Sopropo met droge vis, gele erwten daal en rijst – V. Akloe
Hoofdgerecht: 6-8 personen
Tijd: 45-60 minuten
INGREDIËNTEN
• 1 kilo verse sopropo (bittere komkommer)
• 200 gram droge Surinaamse vis
• 400 gram gedroogde gele erwten
• 100 gram kleine okra’s
• 60 gram verse tayerblad of spinazie in fijne reepjes gesneden
• 600 gram basmati of pandan rijst, gekookt
• 4 tl masala poeder
• 4 tl tomatenpuree
• 4 groente bouillon blokjes van ca. 4 gram p/st
• 1-1/2 liter warm water
• 1 tl komijnzaad
• 1 st middel grote ui in blokjes gesneden
• 6 teentjes verse knoflook in plakjes gesneden
• 1 kleine peper madame Jeanette, heel
• 1 kleine peper madame Jeanette fijn gesneden
• 150 ml olie om te bakken
• Zout naar smaak
BEREIDING VAN DE DAAL
Spoel de gele erwten af met water en breng het in een hoge pan met water en zout aan de kook op laag temperatuur (voor een snellere bereiding kan je de erwten eerst 24 uur in water laten wellen).
Na ca. 20 minuten voeg 1 tl masala, 1 tl tomatenpuree en ¼ van de uien toe en laat op laag temperatuur met de deksel op de pan rustig aan koken tot de erwten stuk gaan en smelten.
Je kan het ook met de staafmixer fijn maken om de kooktijd te versnellen.
Indien nodig afschuimen en extra water aan toevoegen, de daal moet de dikte van een pannenkoekbeslag krijgen.
Voeg 1 kleine madame Jeanette peper, tayerblad of de spinazie en de okra aan toe , proef het af en breng het eventueel op smaak met zout en laat het nog ca. 10 minuten doorkoken. Zet dan de hittebron uit.
Bak in een pannetje in 50 ml olie 1/3 van de knoflook en de komijnzaad tot de knoflook lichtbruin is.
Giet het over in een ijzeren of aluminium pollepel en stop de pollepel voorzichtig en snel in de gele erwten daal. Let wel hou de deksel wel snel op de pan om spatten te voorkomen.
Roer na 5 minuten de daal goed door.
BEREIDING SOPROPO MET DROGE VIS
Spoel de droge vis, dep het droog en maak er kleine stukjes van.
Bak de vis in de rest van de olie tot het krokant is, schep het eruit en laat het op keukenpapier uitlekken.
Spoel de sopropo goed af en dep het droog, snij het in de lengte open, lepel de binnen kant eruit en snij het in halve maantjes.
Bak in de zelfde olie van de vis het restant van de uien, knoflook en peper tot het glazig en gaar is.
Voeg de rest van de tomatenpuree en masala aan toe en bak het kort mee.
Voeg nu de sopropo aan toe en roerbak het voor ongeveer 5 minuten.
Breng op smaak met de bouillon blokjes en laat het met open deksel rustig al roerend verder bakken tot het gaar en licht krokant is.
Roer de gebakken vis er doorheen en breng eventueelverder op smaak met wat zout.
Laat het nog ca. 3 minuten door bakken en zet de hittebron uit.
Serveer in diepe borden de rijst met daal en sopropo.
Eet smakelijk!
- Published in BIBLIOTHEEK, Culinair, LIFESTYLE
Saté Kambing – V. Akloe
BBQ/GRILL GERECHT
Hoofdgerecht: 8 personen
Tijd: 45 minuten
Wijnadvies: Label Blanc
BENODIGDHEDEN:
- 1 kilo geitenvlees van de achterbout (in blokjes van 1,5 cm x 1,5 cm)
- stokjes om het vlees aan te rijgen
INGREDIËNTEN VOOR DE MARINADE:
- 6 teentjes knoflook, gepeld
- 2 stuks verse rode peper
- 3 grote sjalotten, gepeld
- 6 cm verse gember, geschild
- 8 blaadjes djeroek poeroet
- 100 ml ketjap manis
- 50 ml zonnebloemolie
- peper en zout uit de molen
INGREDIËNTEN SAUS:
- 150 ml ketjap A.B.C. (zoet)
- 100 ml ketjap manis
- 50 ml zonnebloem olie
- 1 sjalot, gepeld
- 2 teentjes knoflook, gepeld
- 3 cm verse gember, geschild
- sap en rasp van ½ limoen
- 3 takjes verse koriander
- 1 scheut olijfolie om te bakken
- peper en zout uit de molen
BEREIDING:
- Doe alle ingrediënten van de marinade in een keukenmachine en draai deze fijn.
- Marineer het vlees hiermee en laat het ca. 24 uur afgedekt in de koelkast intrekken.
- Rijg het vlees aan de stokjes.
BEREIDING SAUS:
- Doe alle ingrediënten van de saus in een keukenmachine en draai deze fijn.
- Warm de saus op een lager temperatuur en laat deze ca. 24 uur intrekken in de koelkast.
- Zeef de saus voor gebruik.
BEREIDING SATE:
- Gril de saté’s op de BBQ of in een grillpan ca. 6 minuten.
- Draai ze regelmatig om tot ze gaar zijn.
SERVEREN:
- Serveer de saté kambing met de saus en garneer met gebakken uitjes en bosui.
Eet smakelijk!
- Published in BIBLIOTHEEK, Culinair, LIFESTYLE
Ayurveda: een universele geneeswijze
De Hindoe geneeskunst Ayurveda behoort tot de oudste geneeswijzen van de wereld. Ayurveda betekent letterlijk kennis van het leven en is een gezondheidssysteem dat evenwicht tussen lichaam en geest nastreeft. Deze geneeswijze beoogt meer dan alleen maar het bestrijden van ziekten. Gezondheidseducatie en ziektepreventie vormen wezenlijke aspecten van de Ayurveda. De eigen verantwoordelijkheid van de mens voor zijn gezondheid is een centraal uitgangspunt.
De eerste teksten over Ayurveda zijn te vinden in de Veda’s, de oudste Hindoe geschriften. Er zijn vier Veda’s waarvan de Rigveda de oudste is (ca. 5000 v C). Daarna volgen de Yayurveda, Samaveda en Atharvaveda. In de loop der tijd zijn de Veda’s aangevuld met hulpteksten, de zogeheten Upveda’s. Ayurveda is een Upveda van de Atharvaveda. Maar de eerste teksten over Ayurveda zijn reeds te vinden in de Rigveda, waarin vele planten en kruiden met hun medicinale werking worden beschreven. In de Atharvaveda worden acht medische specialisaties genoemd, waaronder chirurgie, interne geneeskunde en kindergeneeskunde.
Drie actieve elementen (tridosha)
Als er sprake is van een verstoring van het evenwicht (ziek zijn), kunnen verschillende therapieën worden aangewend door de Ayurveda genezer. Er kan onder meer worden gewerkt met geur-, kleur-, en geluidstherapieën, reinigingskuren, voedseldiëten, kruidenmassages, kruidentoediening en yoga en meditatie. Om na te gaan van welke onevenwichtigheid sprake is, dient eerst te worden vastgesteld hoe iemands lichaam in elkaar zit en functioneert, met andere woorden tot welk constitutietype iemand behoort. Hierbij wordt uitgegaan van de vijf oerelementen (doshas) die in de kosmos aanwezig zijn: water, aarde, lucht, vuur en ether. Deze oerelementen zijn in elk levend wezen terug te vinden in de vorm van drie actieve elementen, te weten vata (lucht), pitta (vuur) en kapha (water). Deze drie actieve elementen vormen tezamen de tridosha die in elk menselijk lichaam is te vinden. De verhouding waarin deze elementen tot elkaar staan, is verschillend voor elk mens. Afhankelijk van deze verhouding kunnen tien constitutietypen worden onderscheiden.
De vaststelling van iemands constitutietype geschiedt doorgaans door middel van polsdiagnostiek, een gesprek, al dan niet gecombineerd met een vragenlijst (ter bepaling van gedrag en emotionele toestand) en lichamelijk onderzoek. Aan de hand van de specifieke klachten en symptomen kan worden uitgemaakt van welke onevenwichtigheid in de tridosha sprake is. De behandeling wordt afgesteld op het constitutietype met het doel het evenwicht te herstellen.
Het opvoedende aspect van Ayurveda is direct gerelateerd aan preventie. Het is thans algemeen bekend dat door er een gezonde levensstijl op na te houden, ziektes kunnen worden voorkomen en de kwaliteit van het leven in zijn algemeenheid kan worden verbeterd. Het gaat namelijk niet alleen om niet-ziek zijn, maar vooral om gezond te zijn en gezond te blijven om het optimale uit het leven te kunnen halen. Een tekst uit de Ayurveda is: “Op tijd eten, werken, ontspannen en lichaamsbeweging hebben, draagt bij tot een gezond en lang leven. Voor elk probleem is een oplossing, voor iedere ziekte bestaat een medicijn, de enige ziekten en gebreken die moeilijk te genezen zijn, bestaan al vanaf het moment van geboorte.”
Enkele therapieën
De verschillende Ayurvedische therapieën gaan uit van natuurlijke methoden en/of producten. De gedachte is dat genezing plaatsvindt via de wetten van de natuur. Bij alle therapieën wordt beoogd de betreffende persoon vertrouwd te maken met zijn/haar eigen lichamelijke en geestelijke vermogens. Hierdoor wordt de motivatie gestimuleerd om aan versterking van deze vermogens te werken en wordt de verantwoordelijkheid voor genezing voor zoveel mogelijk bij de betreffende persoon gelegd.
Bij de reinigingskuur (panchakarma-kuur) gaat het om een lichamelijke behandeling waarbij op systematische wijze afvalstoffen uit het lichaam worden verwijderd. Er vindt een serie van opeenvolgende behandelingen plaats: het toedienen van een natuurlijk product, zoals ghee (botervet) die de afvalstoffen voorweekt, waarna deze door middel van massages en warmtebehandelingen uit het lichaam worden afgevoerd. Vervolgens worden er ook dieetadviezen gegeven. Tegelijk met de kuur wordt ook aan ademhalingsoefeningen, yoga en meditatie gedaan.
Bij het voedseldieet wordt rekening gehouden met verschillende natuurlijke kwaliteiten. Deze zijn satva (puur/vredig), rajas (onrustig) en tamas (energiek). Op vegetarisch voedsel is de kwaliteit satva van toepassing; op vlees en scherp smakende kruiden is de kwaliteit rajas van toepassing. Bepaalde kruiden als knoflook bergen de kwaliteit tamas in zich. In elk individueel geval wordt nagegaan welke combinatie van kwaliteiten het beste resultaat oplevert.
Integrale yoga beoogt alle aspecten van het leven (het fysieke, het vitale, het mentale, het intellectuele en het causale aspect) met elkaar in harmonie te brengen. Bij de beoefening is er sprake van een synthese van verschillende vormen die zich op één bepaald aspect of op enkele aspecten concentreren. Yoga stimuleert de mens tot zelfonderzoek met het doel geest en lichaam tot rust te brengen. Meditatie is een middel hiertoe, evenals ademhalingstechnieken. Langdurige beoefening van yoga bevordert de spirituele ontplooiing en leidt uiteindelijk tot bewustwording van de ware natuur van het menselijk wezen. Yoga is dan ook bij uitstek een therapie die niet zozeer op genezing is gericht als wel op het bereiken van een optimale kwaliteit van leven.
De agni therapie (agniis vuur/energie) concentreert zich op de beïnvloeding van lichaamsenergieën. Ziek zijn is namelijk vaak het gevolg van een verstoring in de doorstroming van energie die plaatsvindt via knooppunten (chakra’s) en energiebanen (nadi’s). Nadat is vastgesteld waar onvoldoende energie wordt doorgelaten, kan worden gewerkt aan opheffing van de blokkade. Hiervoor kunnen verschillende methodes worden aangewend, waaronder acupressuur, hypnotherapie, geur- of klanktherapie of reinigingsdiëten.
Bij de klanktherapie worden onder meer mantra’s (verzen uit de Veda’s) gereciteerd. Deze verzen bergen oerklanken in zich die, indien op de juiste manier uitgesproken, kunnen helpen bij het herstellen van het evenwicht tussen lichaam en geest. Aum is bijvoorbeeld zo een oerklank.
Universeel
Alhoewel Ayurveda een Hindoeïstische oorsprong heeft, is deze geneeswijze niet religieus of etnisch gebonden. De Ayurveda gaat uit van natuurlijke processen die een universeel karakter dragen en niet gebonden zijn aan een bepaalde plaats- of tijdsgeest. Vanuit India is Ayurveda over het hele Aziatische continent verspreid. In de westerse geneeskunst zijn veel invloeden terug te vinden, voornamelijk via de Arabische geneeskunst, waarbij men zich niet altijd ervan bewust is van de Ayurvedische oorsprong.
Bron: Verslag van het Symposium “Hindoeïsme en Gezondheidszorg” (Amsterdam, 21 november 1992) – uitgave Wereld Hindu Federatie Nederland
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Gezondheid, LIFESTYLE
Gamba’s in masala en tomaat – V. Akloe
Hoofdgerecht: 6 tot 8 personen
Tijd: 30 minuten
Wijnadvies: Paco & Lola, Albarino Rias Baixas, Spanje
INGREDIËNTEN
- 1kilo grote garnalen, gepeld en schoongemaakt
- 1 middelgrote ui in ringen
- 4 teentjes knoflook grof gesneden
- 1 peper madame Jeanette, fijn gesneden
- ½ stengel sereh, gekneusd
- 2 st paprika in reepjes
- 1 bouillonblok
- 3 takjes verse koriander
- 1 tl tomatenpuree
- 1 tl paprikapoeder
- 2 el kerriepoeder
- 1 scheut zonnebloemolie
- Peper en zout uit de molen
BEREIDING:
- Spoel de gamba’s, laat het uitlekken en dep het droog.
- Laat de olie in een wok heet worden.
- Bak de uien, knoflook, sereh en de peper op middelhoog temperatuur tot ze glazig en gaar zijn.
- Voeg de tomatenpuree toe en laat het kort ontzuren.
- Voeg de kerriepoeder toe en bak het kort mee.
- Voeg de garnalen en bouillonblokje toe en roerbak de garnalen op middelhoog temperatuur ongeveer 5-7 minuten.
- Voeg de paprika reepjes en de koriander toe en roerbak het geheel ongeveer 3 minuten totdat de gamba’s gaar zijn.
- Breng verder op smaak met peper en zout.
- Serveer met verse bladgroenten, witte rijst, chutney en komkommer op zuur.
Eet smakelijk!
- Published in BIBLIOTHEEK, Culinair, LIFESTYLE
Gegrilde Zeebaars met Ciabatta en Créme fraiche – V. Akloe
Tijd: 35 minuten
Gerecht: Hoofdgerecht / BBQ
Personen: 4
Wijnadvies: Cabel Blanc Languedoc, Frankrijk
INGREDIËNTEN
• 4 stuks verse zeebaars van circa 400 gram per stuk
• 2 stuks ciabatta brood , afgebakken
• 50 gram gemengde sla
• 12 stuks cerise tomaat, gehalveerd
VOOR DE MARINADE VOOR DE SAUS
• 100 ml olijfolie 200 ml créme fraiche
• 2 sjalotjes in blokjes gesneden 6 el vers gesneden bieslook
• 4 teentjes knoflook in blokjes gesneden 1 el vers gesneden bladpeterselie (soepoewiri)
• ½ peper madame Jeanette, fijn gesneden sap en schilrasp van ½ limoen
• 1 mespuntje kerriepoeder peper & zout uit de molen
• 4 takjes verse rozemarijn
• 2 mespuntjes paprikapoeder
• Sap en schilrasp van ½ limoen
• Grof zeezout naar smaak
BEREIDING
• Meng alle ingrediënten voor de marinade samen
• Marineer de zeebaars ermee, vul de buikholte met de rozemarijn en de marinade en laat afgedekt in de koelkast minimaal 2 uur marineren
• Meng alle ingrediënten voor de saus samen en breng op smaak met peper & zout
• Grill de zeebaars op de bbq op een middelhoog temperatuur circa 6 minuten per kant en nog eens circa 3 minuten met de deksel erop, let erop dat de vis bij het omdraaien makkelijk los moet laten van het rooster anders trek je het de huid kapot
• Breng op smaak met zout en peper uit de molen
• Verdeel de sla en de tomaten over 4 borden
• Leg de gegrilde zeebaars ernaast en lepel de saus erbij
• Serveer met schuin gesneden ciabatta
• Garneer het gerecht met extra bieslook
Eet Smakelijk!
- Published in BIBLIOTHEEK, Culinair, LIFESTYLE
Internationale Yoga Dag volop gevierd in Nederland – A. Thakoersing
De Verenigde Naties heeft 21 juni uitgeroepen tot Internationale Yoga Dag. En ook in Nederland werden er op diverse plekken speciale yoga events georganiseerd. Van een kleinschalig event tot aan een heus yoga festival, de een tegen betaling en de ander weer geheel gratis. Voor een ieder was er wel wat wils.
Zo was er bijvoorbeeld het tweedaagseYoga Festival Zoetermeer dat dit jaar voor het eerst gehouden werd. Een bijzonder event vol yogalessen, workshops en optredens van voedingsdeskundigen, life coaches, artiesten, muzikanten en meer. En op de Dam in Amsterdam werd op 16 juni wederom een geslaagd event georganiseerd door onder andere de Indiase Ambassade in Nederland met vegetarisch eten, muziek, dans en meditatie.
Zoetermeerder Sham Hira (47) bezocht beide dagen het Yoga Festival. Sham maakte 2,5 jaar geleden kennis met yoga. Nadat hij ‘burn-out’ -achtige klachten kreeg, werd hij door zijn vrouw aangemeld bij een yoga-studio. In eerste instantie rolde Sham in een hoekje van de studio zijn matje uit en verdween gelijk na de lessen naar huis. Gaandeweg hervond hij zijn innerlijke rust en daarmee ook zijn oude ik. In de afgelopen jaren weet Sham 3 tot 4 keer per week zijn plekje naar de yoga-mat te vinden. Tijdens het yoga-festival viel het Sham op dat er nauwelijks Hindostanen aanwezig waren en dat het veelal de Nederlandse vrouwen zijn die de weg naar de yoga-studio weten te vinden.
Mevrouw Chandra deed mee met de activiteiten op de Dam. ”Het was lekker weer en er waren veel bezoekers, waaronder ook veel Hindostanen”, zegt ze. Zelf is ze al ruim 30 jaar bezig met yoga. Eens in de week gaat zij naar de yogales. ”Het helpt me met mijn gezondheid.
Ook Sham Hira plukt nu de vruchten van zijn yogalessen.” Onbewust ben ik beter gaan ademhalen. Juist op het moment dat er onrust in mij lijkt te ontstaan. Ik ben de dingen ook gaan relativeren. Ik maak me niet meer zo druk om van alles en nog wat. Soms denk ik bij een ander ook: die heeft yoga nodig!”
De populariteit van yoga valt niet te ontkennen. Naar schatting beoefenen wereldwijd meer dan 300 miljoen mensen yoga. In opdracht van Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN) en Yoga Magazine werd er in 2016 een onderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat 12% van de Nederlanders (1,6 miljoen) zich in ieder geval met yoga bezig houdt. “We hanteren nog steeds deze getallen maar naar schatting is dit sindsdien alleen maar toegenomen.”, zegt Yvette Meinema , erkend yogadocent en bestuurslid van VYN. “ Yoga is een filosofisch en spirituele richting en geen wellness. Yoga kijkt naar integrale mensen, het is holistisch van aard en die houdingen zien wij bij VYN als een van de 8 onderdelen uit de 8 paden van yoga. De wat actievere vormen van yoga zoals Hatha Yoga zijn populair. Varianten met een meer meditatief karakter zijn minder bekend.” Volgens Yvette is er ook een groei in het aantal jongeren dat aan yoga doet. “ Veel jongeren tussen de 25 en 35 jaar zijn bezig met een leefstijl dat past bij de trend van gezond leven en daar hoort yoga ook bij”.
“Ik raad anderen yoga aan, omdat velen van ons op zoek zijn naar balans, maar meestal eerst op een harde manier uit balans geraken om dan pas te gaan mediteren of yoga te beoefenen. Ik ben daar zelf ook een voorbeeld van”, zegt Sham. “Daarnaast kom je ook in contact met mensen die op een positieve en compassievolle wijze in het leven staan. Daar kun je alleen maar beter van worden!
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Gezondheid, LIFESTYLE
Interview met Malani Avasthi – folklore zangeres – A. Thakoersing
Op tweede pinksterdag werd folklore zangeres en tevens ook Padma Shri winnares Malini Avasti (52) speciaal ter gelegenheid van 146 jaar immigratie overgevlogen door Stichting Lexes om het publiek te entertainen. In vol ornaat gaat ze gewillig en geduldig op de foto met de vele fans die speciaal voor haar gekomen zijn naar het 146 jaar Immigratie Concert in Opera te Den Haag. Hindorama interviewt haar vooraf aan haar optreden.
Wat vindt u van ervan dat 146 jaar immigratie gevierd wordt?
Het is een mooie gelegenheid voor een ieder om zich de eigen geschiedenis en identiteit te herinneren; om je kinderen bewust te maken wie ze zijn en waar ze vandaan komen. Vooral voor de jongere generatie Surinaamse Hindostanen is het belangrijk om hun geschiedenis te kennen. Het is een verhaal dat dieper gaat waarbij offers gemaakt zijn. Eerst migreren vanuit India naar Suriname en vervolgens migreren naar Nederland. Middels je identiteit onderscheid je je en het is dus goed om op deze manier je roots te herdenken en te eren. Ik waardeer het zeer.
Komt het thema migratie ook voor in folklore zang?
Migratie heeft altijd deel uitgemaakt van de folklore traditie. Mensen zijn net nomaden, als moeilijkheden zich voordoen of er is een mogelijkheid op een beter leven elders, dan verplaatst de mens zich altijd. In India is dit ook terug te zien. De liederen zelf hebben ook diverse migratie verhalen. Vroeger gingen mannen vaak voor 5 tot 7 jaar weg van huis in verband met hun werk. De vrouwen zongen dan vaak over trouw zijn en verlangen; dat ze geen tweede vrouw moeten nemen ook al zijn ze ver weg, dat ze naar hen verlangen, dat ze mooie juwelen voor hen mee terug nemen enzovoorts.
Hoe wordt je een folklore zanger?
Folk betekent roots, tradities, je eigen religie, voorvaderen, je familie. Voor de meeste folklore zangers is dit een familietraditie. In mijn geval was het meer een inspiratie die ik kreeg door mijn familie. Ik heb op dit gebied veel geleerd van mijn oma en tantes die ook zongen en dholak speelden. Maar je kunt, net zoals ik dat gedaan heb, ook in de leer gaan (Malini is een getrainde vocalist op het gebied van klassiek muziek-red.) Een folklore zanger moet wel een krachtige stem hebben. Het is een kracht die van binnenuit komt, de kracht van emoties die tot uiting komt dankzij de levenservaring die iemand heeft opgedaan. Iedereen die van dichtbij en veel in het leven heeft meegemaakt, die zich dus kan vinden in de pijn, verdriet, tragedies, plezier, festiviteiten en noem maar op kan dus een folklore zanger worden.
In 2016 werd u gehonoreerd met de Padma Shri (een onderscheiding voor verdiensten in de republiek India). Hoe heeft u dat bijzondere moment ervaren?
Het was geweldig! Ik was blij omdat er 20 jaar overheen ging in mijn carrière, voordat folklore weer aandacht kreeg. In het verleden was het een trend dat folklore genegeerd en verwaarloosd werd. Het werd niet gezien als gewichtig, als even belangrijk in vergelijking met andere vormen van muziek. Toen ik de award kreeg zag ik dat als een prestatie en erkenning voor alle folklore artiesten die mijn senioren waren en nooit erkend werden. Het was een erkenning voor de traditionele muziek, voor alle liederen die de verhalen van onze voorvaderen vertellen. Men moet zich namelijk ervan bewust zijn dat het niet gewoon dholak liederen zijn puur voor amusement, het gaat verder dan dat. En ik was ook blij omdat het andere folklore artiesten hoop gaf en dat versterkte mijn geloof dat ik mij op het juiste pad begaf door carrière te maken als folklore zangeres.
Hoe ziet de toekomst van folklore muziek eruit?
Helaas is er nog weinig vastgelegd, maar de overheid en diverse individuen in India zijn begonnen met de documentatie ervan. Met de hedendaagse technologie is veel mogelijk maar documentatie heeft geen zin als het verhaal erachter niet wordt verteld en vastgelegd. Ik zie dat er wereldwijd behoefte is om je roots te kennen en om te begrijpen waarom je bent wie je bent. Als je het verhaal achter de liederen niet toelicht, blijft het gewoon een nietszeggend lied, terwijl volksliederen het verhaal van het volk vertellen en dat is belangrijk. Wat mij wel opvalt, is dat ondanks de migratie van de Surinaamse Hindostanen, de authenticiteit van baithak gana muziek en het gebruik van de instrumenten hier puurder is dan in India zelf. Jullie gebruiken nog steeds de authentieke instrumenten: chimta, khanjali en dhol terwijl in India sommige instrumenten al vervangen zijn door elektronische instrumenten. Ik salueer de power van onze voorvaderen die naar Suriname gingen en de authenticiteit van volksmuziek hebben weten te behouden. Dat is heel belangrijk.
Wat zijn uw favoriete liederen en artiesten?
Dat zijn er veel. Dat hangt ook af van mijn gemoedstoestand. Ik luister graag naar filmmuziek, ghazals, western en country ook. Ik ben dol op Kenny Rogers, Neil Diamond, Paul Anka, The Beatles en ook Michael Jackson. Lata-ji vind ik fantastisch, de ghazals van Mehdi Hassan, Jagjit-ji, Reshma Begum Akhtar ook. Mijn eigen favorieten zijn “Kahe Ko Byahi Bides” en “Saiya mile larkaiya”. Ik heb in het verleden twee keer met Kries Ramkhelawan opgetreden, wie weet wellicht in de toekomst dat ik ook met artiesten hier kan samenwerken. Dat zou leuk zijn.
Wilt u tot slot nog zelf iets toevoegen? Ik denk dat men onderzoek moet doen naar de Surinaamse Hindostanen die in Nederland wonen en hoe zij hun cultuur en identiteit hebben weten te behouden. Het geeft aan waar India voor staat. Toen we in 1947 onafhankelijk werden dachten diverse wereldmachten dat we uiteen zouden vallen binnen 10 jaar. We werden duizenden jaren geregeerd door diverse heersers zoals de Sultans, Nawabs en de Britten dat voor diverse vertakkingen zorgde in de vorm van taal en cultuur, maar kijk naar ons: we zijn nog steeds intact: De Vedas zijn intact, de menselijke kwaliteiten ook; we hebben respect voor alle culturen en ik denk dat dit de reden is waarom de Indiërs, ongeacht waar ze naartoe gemigreerd zijn, hun mooie kwaliteit om een ieder te accepteren zoals die is, hebben behouden. Ze werken hard en zijn succesvol maar behouden hun identiteit. Ik denk dat dat de kracht is van India.
- Published in BIBLIOTHEEK, Entertainment, LIFESTYLE
Tradities van tatoeëren
Tatoeages zijn erg in. Toch blijft het voor ouders een nachtmerrie als hun 15-jarige dochter thuiskomt en zegt: “Kijk eens, ik heb een tatoeage op mijn arm.” In het westen worden tatoeages veelal geassocieerd met zeelui, motorrijders, criminelen en, vooral de laatste tijd, met gangs. Een uitzondering hierop betreft een korte periode in de late 19e eeuw toen tatoeëren in de mode was bij de Engelse upper-dass. Vanaf 1990 is er weer van een opleving sprake.
Andere culturen, waaronder die van de hindoes, hebben een lange traditie op het gebied van tatoeëren als essentieel onderdeel van het leven en soms ook van het leven na de dood. Welke spirituele betekenis heeft een in de huid gegrift teken? Voor een deel gaat het om religieus geïnspireerde zelfkastijding. Denk maar aan een boeddhistische priester die met een mes over zijn tong gaat of een sadhu die zijn wangen en tong met kleine spiesen doorboort. Alle culturen kennen een sekte die lichamelijk lijden, of schijnbare onverschilligheid ten opzichte van het lijden, beschouwt als een stap in de richting van spirituele ontwikkeling. Tatoeëren schijnt te zijn begonnen als sneetjes in de huid met de bedoeling een blijvend teken op het lichaam aan te brengen als resultaat van een weloverwogen proces van pijn. De kleuren kwamen later. Volgens antropologen maken tatoeages deel uit van een traditie waarbij het vrijwillig ondergaan van pijn wordt beschouwd als een oerdrang naar zingeving en het ergens bij horen. Van oudsher worden heilige symbolen gebruikt. De praktijk van tatoeëren is bijna even oud als de mensheid zelf. Archeologen hebben in Europa ruim 40.000 jaar oude instrumenten gevonden die hoogstwaarschijnlijk werden gebruikt om te tatoeëren. In de Italiaanse Alphen werden in 1991 resten gevonden van een mannelijk lichaam van 5300 jaar geleden, dat vele sporen van tatoeages vertoonde. Daar de tekens correspondeerden met acupunctuurpunten, werd aangenomen dat hij werd behandeld voor een bepaalde pijn. Het is geen toeval dat er in de acupunctuur methoden zijn die overeenkomen met de praktijk van tatoeëren.
Godsdienstige tatoeages
Hier gaat het om twee aspecten van godsdienstige devotie: het tatoeëren zelf, een proces van pijn, en de symboliek van het motief en de kleuren ervan. Eén van de meest bekende religieuze gemeenschappen die kan worden genoemd, zijn de Ramnami’s in Bihar en Madhya Pradesh (India). Deze sekte van onaanraakbaren vond bescherming in de afbeelding van de naam van God Ram op praktisch elke vierkante centimeter van hun lichaam, zelfs op hun tong en de binnenkant van hun lippen. Dit gebruik dateert uit de 19e eeuw tijdens de hervormings-beweging toen de Ramnami’s zich ook van brahmaanse gebruiken begonnen te bedienen. Om zich tegen de woede van de hogere kasten te beschermen, tatoeëerden ze de naam van Ram over hun hele lichaam. Deze sekte, die nu nog zo’n 1500 leden telt, hanteert dit pijnlijke gebruik nog steeds, zowel uit toewijding als voor bescherming. Met zijn rijke traditie en vele goden biedt het hindoeïsme een veelheid aan tatoeagepatronen: afbeeldingen van Shiva, Ganesh en Kalima, maar ook van symbolen als AUM. Zeer uitgebreide tekeningen zijn te vinden bij de vrouwen van de Ribari, een nomadenstam in Kutch in het noordwesten van India. Voor de Ribari’s zijn de tatoeages een uiting van een sterke volksgeest en van een vast geloof in overleven. Tegenwoordig kiezen veel mensen een bepaald patroon, niet zozeer uit religieuze overwegingen als wel om de uiterlijke attractie ervan. Het kan dan om patronen uit verschillende tradities gaan. Als het slechts om een modegril gaat, kan dit beledigend zijn voor degenen die er spirituele betekenis aan hechten.
Tatoeages en een later leven
Voor sommige volken hebben tatoeages een functie na de dood. De Maori’s in Polynesië, bijvoorbeeld, geloven dat na hun dood een geest de uitgebreide patronen op hun gezicht zal herkennen en hun de weg naar de volgende wereld zal wijzen. Voor de Dayaks op het Indonesische eiland Borneo brengen de tatoeages op hun hand verlichting in de duisternis na de dood, terwijl hun ziel op zoek is naar de Rivier van de Dood. De rivierwacht, Maligang, zou de tatoeage bestuderen en daarna de ziel eventueel toegang tot de rivier verlenen. Andere volken kennen een soortgelijke traditie, waarbij de tatoeage als paspoort dient om tot de andere wereld te worden toegelaten. In sommige culturen denkt men dat de dood iemands voorkomen dermate verandert, dat hij of zij alleen aan de tatoeages te herkennen is. Zonder tatoeages zou men – onherkenbaar – gedoemd zijn eeuwig te zwerven. In alle samenlevingen in de oudheid vormde religie een onlosmakelijk deel van het dagelijkse leven. Volgens Steve Gilbert, auteur van het boek Tattoo History: A Source Book (2000), was het tatoeëren op zich niet religieus maar wel, zoals alle andere activiteiten, omgeven door taboes en beheerst door geesten. “Tatoeëren diende als een symbolische verbinding tussen het individu, de gemeenschap en de Goden. Vanwege het vrijkomen van bloed en de blijvende verandering van het lichaam namen tatoeages een bijzondere plaats in. De patronen werden strikt voorgeschreven door de traditie.”
Tatoeage als bescherming
In vele culturen dienen tatoeages als een amulet, een bescherming tegen het kwaad. In Japan tatoeëren Ainuvrouwen zichzelf met beelden van hun Goden. In Irak wordt bij kinderen op het puntje van hun neus een stip getatoeëerd om hen tegen ziektes te beschermen. Een tatoeage van Hanuman dient bij hindoes om pijn te verzachten. Inheemsen in Australië (Aboriginals) geloven dat zij door een tatoeage op de arm boemerangs kunnen ontwijken. In Birma tatoeëren soldaten hun dijen om zichzelf te beschermen tegen verwondingen. Cambodjaanse mannen bedekken hun hele lichaam met tatoeages waardoor ze tegen alles bestand zijn, zelfs tegen kogels. In Thailand gelooft men in de magische werking van heilige boeddhistische teksten, het favoriete tatoeëerpatroon. Er wordt een speciale twijg gebruikt om de tekst op de borst, rug of armen aan te brengen. Vervolgens wordt de magische kracht ervan uitgeprobeerd door een medicijnman die vier keer met een zwaard hard op de tatoeage slaat. De getatoeëerde raakt dan meestal in extase of in een gewelddadige trance. De Pakokku, een boeddhistische stam in Birma, tatoeëert sinds eeuwen het lichaam om zich te beschermen tegen adders en cobra’s. Zij vereren deze slangen, alhoewel hun beet dodelijk is. Een boeddhistische legende verhaalt dat een reusachtige cobra Boeddha onderdak bood tijdens een regenstorm. In de stad Mandalay wordt de slang als God van de vruchtbaarheid vereerd. Volgens de Pakokku, die nu nog een paar dozijn leden telt, is er nog nooit iemand van hun stam door een slang gedood, terwijl ze deze beesten met de hand vangen en elders loslaten. Hun geheim is de tatoeage. Zij ondergaan wekelijks een ritueel waarbij inkt vermengd met slangengif wordt gebruikt. Het gif dient als vaccinatiemiddel tegen slangenbeten. Armen, voeten, borst, rug, gezicht en zelfs de hoofdhuid worden getatoeëerd met boeddhistische symbolen. Voor het bovenlichaam wordt een mengsel met cobragif gebruikt en voor het onderlichaam addergif. Op Hawaii hebben families of personen hun eigen god, aumakua. Deze is beschermend indien op gepaste wijze vereerd en vernietigend indien verwaarloosd. Net als de geesten van de Amerikaanse Indianen kan aumakua een dier, een onbezield voorwerp of een natuurverschijnsel als bliksem en donder zijn. Vele Hawaiianen tatoeëren hun lichaam ter verering van hun aumakua. Stippen rond de enkel dienen als bescherming tegen haaien. Ook Samoa, een ander eiland in de Stille Zuidzee, kent een rijke traditie op het gebied van tatoeëren. Engelse ontdekkingsreizigers, met name Captain Cook (eind 18e eeuw), waren onder de indruk van deze traditie van de volkeren in dit gebied. Met de nieuwe patronen waarmee ze huiswaarts keerden, deden zij de tatoeëerkunst in Europa herleven.
Westerse tradities
Jiddische en christelijke religies kennen ook eeuwenoude tatoeëertradities. In het christendom werden tatoeages vooral tijdens pelgrimstochten aangebracht om te laten zien dat men naar het Heilige Land was geweest. Koptische artiesten waren buiten de muren van Jeruzalem actief. De meeste pelgrims waren tevreden met een eenvoudig kruis, maar sommigen lieten uitgebreide tekeningen aanbrengen: de kruisiging van Jezus Christus of moeder Maria met het kindje Jezus. Hele ingewikkelde motieven werden op houten blokken bewaard. Toen in de 8e eeuw Paus Hadrian I tatoeages in welke vorm dan ook verbood, kwam er in de westerse wereld zo goed als een einde aan deze traditie. Pas in de 19e eeuw raakte men er weer mee bekend. Missionarissen in landen in de Stille Zuidzee deden hun best om de – niet christelijke, dus heidense – traditie aldaar te onderdrukken.
Taboe
Er zijn ook religies die het tatoeëren verbieden. Het Sikhisme, bijvoorbeeld, gaat uit van de heiligheid van het lichaam en tatoeages worden als een onaanvaardbare inbreuk daarop gezien. Ook zijn er christelijke kerken waar men op grond van bijbelse geschriften elke verandering aan het lichaam ontoelaatbaar acht. Binnen de islam zijn er stromingen die tatoeages verbieden omdat niemand de creatie van God (het lichaam) mag veranderen. In India en Sri Lanka wordt vaak neergekeken op tatoeages als een traditie behorend bij lage kasten. Aan de andere kant zijn er hogere kasten die zich wel laten tatoeëren, inclusief hun priesters. Sedert eeuwen zijn tatoeages tastbare verbindingen met onze spiritualiteit en er zijn geen aanwijzingen dat deze praktijk aan waarde inboet.
Uit: Hinduism Today, juli/aug. 2001 [Vertaling: Sampreshan]
- Published in BIBLIOTHEEK, Khubsurat, LIFESTYLE
Lanzarote Canarische eilanden – Radjin Thakoerdin
Waar gaan we op vakantie?
Er zijn nog steeds Hindostanen, vooral ouderen die om van de warmte te genieten, altijd naar Suriname gaan. Dan hoor je daarna toch ook allerlei klachten. Dat het veel heeft geregend, straten waren ondergelopen, veel muskieten etcetera. Maar ja, de binding met het land is er, en men gaat er toch elke keer heen. Jongere generaties hebben die binding niet en die gaan voor verre reizen liever naar andere landen. De ticket is meestal goedkoper vergeleken met die van Suriname. Niet iedereen heeft tijd om weken achtereen weg te zijn, of zin in een lange vliegreis.
Begin januari besloot ik op het laatste moment een weekje eruit te gaan en wilde wel naar de warmte. Ik kwam uit op de Canarische eilanden, die vanwege de ligging, niet ver van de Sahara, ook in de winter best een aangename temperatuur hebben. Op het eiland Lanzarote zou het die week boven de 20 graden zijn. Een heerlijk temperatuur om te wandelen. Maar, ik twijfelde. Wat moet ik op een vulkaaneilanden met een maanlandschap? Ik houd van veel groen en bloemen. Maar goed, toch ingepakt en vertrokken. Ongeveer vier uur vliegen. Toen we gingen landen zag ik vanuit het vliegtuig het kale landschap en dacht er het mijne van.
Met de bus ging ik naar mijn bestemming, Playa Blanca. Ik was aangenaam verrast. Ik werd begroet met wuivende palmbomen, bloeiende bougainville, heel veel aloë vera en andere cactussoorten. Ik voelde mij direct op mijn gemak. De accommodatie was vlak bij zee, eigenlijk oceaan, want Lanzarotte ligt in de Atlantische Oceaan. Je zou denken dat het dan frisjes is, maar dat was niet zo. De hele week was het rond 22 graden, zonnig en zonder regen. De oceaan was te koud om in te zwemmen, maar bij het appartement was er een verwarmd zwembad zodat je toch midden in de winter lekker buiten kon zwemmen. Als je op vakantie bent, is het fijn dat het niet regent. En dat doet het ook niet op Lanzarote. Er valt nauwelijks regen, wat uiteraard ook weer nadelen heeft voor de inwoners.
Het interessante van Lanzarote is dat, alhoewel het er erg toeristisch is, er een bewust beleid wordt gevoerd om geen hoge hotels en appartementencomplexen te bouwen. Gebouwen mogen maximaal vier verdiepingen hebben. Er zijn slechts enkele gebouwen die hoger zijn. Deze staan in de hoofdstad, Arrecife, en in een populair vakantieoord, Puerta Carmen. Enkele personen, met name de architecten Jesús Soto en César Manrique hebben zich enorm ingezet om het natuurlijk erfgoed te behouden en te voorkomen dat de identiteit van het eiland door toerisme zou worden aangetast. Voor hen stond respect voor de natuur voorop en de bouwstijl moest daarom worden aangepast aan het vulkanische natuurlandschap. Toen ik er eenmaal was, ben ik ook dit landschap gaan waarderen. Het is een wonder te zien wat de natuur allemaal kan doen.
- Published in BIBLIOTHEEK, LIFESTYLE, Reizen
Cruise vakanties, iets voor Hindostanen? – A. Thakoersing
Bepakt en bezakt in een bus vol met Hindostanen onderweg naar Spanje aan het begin van de vakantie. We kennen allemaal wel dit tafereel. Maar wist je dat het ook anders kon? En nee, het gaat niet over een vakantie naar Suriname met het vliegtuig. Wat blijkt, cruisen is in! We hebben het niet over het zoeken van vluchtige seksuele contacten in de buitenlucht, maar over vakanties aan boord van een zeeschip.
Aantrekkelijk
Uit een verslag over cruisetrends en vooruitzichten in 2019 van Cruise Lines International Association (CLIA) als internationale koepelorganisatie van cruisebedrijven, blijkt dat steeds meer mensen kiezen voor vakanties op een schip. De aantrekkingskracht om meerdere bestemmingen te bezoeken en het opdoen van een unieke ervaring, zoals muziekfestivals op zee overstijgt de behoefte om alleen mooie plekken te bezichtigen.
Variatie
Je kunt kiezen uit verschillende soorten cruisereizen zoals een expeditie cruise naar de Galapagos eilanden met een ‘klein’ schip of reizen met zeer grote, luxueuze schepen die binnen en buiten Europa varen. Als onderdeel van het excursiepakket kun je de Machu Pichu beklimmen, een luxe spa behandeling op het schip boeken of een kookworkshop volgen met top chefs. Voor een ieder is er een cruise te vinden en de prijzen variëren naar gelang de eigen wensen. Maar hoe zit het met ons Hindostanen, is dit een vakantie dat bij ons past of gaan we toch liever met de bus naar Lloret de Mar in Spanje?
Ervaringen
Naveen (37) is onlangs op zijn 2ecruise binnen Europa geweest. Hij heeft de smaak te pakken en is van plan dit vaker te doen. “Ooit had een Creoolse schoonmaker op het werk mij verteld over zijn cruisevakantie. Ik dacht altijd dat het duur was en kende het concept niet echt. Later hoorde ik van een Hindostaanse collega dat ze ook was gaan cruisen en dat het ook voor ons Hindostanen leuk was om te doen. Ik ben toen erover gaan lezen en onderzoeken. Mijn eerste cruise was boven verwachting leuk op een redelijk ‘klein’ schip met achttienhonderd gasten. Ik boekte daarna meteen mijn tweede vakantie op een nog luxer schip met zesduizend gasten.”Sharda (49) heeft al negen grote en vier kleine cruisevakanties achter de rug. Ook zij is van plan om vaker te gaan cruisen met haar man en kinderen. “Op een boot heb je heel veel te doen, vooral in de avond. Je zit lekker binnen en je voelt je veilig. Er is geen omkijken naar iets, alles is voor je geregeld en het is heel relaxed. Overdag kun je kiezen om aan wal te gaan. De combinatie van diverse landen of steden aandoen en de luxe faciliteiten op het schip qua eten, drinken en entertainment trekken mij zo aan.”
Volgens Naveen kom je op de cruise genoeg Hollanders (bakra’s) tegen, maar de Hindostanen kun je op één hand tellen. “Ik denk niet dat veel Hindostanen bekend zijn met het concept van cruisevakanties. Een busreis naar Spanje kennen ze wel, dat gaat van mond op mond, maar cruises worden weinig gedaan. Er is daar kennelijk weinig animo voor.” Dit wordt door Sharda beaamd. “Veel Hindostaanse collega’s hebben er niet van gehoord of zijn bang om zeeziek te worden”, zegt ze.
Promotie belangrijk
Bij een bekend reisbureau onder Hindostanen leggen medewerkers uit dat Hindostanen wel degelijk cruises boeken, maar niet in grote getallen. Er wordt vaak gekozen voor cruises richting Azie, Dubai, de Malediven en Mumbai. Europa komt niet echt aan bod bij hun, omdat de reisorganisatie zich voorheen speciaal richtte op cruise reizen naar Amerika en Azie. “Ouderen gaan graag in groepen, langer op reis. Ze voelen zich beschermd. Jongeren gaan vaker op kortere vakanties. Voor Hindostanen is de prijs heel belangrijk. Vaak kijken ze niet naar wat voor kwaliteit ze ervoor terug krijgen. Ze mogen best wel wat kritischer en meer open-minded zijn om nieuwe dingen te doen,” zegt een medewerker. Ook promotie speelt een belangrijke rol. Klanten vragen bij het boeken ook altijd of ze kunnen shoppen. “Bij cruisevakanties is dat niet onmogelijk, maar minder gangbaar en dus ook minder aantrekkelijk. Ze hebben dus andere verwachtingen.” De medewerkers verwachten dat uiteindelijk steeds meer mensen een cruisevakantie gaan boeken, omdat mensen wel behoefte hebben aan wat nieuws en cruisen doet men niet elke dag. “Wij spelen hier op in door nu ook in Europa cruise vakanties aan te bieden.”
Stijgende trend
De rederij waarmee tijdens een cruisevakantie wordt gevaren is meestal Spaans of Duitstalig, maar er wordt over het algemeen ook in het Engels gecommuniceerd. Soms kan het door overmacht voorkomen dat de geplande route terstond moet worden aangepast. Hierdoor kun je bepaalde plekken niet meer bezoeken of moet je elders langer blijven. Uit het jaarlijks onderzoek van CLIA blijkt dat 113.000 Nederlanders in 2018 een cruise boekten. Dit is een stijging van 2,2% ten opzichte van het jaar daarvoor. CLIA voorspelt dat in 2020 het aantal mensen dat gaat cruisen, zal toenemen. Of de Hindostanen ook meegaan in deze trend, is nog maar de vraag. Hopelijk zijn ze dan wat bekender met het fenomeen en laten ze hun busvakantie varen voor een nieuw avontuur. Bekendheid verschaffen, open staan voor nieuwe ervaringen en mond op mond reclame kunnen hier wellicht bij helpen.
- Published in BIBLIOTHEEK, LIFESTYLE, Reizen