen leiden wat het moeilijk zou maken om het doen en laten van de vrijgemaakten te controleren.
Veel van de vrijgemaakten bleven op de plantages wonen en werken vanwege de verbondenheid die zij voelden met hun geboortegrond. Van een gedwongen verblijf en arbeid op de plantages was dus geen sprake. Zo bestond aan het eind van het Staatstoezicht in 1873 maar liefst vijfenzeventig procent van de arbeiders op de plantages nog uit vrijgemaakten. In 1890 was dit percentage zelfs nog rond de vijfenzestig procent. Vooral jonge vrijgemaakten verlieten de plantages om nieuwe plaatsen te verkennen en wilden laten zien dat zij geen tot slaafgemaakten meer waren. Veel vrijgemaakten maakten dan ook veelvuldig gebruik van het recht tot verhuizen. Er gold in de periode van het Staatstoezicht geen pasjescontrole ten aanzien van de vrijgemaakten. Met andere woorden, de suggestie dat de periode van het Staatstoezicht nog als slavernij gold is historisch onjuist. In 2023 is het dus niet honderdvijftig jaar geleden dat de slavernij werd afgeschaft maar honderdzestig jaar.
Ik sluit niet uit dat de reden om 1873 te beschouwen als het jaar waarin slavernij werd afgeschaft is ingegeven door het streven om munt te slaan uit de brede aandacht voor racisme, discriminatie en slavernijverleden. Nederland is nu eenmaal gevoelig voor bigi yari-herdenkingen. Vijftig, vijfenzeventig, honderd, honderdvijftig, tweehonderd jaar herdenking zijn bigi yari’s en dus beter ‘uit te munten’ dan veertig, honderdtien of honderdzestig jaar. Er is terecht veel aandacht voor het Nederlandse slavernijverleden. Echter stellen dat de slavernij in 1873 in plaats van 1863 werd afgeschaft vind ik op gespannen voet staan met de historische werkelijkheid.
Naast mijn bezwaar tegen 1 juli 1873 als jaar waarin de slavernij werd afgeschaft ben ik ook verbaasd over reacties in bepaalde Hindostaanse kring op deze claim van Afro-Surinaamse organisaties. Voor Hindostanen is 1873 exclusief gekoppeld aan de Hindostaanse immigratie in Suriname. De suggestie wordt gewekt alsof Afro-Surinaamse groepen in Nederland bezig zijn 1873 van Hindostanen te ‘kapen’. Een nogal vreemde opstelling aangezien geen enkele groep patent heeft op welk jaar dan ook. Het heeft er veel van weg alsof Hindostanen vrezen dat hun eigen bigi jari in 2023 (150 jaar herdenking Hindostaanse immigratie) overschaduwd zal worden door de te verwachten grote aandacht in Nederland voor de afschaffing van de slavernij in Suriname.
Het zijn twee herdenkingen met hun eigen bijzonder karakter: de ene herdenking betreft de beëindiging van de slavernij, een inhumaan systeem dat op een VN-conferentie tegen racisme in 2001 in Durban werd bestempeld als een der misdrijven tegen de menselijkheid en de andere herdenking betreft de komst van Brits-Indische contractarbeiders in Suriname. Twee historische gebeurtenissen met hun eigen karakter en gevolgen voor de groepen die het betreft.
Slavernij in Suriname betrof specifiek de Afro-Surinamers, zoals contractarbeid specifiek Hindostanen en Javanen betrof. De Surinaamse geschiedenis is echter meer dan alleen een optelsom van de geschiedenis van de verschillende bevolkingsgroepen. De geschiedenis van de verschillende bevolkingsroepen behoort tot onze gemeenschappelijke Surinaamse geschiedenis en ons collectief geheugen. Het streven van de Afro-Surinaamse gemeenschap in Nederland naar erkenning van de Nederlandse rol bij slavernij in Suriname verdient daarom ons aller steun. Daarbij is het van belang dat historische feiten correct worden weergegeven en dat een jaar als bijvoorbeeld 1873 niet als prerogatief wordt beschouwd van welke groep dan ook, dus ook niet van Hindostanen.
Uw REACTIE kunt u HIER naar toe sturen o.v.v. uw naam, woonplaats en e-mailadres.
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland, NIEUWS