5 juni 2020: 147 jaar Hindostaanse immigratie – Prof. Chan E.S. Choenni
5 juni 2020 is het precies 147 jaar geleden dat Hindostanen vanuit India voet aan land zetten in Suriname. Het zeilschip Lalla Rookh vertrok op woensdag 26 februari 1873 uit de havenstad Calcutta en arriveerde na een reis van ruim drie maanden op woensdag 4 juni 1873 in Suriname. De Lalla Rookh bleef echter voor anker liggen op de Surinamerivier bij Fort Nieuw Amsterdam. De Lalla Rookh was namelijk een ijzeren zeilschip van 1.277 ton (het draagvermogen/de inhoud van het schip) en had een te grote diepgang. Daarom kon het niet doorvaren naar de haven in Paramaribo. De 410 Hindostaanse immigranten werden pas op donderdag 5 juni 1873 ontscheept met kleine boten en opgevangen in het Fort Nieuw Amsterdam gelegen aan de rechteroever van de Surinamerivier. Daarom is niet 4 juni, maar 5 juni de datum voor de herdenking en viering van de Hindostaanse immigratie. Vanuit Nieuw Amsterdam werden zij vervolgens toegedeeld aan de plantages van de eigenaren die hen hadden besteld. De eerste zending Hindostaanse immigranten is dus niet opgevangen in het zogeheten Koeliedepot te Paramaribo gelegen aan de linkeroever van Surinamerivier, de plek waar het immigratiemonument Mai en Baba staat. De meeste immigranten die daarna in Suriname aankwamen werden wel in het depot opgevangen. De Lalla Rookh (betekent de tulpenwangige) werd de icoon van de Hindostaanse immigratie. In Engelstalige landen staat de dag van eerste aankomst van Indiase immigranten bekend als Indian Arrival Day. Vermeldenswaard is dat ook de jonge vrouw Dhunputteea met de Lalla Rookh arriveerde. Zij was de áji (paternale grootmoeder) van dr. J. Ferrier, de eerste President van Suriname.
Traditiegetrouw zijn er op en rondom de jaarlijkse Hindostaanse immigratiedag herdenkingen en vieringen. Vaak worden er lezingen, studiedagen en/of feesten georganiseerd. Vroeger werden er ook optochten georganiseerd in Suriname. Tevens werden soms brochures en boeken uitgegeven. Helaas zijn vanwege de zogeheten coronapandemie en het risico van verspreiding van de dodelijke COVID-19 alle Hindostaanse immigratie-activiteiten afgeblazen. Toch heeft Hindorama besloten om de 147-ste Hindostaanse Immigratiedag niet ongemerkt voorbij te laten gaan en ondanks allerlei beperkingen ter gelegenheid van deze dag een boekje met veel foto’s uit te geven. Met enthousiaste ondersteuning van Radjin Thakoerdin (uitgever Sampreshan | Hindorama) en Kanta Adhin (redacteur Hindorama.com) heb ik dit kleurrijk werk samengesteld over de Hindostaanse geschiedenis die de periode 1873-2015 bestrijkt. Het beslaat 52 pagina‘s in A5 formaat en is getiteld Hindostaanse migratiegeschiedenis in kort bestek (1873-2015). Dit handzaam boekje dat in 5 hoofdstukken de immigratie uit India, vestiging en integratie in Suriname, alsmede de integratie in Nederland behandelt, is te BESTELLEN via Hindorama.com. De prijs is 5 euro exclusief verzendkosten.
Historische foto’s
Het boekje is rijk geïllustreerd met foto’s. Er zijn mooie historische foto’s opgenomen die een sfeerbeeld geven van de ontwikkeling van de Hindostaanse gemeenschap door de tijd heen. Dit maakt deel uit van een project historische foto’s met als doel de visuele documentatie van de Hindostaanse geschiedenis. U kunt hieraan bijdragen door historische foto’s in te zenden. Het uitgebrachte boekje toont op handzame wijze de fascinerende geschiedenis van een bijzondere bevolkingsgroep. Hindostanen zijn zowel in Suriname als in Nederland na verloop van tijd erin geslaagd in sociaal–economisch opzicht succesvol te zijn. Ook is hun cultuur in grote mate behouden. In politiek opzicht zijn ze minder succesvol geweest; een groot deel is gedwongen van Suriname naar Nederland gemigreerd. Maar tegen de achtergrond van hun emigratie uit India, de uitbuiting en ontberingen in de contractperiode is dit succes opmerkelijk. De ruim 34.000 Hindostaanse contractarbeiders (bijna een derde keerde terug naar India) en de circa 3.000 Hindostanen uit de omringende Caribische landen die tussen 1865-1920 naar Suriname migreerden, hebben gaandeweg een Hindostaanse gemeenschap gevormd. Het geeft de kracht weer van een gemeenschap die het heeft gered ondanks alle tegenslagen, waarbij ook velen zijn bezweken aan uitbuiting en ontberingen. Hen gedenken wij vandaag, maar wij vieren tegelijkertijd het succes van de Hindostaanse gemeenschap. Door ijver, doorzettingsvermogen en geloof in vooruitgang hebben de overlevers hun nakomelingen de weg gewezen. Wij zijn hun dankbaar en zijn trots op wat wij naar vermogen hebben bereikt. Hun geschiedenis en onze geschiedenis mag niet verloren gaan. Integendeel: deze geschiedenis moet worden gedocumenteerd en doorgegeven aan de huidige en volgende generaties. Mede voor dit doel is vorig jaar juni Hindorama.com als website van start gegaan. Dit portal van en over de Hindostanen geeft ook actuele informatie zowel in Nederland als in Suriname. Hindorama.com bestaat nu één jaar en is een succesvolle website met een digitale bibliotheek geworden, beheerd door vrijwilligers. Helaas is de viering van één jaar Hindorama.com thans niet mogelijk in verband met de coronapandemie. Wij hopen echter in augustus 2020 alsnog een viering te houden in de vorm van een studiedag. Het boekje over de Hindostaanse geschiedenis zal daar ter plekke verkrijgbaar zijn. Nadere informatie daarover volgt te zijner tijd. Studiemiddag/viering op 16 augustus 2020 PROGRAMMA
De prijs van het boekje bedraagt €5,- + €3,64 verzendkosten. Houdt u er rekening mee dat in verband met de coronacrisis de bezorging vertraging kan oplopen.
Verkooppunten in Nederland en Suriname
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Migratiegeschiedenis, Nederland, NIEUWS, Suriname
Mahatma Gandhi: held van Hindostaanse immigranten? – Hans Ramsoedh
Standbeeld Mahatma Gandhi in Paramaribo
Mahatma Gandhi (2 oktober 1869–30 januari 1948) geldt internationaal als een icoon van geweldloos verzet tegen racisme, discriminatie en kolonialisme. Veel strijders voor mensenrechten vonden en vinden hun inspiratie in Gandhi en zijn levensmissie, zoals Martin Luther King Jr. en Nelson Mandela. In 2007 werd zijn geboortedag door de Verenigde Naties uitgeroepen tot internationale dag van de geweldloosheid. In veel landen zijn standbeelden van hem te vinden en straten of pleinen naar hem vernoemd, zoals in landen waar nazaten van ex-contractarbeiders zich hebben gevestigd: Suriname, Guyana, Trinidad & Tobago, Mauritius en Fiji. In deze landen wordt hij niet alleen door veel Hindostanen beschouwd als inspirator, maar ook als strijder tegen het systeem van contractarbeid. Gandhi wordt in Suriname naast zijn geboortedag ook op 5 juni herdacht, de dag waarop ieder jaar in Suriname wordt herdacht dat de eerste Brits-Indische contractarbeiders in 1873 met het zeilschip Lalla Rookh in Suriname aankwamen (immigratiedag) met aan boord 410 mensen. Tussen 1873 en 1916 zijn in totaal 34.304 contractarbeiders vanuit Brits-Indië (het huidige India) naar Suriname overgebracht. Tweederde deel van de in totaal aangevoerde contractarbeiders koos uiteindelijk voor een permanent verblijf in Suriname na afloop van de contractperiode.
Monument Baba en Mai in Paramaribo
In 1960 werd in Paramaribo aan de Knuffelsgracht (bij de Heiligenweg) het bronzen standbeeld van Gandhi onthuld. Herdenking van de Hindostaanse immigratiedag in Suriname begint met een kranslegging bij het standbeeld van Gandhi en het omhangen met málá’s (bloemenkrans om de nek). Op 4 juni 1994 werd in Suriname ter gelegenheid van de herdenking van 120 jaar Hindostaanse immigratie het monument Baba en Mai aan de Kleine Combéweg in Suriname onthuld. De locatie is historisch omdat op deze plek vroeger het Immigratiedepot stond waar de aangekomen contractarbeiders werden opgevangen en tijdelijk gehuisvest in afwachting van het vervoer naar de plantages. Op 5 juni worden Baba en Mai, naast Gandhi, door de Hindostaanse gemeenschap met málá’s omhangen.
Bij de herdenking van 130 jaar Hindostaanse immigratie in juni 2004 is door een aantal Haagse Hindostaanse organisaties (met Rabin Baldewsingh als grote initiator) het Nationaal Hindostaans Immigratiemonument op het Hobbemaplein in Den Haag onthuld. Dit monument bestaat uit twee onderdelen: twee panelen in brons en een standbeeld van Gandhi. Op de twee panelen wordt aan beide kanten de immigratiegeschiedenis van Hindostanen (van India naar Suriname en van Suriname naar Nederland) uitgebeeld met op de sokkel een tekst van Gandhi: ‘Daar waar het mij goed gaat is mijn Vaderland’. Op de sokkel van het standbeeld van Gandhi is eveneens een tekst van hem opgenomen:
Hindostaanse Immigratiemonument in Den Haag
Ik wil dat alle culturen van alle landen zo vrij mogelijk
door mijn huis waaien.
Maar ik weiger van mijn voeten geblazen te worden
door welke dan ook.
Is het terecht dat we bij de Hindostaanse immigratieherdenking ook Gandhi als de grote held eren? De antropoloog en columnist Bris Mahabier, die geregeld de knuppel in het Hindostaanse doksenhok gooit, spreekt in dit verband van een ‘overdreven verering van de Mahatma, die soms richting vergoddelijking gaat’ (columns Bris Mahabier afl. 5, 4 februari 2017, afl. 9, 5 juni 2017, afl. 12, 3 september 2017, Sarnamihuis.nl).
Achterkant van het Immigratiemonument
Immers, Indiase nationalisten, waaronder Gandhi, waren felle tegenstanders van Brits-Indische contractarbeid. Zij zagen contractarbeid als een schande voor India en vergeleken deze vorm van arbeid met ‘semi-slavernij’. Belangrijk is echter om in ogenschouw te nemen dat het verzet van de Indiase nationalisten niet werd ingegeven door de barre leef- en arbeidsomstandigheden van de Brits-Indische contractarbeiders op de plantages overzee. Hun verzet was in de eerste plaats een onderhandelingspunt met de Britse regering om een betere positie voor alleen de handelsklasse van ‘vrije Indiërs’ (uit Gujurat) in Zuid-Afrika af te dwingen. Om dit te begrijpen moeten we naar Natal in Zuid-Afrika waar Gandhi (zelf ook een Gujurati) tussen1893 en 1915 als advocaat actief was.
De jaren in Natal hebben Gandhi’s vorming sterk beïnvloed. Hier werd hij namelijk geconfronteerd met racisme en als een ‘koelie’ behandeld. Treffend is de scene in de Hollywoodfilm Gandhi (1982) waarin Gandhi in Zuid-Afrika uit een treinwagon van de eerste klas wordt verwijderd. Een blanke medepassagier had namelijk geklaagd over de ‘koelie’ met wie hij de wagon moest delen. Gandhi was tot in het diepst van zijn ziel gekrenkt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij zich als advocaat vooral ging focussen op rechtszaken die betrekking hadden op de burgerrechten van ‘vrije Indiërs’ in Zuid-Afrika. Hij werd een van de medeoprichters van Natal Indian Congress in 1894 dat opkwam voor de rechten van de Indiase immigranten. Hij riep hen op zich geweldloos te verzetten tegen allerlei discriminatoire wetten in Zuid-Afrika, zoals de pasjeswetgeving. In 1915 keerde hij terug naar India waar hij inmiddels een bekendheid was geworden. Enkele jaren later werd hij leider van de Congrespartij die als belangrijkste doelstelling had de onafhankelijkheid van India.
Standbeeld Mahatma Gandhi bij het Hindostaanse Immigratiemonument in Den Haag.
In zijn studie wijst de Indiase historicus Ashutosh Kumar (Coolies of the Empire, 2017: 205-240) erop dat de roep om stopzetting van contractarbeid door de Indiase nationalisten alles te maken had met de racistische politiek van de Zuid-Afrikaanse regering tegen de gekleurde bevolking en dus ook tegen de klasse van Indiase handelaren in Zuid-Afrika. Dit land kende naast de ‘vrije Indiërs’ een groot aantal Brits-Indische contractarbeiders. Tussen 1860 en 1911 zijn circa 152.000 Britse contractarbeiders in Zuid-Afrika aangevoerd voor arbeid op de suikerrietplantages en bij de aanleg van spoorwegen. Van contact tussen de ‘vrije Indiërs’ en de contractarbeiders was geen sprake. De Zuid-Afrikaanse regering maakte geen onderscheid tussen beide groepen. Het betekende dat in Zuid-Afrika de ‘vrije Indiërs’ op één hoop werden gegooid met de koelies op de plantages, boven wie Gandhi en de ‘vrije Indiërs’ zich ver verheven voelden. Toen Gandhi inzag dat zijn poging om gelijke behandeling voor de ‘vrije Indiërs’ geen succes had, zocht hij naar een alternatieve strategie: stopzetting van de emigratie van contractarbeiders naar Natal. Toen dit pressiemiddel echter nauwelijks enig effect sorteerde werd het opgevolgd door de eis om een algehele stopzetting van de emigratie van Brits-Indische contractarbeiders. Met andere woorden, het uitbuitingskarakter van het systeem van contractarbeid was voor Gandhi en de Indiase nationalisten van ondergeschikt belang in hun strijd om beëindiging van de Brits-Indische contractmigratie.
In Suriname waren voorlieden van de Hindostaanse gemeenschap op de hoogte van de opvattingen van de Indiase nationalisten. Zo verzocht een van de Surinaams-Hindostaanse organisaties in 1912 de Brits-Indische regering om een onderzoek in het Caraïbisch gebied door McNeill en Chimman Lal naar de situatie van Hindostaanse immigranten ook tot Suriname uit te breiden. Beide onderzoekers bezochten Suriname in 1913. In hun rapport een jaar later waren zij behoorlijk positief over de maatschappelijke positie van de Hindostanen in Suriname. Desalniettemin bleven de Indiase nationalisten een felle campagne voeren tegen contractarbeid. De Britse regering ging door de knieën en besloot uiteindelijk in 1917 het systeem van contractarbeid te beëindigen. In 1920 vertrok nog een vierhoofdige delegatie vanuit Suriname naar India om te pleiten voor vrije emigratie vanuit India naar Suriname. Deze delegatie had onder meer een onderhoud met Gandhi, maar de Indiase nationalisten waren niet te porren voor dit plan.
Om terug te komen op mijn vraag: Is het terecht dat we bij Hindostaanse immigratieherdenking ook Gandhi als de grote held eren, een persoon die gestreden heeft voor beëindiging van het systeem van contractarbeid? Gandhi blijft een icoon van geweldloos verzet en voor veel mensen een belangrijke inspiratiebron. Maar laten we bij de immigratieherdenking onze echte helden herdenken: leiders op de plantages die zich hebben verzet tegen uitbuiting en onderdrukking van de contractarbeiders (zoals Mathura, Ramjanee en Jumpa Rajguru), leiders van organisaties in de eerste helft van de twintigste eeuw die opkwamen voor de belangen van de Hindostaanse gemeenschap, leiders van politieke en culturele organisaties in de naoorlogse periode die streefden naar een gelijkwaardige positie voor Hindostanen in Suriname en niet te vergeten onze adja’s, adji’s, nana’s en nani’s [pater- en maternale grootouders] voor de offers die zij gebracht hebben en op wier schouders wij staan. Ter afsluiting hieronder een gedicht van Jit Narain (pseudoniem van Djietnarainsingh Baldewsingh) als ode aan onze voorouders.
* Sri Ram: In plaats van Surinam dachten de Brits-Indische contractanten dat zij naar Sri Ram gingen, het land van Ram [hindoegod].
* Mathura en Ramjani: Leiders van de opstand van contractarbeiders
Bron: Michiel van Kempen, Spiegel van de Surinaamse poëzie. Van de oude liedkunst tot de jongste dichters. Amsterdam 1995: Meulenhoff. Pp. 538-41.
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland, Suriname
Levensgeschiedenis eerste Hindostaanse intellectueel herdrukt – Shiwdatt Ramdharie
Munshi Rahman Khan, Suriname’s eerste literator uit Hindostaanse gelederen heeft in de prachtige publicatie van Manan uit de vorige eeuw – ‘Van Brits-Indisch emigrant tot burger van Suriname’ – niet de plaats gekregen die hij verdiende.
Hij was geboren in India en had voor zijn vertrek naar Suriname een zeer goede opleiding tot munshi genoten, enigszins vergelijkbaar met de veel geprezen opleiding tot onderwijzer in het latere Suriname van de tweede helft van de 20e eeuw. Munshi’s genoten in India een brede opleiding waarin zowel het Hindi als het Urdu een voorname en gelijke plaats innamen. Afgestudeerde munshi’s waren bedreven in het gebruik van beide talen. Of om het juister te formuleren: beide aspecten van één en dezelfde taal, het Hindi-Urdu of Hindustani van de bekende Bollywoodfilms.
Munshi Rahman Khan werkte in het koloniale Suriname als arbeider in een lage positie maar klom later op tot een hogere rang. De intellectueel in hem dwong hem op latere leeftijd zijn inzichten in Suriname’s geschiedenis in het algemeen en die van de Hindostanen daarin in het bijzonder op papier vast te leggen. Zijn proza legde hij neer in vijf schriften met mooi versierde bladzijden. Hij schreef in het het alfabet dat men gewoonlijk voor het Hindi gebruikt, het Devanagari. Ook zijn poëzie, in de vorm van twee dichtbundeltjes, is in het Devanagari vastgelegd. Van de vijf schriften waarvan hij elk opdroeg aan een van zijn zonen, is het laatste, geschreven voor zijn jongste zoon, zoek geraakt . Op basis van de overgebleven schriften heeft Sandew Hira Munshi Rahman Khan’s leven opgetekend als die van een goede observator – zo maakt hij gewag van de introductie en ontwikkeling van de Arya Samaj in Suriname – en voorvechter van de verbroedering tusen Hindoes en Moslims in Suriname. In de biografie leren we de munshi zelfs kennen als iemand die Hindoepurohits, meer bekend als pandits, heeft opgeleid. Hij was even goed ingevoerd in de Islamitische als de Hindoetraditie. Munshi Rahman Khan werd vaak gevraagd uit de Ramayan voor te dragen bij de katha’s en ook bij belangrijke feest- en hoogtijdagen. Latere generaties Hindoeintellectuelen hebben hem vaak uit respect voor zijn uitgebreide kennis van het Hindoeïsme een bezoek gebracht.
Zijn levensverhaal in het Nederlands wordt nu herdrukt omdat er nog veel vraag is naar informatie over deze geleerde en literator die heel bewust had gekozen voor verblijf in Suriname. Albert Rahman, een van de kleinkinderen, die de beschikbare nalatenschap van zijn grootvader in de vorm van schriften, foto’s en mondelinge overlevering heeft bewaard, maakt zich sterk voor de herduk van zowel de biografie als het literaire werk van zijn grootvader. Met deze schriftelijke neerslag wil hij ook een DVD beschikbaar stellen waarin leven en werk van de munshi, Surinames eerste echte pandit (geleerde), wordt belicht.
Voor meer informatie over de herdruk (biografie (367 pag.) en DVD in het Nederlands plus twee dichtbundels in het Devanagri) kan men contact opnemen met mw. Gracia Rahman, whatsapp 06 53774112 of email: graciarahman@hotmail.com. Prijs Dagboek €22,50 + Gedichtenbundels en DVD €25,- (exclusief verzendkosten).
Bij de foto’s: Omslag van het Dagboek en Munshi Rahman Khan met zijn vijf zonen
Lees ook: Munshi Rahman Khan, een prominente immigrant uit Tijdschrift HINDORAMA JRG4 NR3 (mei/juni 2003)
- Published in BIBLIOTHEEK, CULTUUR, Nederland, Taal & Literatuur
Surinamers in Nederland: een demografisch profiel – Chan E.S. Choenni
De Surinaamse bevolking in Nederland is sinds de onafhankelijkheid van Suriname op 25 november 1975 de afgelopen 40 jaar sterk gegroeid; tevens is de samenstelling gewijzigd. Allereerst is de Surinaamse bevolking sterk gegroeid als gevolg van de massale emigratie uit Suriname en ten tweede door geboorten. Ten tijde van de onafhankelijkheid van Suriname (eind 1975) waren er naar schatting 79.200 Surinamers in Nederland. Volgens de gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren er op 1 januari 2015 in Nederland 348.662 Surinamers. De groei van de Surinaamse bevolking is echter de laatste jaren afgevlakt. Tot het jaar 2000 waren Surinamers de grootste minderheidsgroep in Nederland. Daarna werden Turken qua omvang de grootste groep. In 2010 passeerden ook Marokkanen Surinamers in aantal. Surinamers zijn nu de derde etnische minderheidsgroep in Nederland.
Op 1 januari 2014 waren er 348.291 Surinamers. Er was dus een toename met slechts 371 personen tussen 2014 en 2015. Maar bij deze aantallen is de derde generatie Surinamers niet meegeteld. Deze generatie wordt gevormd uit kinderen van ‘allochtone’ ouders die in Nederland zijn geboren. Dus de kinderen van de tweede generatie Surinamers. De tweede generatie Surinamers zijn de kinderen die in Nederland zijn geboren uit ouders die in Suriname zijn geboren. Het CBS rekent de derde generatie tot autochtone Nederlanders. Simpel gezegd: de kleinkinderen in Nederland van Surinamers geboren in Suriname worden niet meegeteld als Surinamers. Zo wordt mijn kleinkind, bijvoorbeeld, niet meegeteld als Surinamer maar als autochtone Nederlander.
Derde generatie Surinamers
Ik reken de derde generatie wel tot de populatie Surinamers, omdat zij vaak door hun huidskleur c.q. etnische verschijning wel tot Surinamers worden gerekend door Surinamers en hoogstwaarschijnlijk ook door de meeste niet-Surinamers. Surinamers inclusief de derde generatie noem ik de uitgebreide definitie van Surinamers in Nederland. In de Verenigde Staten en Groot-Brittannië waar volkstellingen bestaan, worden de mensen van alle generaties ingedeeld naar hun etnische afkomst. In Nederland bestaat geen volkstelling en omdat het CBS alleen de eerste generatie en de tweede generatie tot Surinamers rekent, lijkt het dat de Surinaamse groep nauwelijks toeneemt. De eerste generatie, namelijk degenen die in Suriname zijn geboren, behoren steeds meer tot ouderen en zullen langzamerhand uitsterven. Daarentegen zal de derde generatie toenemen.
Om een goed inzicht in de ontwikkeling van de Surinaamse bevolking in Nederland te krijgen, is het dus juister om de derde generatie mee te tellen. Ik heb tevergeefs in 2008 als beleidsambtenaar integratiebeleid geprobeerd de derde generatie op te nemen in de definitie van allochtonen. Dus onder meer de derde generatie Surinamers mee te tellen als Surinamers. Het enige wat het CBS toezegde was dat de derde generatie apart zou worden berekend en daarover apart zal worden gepubliceerd.
Maar ook wanneer men de derde generatie meetelt, blijft de trend dat verhoudingsgewijs het aantal Surinamers minder groeit als gevolg van daling in geboorten en het op latere leeftijd krijgen van kinderen. Surinaamse vrouwen krijgen al jaren gemiddeld net zoveel kinderen als autochtone vrouwen. Het zogeheten vruchtbaarheidscijfer is gemiddeld 1,7 (per vrouw tussen 15-45 jaar), terwijl gemiddeld 2,1 nodig is om een bevolkingsgroep door geboorte in omvang stabiel te houden.
Diaspora
Van oudsher hebben de bevolkingsgroepen uit Suriname hun (eigen) identiteit gekoesterd. Deze was gebaseerd op het land of de streek van hun voorouders. Maar in de loop der jaren zijn in Nederland kenteringen te bespeuren. Onder hen die niet in Suriname maar in Nederland zijn geboren -dus de zogeheten tweede generatie en derde generatie- is het minder vanzelfsprekend (geworden) zich tot de Surinaamse gemeenschap te rekenen. Daarnaast blijken de onderlinge contacten tussen leden van de verschillende Surinaamse bevolkingsgroepen in Nederland vooral in deze eeuw te vervagen. Steeds meer is de ‘global’ diaspora-oriëntatie als referentiepunt voor de eigen identiteit merkbaar.
De groep Creolen bestaat uit Gemengden en Afro-Surinamers. Onder de Afro-Surinamers is er veel aandacht voor het slavernijverleden en ook steeds meer voor de Afrikaanse diaspora. Vooral dankzij de activiteiten van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden, Erfenis en Educatie (NINSEE). In de Hindostaanse groep neemt de interesse in India en Bollywood en de Indiase diaspora alsmede het belang van contractarbeid en daarmee de migratiegeschiedenis toe. De Lalla Rookh Leerstoel en het Sarnamihuis spelen hierin een rol. Ook Chinezen tonen steeds meer belangstelling voor de Chinese diaspora. En onder Javanen is er een toenemende oriëntatie op de eigen migratiegeschiedenis. Een groot deel van de Javanen zijn meer dan ooit met hun geloof (meestal de islam) bezig. De Marrons op hun beurt benadrukken eveneens hun eigen identiteit. Zij willen erkenning en eisen respect. Evenals de Inheemsen die al enkele decennia actief zijn in Nederland en hun eigen identiteit beleven en deze etaleren in bijvoorbeeld klederdrachten. Vooral de groep Gemengden is nog sterk met de Surinaamse identiteit bezig of wat daarvan over is in Nederland.
Anderzijds kan worden opgemerkt dat onder een deel van de Surinamers van de tweede generatie een nieuw soort Surinaamse identiteit aan het ontstaan is met Rap, Hiphop, Breakdance enzovoort. Er is in dit verband ook interactie met andere etnische groepen, zoals Marokkanen, Antillianen en Kaapverdianen, waarbij bepaalde Surinaamse/Sranan woorden tot de zogeheten straattaal zijn gaan behoren.
Etnische diversiteit
Gelet op het bovenstaande is het noodzakelijk de etnische diversiteit binnen de Surinaamse gemeenschap in Nederland in getalsmatige zin weer te geven. Ik heb samen met het CBS (Centraal Bureau Statistiek) een berekening gemaakt van de etnische samenstelling van de Surinaamse bevolking op het totale bestand van Surinamers van het jaar 2008. Dit onderzoek is uitgevoerd in 2011 op het CBS bestand Surinamers van het jaar 2008 mede ten behoeve van mijn inaugurele rede bij de aanvaarding van het hoogleraarschap op 6 juni 2011 van de Lalla Rookh leerstoel. Het betrof het totale bestand van 348.000 Surinamers behorend tot de eerste en tweede generatie in Nederland in 2008. Het procentueel aandeel van de bevolkingsgroepen is naar boven afgerond. Het aandeel Hindostanen was bijvoorbeeld 44,5%, het aandeel Creolen 38,9% en het aandeel Javanen 6,4%. De groep Gemengden zoals die in Suriname bestaat, valt onder Creolen en de groep Onbekend (etnisch niet in te delen) was 2%. Er kan een kleine overschatting zijn van het percentage Chinezen, omdat Chinese namen ook bij Creolen voorkomen. De aantallen -ook naar geslacht- per 1 januari 2015 zijn gerelateerd aan de berekende percentages van de Surinaamse bevolkingsgroepen in Nederland (zie: C.E.S. Choenni, Hindostaanse Surinamers in Nederland 2014: 51). Per 1 januari 2012 bedroeg -volgens het CBS- de Surinaamse derde generatie 38.797. Daarna zijn geen cijfers gepubliceerd over de derde generatie. Omdat jaarlijks de derde generatie met ongeveer 3.000 toeneemt, bedroeg het aantal derde generatie Surinamers naar schatting ruim 48.000 per 1 januari 2015. Wij hebben dit aantal opgeteld bij de cijfers van de eerste en tweede generatie.
Op basis van de uitgebreide definitie zag de Surinaamse bevolking in Nederland er in 2015 als volgt uit:
Tabel I: Surinaamse bevolkingsgroepen in Nederland per 1 januari 2015 (inclusief de derde generatie)
De 48.000 Surinamers van de derde generatie vormden 12% van de Surinaamse bevolking (ongeveer een op acht). Wij zien dat in 2015 in Nederland de Surinaamse bevolking bijna 400.000 personen telt. Samen met de ruim 541.000 Surinamers in Suriname en in totaal enkele tienduizenden in de Verenigde Staten, op de Nederlandse Antillen, in België en Canada waren in 2015 dus bijna 1 miljoen Surinamers.
Het blijkt dat er verhoudingswijs meer Surinaamse vrouwen dan Surinaamse mannen (52,5% versus 47,5%) zijn. Tevens blijkt dat er veel meer Surinaamse vrouwen onder de eerste generatie zijn dan mannen (55,1% versus 44,9%). Onder de ouderen zijn er meer vrouwen, omdat Surinaamse vrouwen gemiddeld langer leven dan mannen.
Opkomst tweede generatie
Een belangrijke ontwikkeling is dat de kinderen van de in Suriname geboren ouders een toenemend aandeel zijn gaan vormen van de Surinaamse bevolking. In 2015 behoorde bijna de helft (48,6%) van de Surinaamse bevolking tot de tweede generatie. We zien dat de tweede generatie bijna even groot is in 2015 als de eerste generatie (51,4%). Binnen niet al te lange tijd zal de helft van de Surinamers dus tot de tweede generatie behoren door het uitsterven van de eerste generatie, die vooral de oudere leeftijdsklassen vormen.
Tabel II: Surinamers naar geslacht en generatie per 1 januari 2015 (exclusief derde generatie)
Als wij de derde generatie Surinamers (48.000) betrekken bij het totale aantal Surinamers, dan blijkt dat de Surinamers die in Nederland zijn geboren met 53.8% (213.438 van 396.662) al de meerderheid vormen van de Surinaamse bevolking in Nederland. Het aandeel van de eerste generatie zal verder afnemen mede als gevolg van de dalende immigratie naar Nederland.
Netto-migratie naar Suriname
De emigratie naar Suriname is laatste jaren toegenomen vooral onder de eerste generatie. De immigratie in Nederland van Surinamers bedroeg in 2012 slechts 1.882 en daalde in 2014 naar 1.609 personen. Daarentegen bedroeg de emigratie naar Suriname liefst 2.135 personen in 2012 en 2.067 personen in 2014. De netto migratie naar Suriname steeg van 253 in 2012 naar 452 Surinamers in 2014. Er vestigden zich dus meer Surinamers uit Nederland in Suriname dan omgekeerd (volgens CBS Statline 2015).
Weinig hoogbejaarden
Het is opmerkelijk dat het aandeel jongeren vergeleken met vroeger niet zo hoog is. Per 1 januari 2013 bedroeg het percentage jeugdigen van 0 tot en met 19 jaar 25%, dus ruim een kwart. Het aandeel jongvolwassenen (20-39 jaar) en volwassenen (40-59 jaar) is hoger, namelijk 32 % respectievelijk 32%. De Surinaamse bevolking bestaat dus vooral uit volwassenen. Het percentage ouderen (60-plussers) is ongeveer 11%. Er treedt weliswaar vergrijzing op, maar lang niet in dezelfde mate als in de groep autochtone Nederlanders. Het aandeel van de 65-plussers onder de autochtonen in Nederland was 16,8% en onder de Surinamers slechts 6,1%. Onder Surinamers is het percentage hoogbejaarden (80-plussers) vergeleken met autochtone Nederlanders gering. Het aandeel van Surinaamse hoogbejaarden onder de Surinaamse ouderen is vrij laag: slechts 10 %. Surinamers en vooral Surinaamse mannen overlijden gemiddeld op eerdere leeftijd dan autochtonen.
Provincies
Nog steeds wonen Surinamers voornamelijk in de grote steden van Nederland, maar vooral in deze eeuw is het vestigingspatroon gewijzigd. Er is een verhuizing/trek naar de zogeheten overloopgemeenten. De concentratie van Suriname in de drie grote steden en bijbehorende overloopgemeenten komt ook tot uitdrukking in de verspreiding naar provincies. Op 1 januari 2015 woonden in de provincies Zuid-Holland 149.352 en Noord-Holland 100.000 Surinamers. Opvallend is dat in de provincie Flevoland 39.013 Surinamers woonden, gevolgd door de provincie Noord-Brabant met 19.202 en daarna provincie Utrecht met 18.809 Surinamers. In de andere provincies woonden kleine aantallen Surinamers: in Groningen 6.261, in Overijssel 5.398, in Limburg 3.140, in Friesland 3.051, in Zeeland 2.542 en tenslotte in Drenthe slechts 1.894 Surinamers (CBS Statline 2015).
De vier grote steden
De helft van de Surinamers woonde in 2015 in de vier grote steden. Maar de Surinaamse bevolkingsgroepen zijn geconcentreerd in verschillende regio’s. Creolen wonen vaker in Amsterdam en Hindostanen vaker in Den Haag.
Tabel III: Etnische afkomst Surinamers in % per 1 januari 2015 (exclusief derde generatie)
Wij hebben op basis van deze percentages de omvang van de Surinaamse bevolkingsgroepen berekend. De aantallen kunnen niet als exacte aantallen worden beschouwd, omdat deze gebaseerd zijn op percentages. Het zijn indicatieve cijfers. De absolute aantallen zijn exclusief de derde generatie Surinamers. Met de derde generatie erbij moeten de aantallen worden opgehoogd met 12%. Volgens deze uitgebreide definitie wonen in 2015 in Amsterdam bijna 75.000, in Rotterdam bijna 60.000, in Den Haag ruim 52.000 en in Utrecht ruim 8.500 Surinamers. Dat er 40.000 Hindostanen in Den Haag wonen, klopt alleen als wij de uitgebreide definitie met betrekking tot Surinamers hanteren (77% van 52.000).
Tabel IV: Surinaamse groepen in grote steden per 1 januari 2015 (exclusief derde generatie)
Surinamers in overloopgemeenten
Zoals gezegd is een belangrijke ontwikkeling dat steeds meer Surinamers wonen in de zogeheten overloopgemeenten van de grote steden. Deze ontwikkeling is te merken aan het toenemend aantal Surinamers in overloopgemeenten als Almere, Zoetermeer en Capelle aan de IJssel. Volgens CBS Statline 2015 zag het beeld in onderstaande gemeenten als volgt uit:
Tabel V: Surinamers in Middelgrote gemeenten Per 1 januari 2015 (exclusief derde generatie)
Wij zien dat er in 2015 in Almere, maar ook in Zoetermeer meer Surinamers woonden dan in de gemeente Utrecht. Opvallend is ook dat in gemeenten als Lelystad, Haarlemmermeer (Hoofddorp), Capelle aan de IJssel en Purmerend grotere aantallen Surinamers woonachtig zijn dan in Groningen, Arnhem of Tilburg. Dit indiceert dat ‘middle class’ Surinamers zich in deze groeikernen hebben gevestigd, in veelal ruime (eengezins)woningen.
Verschillen
Tenslotte in het interessant om enkele verschillen in vestigingspatronen van de Surinaamse bevolkingsgroepen-buiten de vier grote steden- te duiden. In Almere, Zaanstad en Arnhem wonen verhoudingsgewijs meer Creolen dan Hindostanen. Zoals uit de onderstaande tabel blijkt zijn in Zoetermeer, Enschede en Eindhoven meer Hindostanen dan Creolen woonachtig. Hindostanen wonen meer verspreid over Nederland dan Creolen. Dat heeft deels te maken met het zogeheten spreidingsbeleid van de Nederlandse overheid ten tijde van grote emigratie vanuit Suriname naar Nederland in de periode 1974/1975. Het aandeel van Hindostanen in deze emigratie was hoog. Velen zijn via opvangcentra gehuisvest in de provincies Friesland en Noord-Brabant of bijvoorbeeld in de regio Enschede.
Tabel VI: Surinamers in middelgrote gemeenten per september 2008 in
Javanen wonen redelijk gespreid, zij het dat Groningen (12%) en Tilburg (10%) er enigszins uit springen vergeleken met het landelijk percentage (7%) van de Surinaamse bevolking. Het percentage van 10% Marrons in Tilburg valt op, omdat hun landelijk aandeel ruim 3% is. Het gaat overigens niet om grote aantallen. Deze vestigingspatronen hebben meestal te maken met de (familie)netwerken. Men werd vaak opgevangen door familie en/of door vrienden en kennissen in een bepaalde stad. Vervolgens bleef men meestal in deze stad wonen. Vermeldenswaard is ten slotte dat er in de gemeente Hoogezand-Sappemeer, die ten oosten van de noordelijke stad Groningen ligt, een vrij grote groep Javanen woont.
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland
Ontstaansgeschiedenis VHP Sympathisanten Nederland (VHP-SN) – Radjin Thakoerdin
Omslag van het verenigingsblad De Olifant
Jnan Adhin (ondervoorzitter VHP)
Relatie JON/VHP
Tijdens een bezoek aan Nederland reageerde de ondervoorzitter van de VHP, dr. Jnan Adhin, zeer positief op het functioneren van een politiek werkverband in Nederland, dat relaties met de VHP in Suriname wenste te onderhouden. Op 29 december 1987 werd in zijn bijzijn ten huize van de heer Radjin Thakoerdin te Zoetermeer de JON geproclameerd. Het oprichtingsbestuur stelde daarna de conceptstatuten op, waarin de doelstellingen van JON als volgt werden geformuleerd:
- De JON richt zich in eerste instantie op die groep van gevormde Surinamers die de bedoeling hebben binnen niet al te lange tijd (binnen vijf jaar) naar het vaderland terug te keren om zodoende hun krachten ten dienste van Suriname te stellen.
- De JON heeft de bedoeling (toekomstig) Surinaams kader te bundelen om reflectie op het (maatschappelijk en) politiek gebeuren in Suriname in het verleden en heden, alsmede een bezinning op de toekomst van Suriname in politiek opzicht mogelijk te maken.
- De JON wil zich ook bezinnen op de betekenis van de VHP (Vooruitstrevende Hervormings Partij) voor het politiek beleid in Suriname, zoals het onder meer gestalte krijgt in actieprogramma’s en concreet politiek handelen.
Dr.mr.drs. J.H. Adhin, mr. J. Lachmon en drs. S. Harinandansingh tijdens het Congres “De vormgeving en ontwikkeling van het staatsbestel in Suriname in historisch perspectief” (Den Haag, 15 april 1989).
Voorts wenste de JON zich bij de VHP aan te sluiten en deed een officieel verzoek daartoe bij het hoofdbestuur. De beweegredenen waren:
- identificatie met de VHP-ideologie;
- de waardevolle bijdrage van de VHP in Suriname;
- verschaffen van een herkenningspunt voor VHP-sympathisanten in Nederland;
- de visie en het beleid in Frontverband uitdragen.
In verscheidene gesprekken die daarna werden gevoerd met de secretaris van de VHP, de heer Ram Sardjoe, tijdens diens verblijf in Nederland, werd van de kant van VHP duidelijk gemaakt dat de wet op politieke partijen van Suriname niet toestaat afdelingen buiten het Surinaams grondgebied op te richten. De Statuten van de VHP voorzien daar dan ook niet in. Een informele relatie, bijvoorbeeld uitwisseling van informatie, behoorde wel tot de mogelijkheden. Gedurende 1988 werden o.l.v. de heren Shyaam Sardjoe en Humbert Kartaram verschillende ledenwervingsacties gevoerd. De belangstelling bleek groot. Er werd een werkgroep politieke vorming ingesteld, met ais taak volgens een bepaald curriculum de ontwikkeling van de moderne Surinaamse politiek te behandelen.
Bezoek Frontleiders aan Nederland: (mede)oprichter, Radjin Thakoerdin, betuigt steun VHP-SN i.o. aan VHP-leider, Jagernath Lachmon.
Er begonnen zich tekenen van verdeeldheid te tonen binnen het oprichtingsbestuur dat bestond uit: de heer B. Ori (voorzitter), de heer W. Parsowa (ondervoorzitter), de heer R. Thakoerdin (secretaris), de heer R. Ramcharan (tweede secretaris) en de heer I. Orie (penningmeester). Eén stroming o.l.v. de heer Ori toonde zich teleurgesteld over het zich niet kunnen aansluiten bij de VHP, en de andere o.l.v. de heren Parsowa en Thakoerdin wenste op pragmatische wijze verder te gaan. De verdeeldheid bereikte een climax toen vanuit VHP in Suriname aan JON werd gevraagd om een ontvangst te organiseren voor de Frontleiders, J. Lachmon, H. Arron en W. Soemita, die op 27 november 1988 in Nederland voor besprekingen met de Nederlandse regering zouden arriveren. De JON-voorzitter weigerde medewerking te verlenen, waarop de bestuursleden Parsowa en Thakoerdin op de ledenvergadering van 26 november 1988 de steun van de leden vroegen en kregen voor een grootse manifestatie. Bij aankomst werd de heer J. Lachmon kort door de heer Thakoerdin toegesproken. Aan de VHP-leider werd duidelijk gemaakt dat de VHP-sympathisanten in Nederland waar mogelijk ondersteunend wilden zijn.
Lachmon tijdens een VHP-SN symposium (Houtrust Den Haag)
Akkoorden van Bel Air
In een gesprek tussen de heer Lachmon in het Bel Air Hotel op 2 december 1988 en een delegatie van het JON bestuur, JON-leden en andere sympathisanten werd zijdens de VHP-leider het volgende te kennen gegeven:
- sympathisanten van de VHP in Nederland zouden met de sympathisanten van de andere twee Frontpartijen (NPS en KTPI) moeten samenwerken en
- lidmaatschap van de vereniging diende niet tot jongeren beperkt te blijven, maar voor iedereen open te staan.
De daar aanwezigen konden hiermee akkoord gaan en met deze zgn.”Akkoorden van Bel Air” trachtte de pragmatische stroming binnen de JON, de vereniging alsnog op één lijn te krijgen, hetgeen echter mislukte. Tijdens een buitengewone Algemene Ledenvergadering op 24 december 1988 werd besloten:
– het vertrouwen in het JON-bestuur op te zeggen;
– het bestuur te ontbinden;
– de heren R. Thakoerdin en J. Oedjaghir met de opdracht te belasten een bestuur te formeren en dit ter goedkeuring aan de leden voor te leggen.
Bijeenkomst te Bel Air: samenwerking VHP/VHP-SN wordt geformaliseerd.
De VHP-Nederland (VHP-N) als te zijn een voortzetting van de JON zou zich dezelfde grondslag, doel en middelen eigen maken, met dien verstande dat de doelgroep niet perse tot de categorie “jong” behoefde te behoren, maar dat te allen tijde wel verjonging binnen de gelederen zou worden nagestreefd. Op 8 januari 1989 gingen de leden unaniem akkoord met het gepresenteerde team bestaande uit: de heer drs. S. Harinandansingh (voorzitter), de heer drs. W. Parsowa (ondervoorzitter), de heer drs. S. Mahesh (tweede ondervoorzitter), de heer R. Thakoerdin (secretaris), de heer P. Girjasing (tweede secretaris), de heer J. Sardjoe (penningmeester) en de heer H. Dhonre (tweede penningmeester). Na enige tijd trad de heer Girjasing af en werd opgevolgd door de heer drs. A.R. Ramdin. Op voorstel van de voorzitter werd de naam van de vereniging gewijzigd in VHP Sympathisanten Nederland (VHP-SN).
Ambassadeur ir. C.B. Ramkisor (Republiek Suriname) zittend uiterst rechts samen met VHP-SN bestuursleden: v.l.n.r. staand drs. A.R. Ramdin, J.M. Sardjoe, drs. W. Parsowa en zittend R. Thakoerdin, drs. S. Harinandansingh (voorzitter VHP-SN).
VHP-SN
Op 14 april 1989 werden de statuten van de VHP-SN gepasseerd en kort daarna presenteerde het bestuur ook het huishoudelijk reglement. In de bestuurssamenstelling deden zich gaandeweg een aantal wijzigingen voor. VHP-SN organiseerde een aantal grootse evenementen zoals het Congres “De vormgeving en ontwikkeling van het staatsbestel in Suriname in historisch perspectief” (Den Haag, 15 april 1989) en in samenwerking met de Werkgroep NPS Nederland, het Symposium “Nieuwe wegen in de relatie Suriname-Nederland” (Rotterdam, 16 maart 1991).
Uit: De Olifant, 1e jrg. 1991 (nulnummer)
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland, NIEUWS
5 jaar TIJDSCHRIFT HINDORAMA online
Open INHOUDSOPGAVEN
| 2000-2004 en themanummers 1993/1998 |
TROUW krantenbericht: Hindostaanse glossy met ’empowerment’
HINDORAMA JRG1 NR1 (maart/april 2000)
HINDORAMA JRG1 NR2 (mei/juni 2000)
HINDORAMA JRG1 NR3 (juli/augustus 2000)
HINDORAMA JRG1 NR4 (september/oktober 2000)
HINDORAMA JRG1 NR5 (november/december 2000)
HINDORAMA JRG2 NR1 (januari/februari 2001)
HINDORAMA JRG2 NR2 (maart/april 2001)
HINDORAMA JRG2 NR3 (mei/juni 2001)
HINDORAMA JRG2 NR4 (juli/augustus 2001)
HINDORAMA JRG2 NR5 (september/oktober 2001)
HINDORAMA JRG2 NR6 (november/december 2001)
HINDORAMA JRG3 NR1 (januari/februari 2002)
HINDORAMA JRG3 NR2 (maart/april 2002)
HINDORAMA JRG3 NR3 (mei/juni 2002)
HINDORAMA JRG3 NR4 (juli/augustus 2002)
HINDORAMA JRG3 NR5 (september/oktober 2002)
HINDORAMA JRG3 NR6 (november/december 2002)
HINDORAMA JRG4 NR1 (januari/februari 2003)
HINDORAMA JRG4 NR2 (maart/april 2003)
HINDORAMA JRG4 NR3 (mei/juni 2003)
HINDORAMA JRG4 NR4 (juli/augustus 2003)
HINDORAMA JRG4 NR5 (september/oktober 2003)
HINDORAMA JRG4 NR6 (november/december 2003)
HINDORAMA JRG5 NR1 (januari/februari 2004)
HINDORAMA JRG5 NR2 (maart/april 2004)
HINDORAMA JRG5 NR3 (mei/juni 2004)
HINDORAMA JRG5 NR4 (juli/augustus 2004)
HINDORAMA JRG5 NR5 (september/oktober 2004)
HINDORAMA JRG5 NR6 (november/december 2004)
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland, NIEUWS, Nuttige links
5 jaar TIJDSCHRIFT HINDORAMA INHOUDSOPGAVEN online
Redactioneel: Lang gewacht, nimmer gezwegen, nooit gedacht, en uiteindelijk toch gekregen (Aniel Autar)
De geboorte van een nieuwe immigrant (R. Ramsahai)
Politieke participatie van Hindostanen in Nederland (Dowlat Ramlal)
Een bruine jood? (Pablo Jose María)
Hindoes in de ether (R. Gopal)
Het Kastenstelsel – Verslag van symposium
De Ahmadiyya beweging (Nicha Sukhraj-Sheikmoesti)
De Arya Samaj in Nederland (Hari Rambaran)
Raksha Bandhan Hindostanen in Diaspora (Mohan Gautam)
Interview met Marijke Djwalapersad (Radjin Thakoerdin)
Opvattingen in Nederland over Surinamers en andere minderheden (Paul Dekker)
Jagdis Thakoerdin: Anderhalf jaar politie-officier
Uitvindingen en ontdekkingen door Hindoes in India (Anoopkumar Ramdhani)
Studentenzaken (Aniel R. Autar)
Sociale-culturele/sportvereniging Jai Hanuman (Ashwant K. Ramdoelare Panday)
Nieuwe vaccinatie op het consultatiebureau (Nirmala Sukul-Adhin)
Son Randjit ontvangt ‘Bronzen Stier’
Hartige Hapjes Pakora
Herkansing voor liberale Hindoe School (Lex van Nek)
Redactioneel
Birha aan de Noordzee (Kanta Adhin)
Historisch perspectief
- Terugblik in vogelvlucht
- Gedicht: Lalla Rookh (Rabin S. Baldewsingh)
- Munshi Rahmankhan
- Integratie zonder verlies van eigen identiteit
Essay Hoe om te gaan met de traditie na 125 jaar? (Roy Ramdharie)
Interview Van Indiase contractarbeider tot Nederlands diplomaat In gesprek met Wieresh Ramsoekh en Usha Gopi
Actualiteit
- Generatieverschuiving: van Lalla Rookh tot KLM
(G. Mungra)
- Oud worden in Nederland: blijven we hier of gaan we terug? (A. van der Flier)
Kunst en cultuur
- Birha (Bris Mahabier)
- Klassieke dans, de dans in dienst van de goden (Seetha D.M. Kandhai-Orie)
- Indiase klassieke dans: hedendaagse beleving (Shilavati)
Taal
- Hindi les in Nederland (Hari Rambaran)
- Gedicht: Jumpa Raj Goeroe (Rabin S. Baldewsingh)
- Hindi en Sarnami: twee aspecten van dezelfde culturele erfenis (M.K. Gautam en G.H. Schokker)
Communicatie
- Van piratenzender tot legale radio-omroep (Dhiren Gangaram Panday)
- Database Brengt Geschiedenis Emigratie In Kaart
- Internet: de informatiesnelweg (Marcel Persad)
Organisatie Stichting Arth
HINDORAMA JRG1 NR1 (maart/april 2000)
Redactioneel Aan het begin van een nieuw millennium (Kanta Adhin)
Verleden en toekomst
Grootmoeder en kleindochter wisselen hun ervaringen en wensen voor de toekomst uit (Chitra Gajadin)
Column Millenniumwens (Indra)
Mode
- Aanpassing traditie (Rajiv Malik)
- Traditionele Indiase kleding voor mannen wordt in de hogere kringen steeds populairder – Nederlandse ontwerper focust op Indiase kleding
Evert Azimullah In gesprek met de Ambassadeur van Suriname in Nederland (Biendoe Ramdhani)
Holi Een mijmering over de viering van dit hindoe-nieuwjaarsfeest (Sangeeta)
Hindoe Idolen
Enkele van de grote helden van het hindoeïsme (Hinduism Today)
Interview met Wahid Saleh over de totstandkoming van de “Indiawijzer.” (Biendoe Ramdhani)
Minderheden en integratie Het hoe en waarom van de Hindoeraad Nederland (Kanta Adhin)
Reisverhaal Mauritius (Rabin S. Baldewsingh)
Sport Pencak Silat (Selmond Joomun)
Is het einde nabij? Het einde der tijden gezien door verschillende tradities (Hinduism Today)
Jaartelling
- Het Westen vierde op 1 januari de aanvang van het nieuwe millennium. Maar dat gold niet voor de gehele wereld.
- De jaartelling is voor elke religie anders
De aantrekkingskracht van de Indiase dans Arangetram van Anushka Lala (Seetha D.M. Kandhai-Orie)
Ramayan voor kinderen uit alle culturen Het verhaal van prins Rama en prinses Sita
Culinair Panir, zelfgemaakte kaas uit de Indiase keuken (Seetha Kandhai-Orie)
Strip De onnavolgbare Birbal: de enige haan
HINDORAMA JRG1 NR2 (mei/juni 2000)
Redactioneel Solidariteit – Hindorama in het teken van de vrouw (Kanta Adhin)
Interview met Tara Singh Varma
- Groen Links Tweede-Kamerlid weet wat er leeft onder de mensen (Krishna Salikram)
- Beschermvrouwe van het Vrouwennetwerk
Column De Hindostaanse radio (Indra)
Volkskunst Drie millennia Mithila-kunst in Nepal (Hinduism Today / Hari Bansh Jha)
Feestdag Een foto-impressie van Holi-viering op de Dam
Moeder-Dochter Mama, ik mis je… Herinneringen aan mijn moeder (Sangeeta)
Uit het leven gegrepen Echtscheiding: voor de één een schande, voor de ander een bevrijding (Bea Lalmahomed)
Ramayan kinderboek Kinderen leren spelenderwijs normen en waarden
Dochters in gevaar
- Blijven familieleden, vrienden en buren huiselijk geweld negeren? (Hinduism Today / Madhu Kishwar)
- Geweld tegen vrouwen hoog op VN-agenda
Navratri Verering van de vrouwelijke oerkracht (Kanta Adhin)
Internet Internetsites en de groeiende belangstelling voor India (Waldo Doerga)
Moederschap Zijn jonge moeders depressief of gewoon totaal uitgeput? (Hinduism Today / Vatsala Sperling)
Mandir Unieke mandir in Nederland geopend
Culinair Rijst, ons dagelijks voedsel (Seetha Kandhai-Orie)
Showbizz
- Indiase Miss World 1999 Yukta Mookhey
- De grote favoriet van de filmwereld Hrithik Roshan
Strip De onnavolgbare Birbal: de ware eigenaar
HINDORAMA JRG1 NR3 (juli/augustus 2000)
Redactioneel Immigratie – Van onderdanigheid naar assertiviteit (Kanta Adhin)
Interview met Gaitrie Bharos
Taalachterstand bij Hindostanen? (Biendoe Ramdhani)
Column Uitgaan op z’n Hindostaans (Indra)
Babymassage
- Indiase traditie van liefdevolle aanraking (Hinduism Today / Vatsala Sperling)
- Toepassing in Nederland (Amrita Sivanand)
Interview met Dr Gowricharn “Hindostanen zijn fantasieloos.” (Biendoe Ramdhani)
Feestdag Viering van de geboortedag van Mohammed (Rashied Alibux)
Filmfestival Hindostaans Filmfestival primeur voor Den Haag
Multiculturele samenleving Gedachten over normen en waarden (Kanta Adhin)
Terug naar Suriname / Immigratie
- Is Suriname nog steeds onze thuisbasis? (Ram Persad)
- Hindostanen zoeken hun wortels in India
- Pandits van Trinidad (Anil Mahabir)
- Waarom Hindostaan en niet Hindoestaan? (Kanta Adhin)
Internet
- Op weg naar Cyber Hindustani Plaza (Perdiep Ramesar)
- Internetsites
- Desintegratie door het World Wide Web (Waldo Dewanand)
Stichting Arth Belastingen in het nieuwe millennium (N. Tewarie)
Hindostaanse radio Zuid-Holland in de ban van Radio Amor (Biendoe Ramdhani)
Kunst Oost ontmoet West in Tradition and Fusion 2001 (Rishi Chamman)
Euthanasie Wie neemt het uiteindelijke besluit? (Kanta Adhin)
Yoga en verslaving Is yoga van nut bij het overwinnen van verslavingen? (Amrita Sivanand)
Sport Cricketvereniging Gandhi (Krishna Salikram)
Showbizz Indiase Miss Universe 2000 Lara Dutta
Culinair Roti – Brood des levens (Seetha Kandhai-Orie)
Strip De onnavolgbare Birbal: grenzen van trouw
HINDORAMA JRG1 NR4 (september/oktober 2000)
Redactioneel Gepaste trots (Kanta Adhin)
Interculturele relaties
- Niet cultuur, maar geloof als fundament van de relatie (Biendoe Ramdhani)
- Enkele uitspraken: wat vindt u ervan?
- „Wat kan je eraan doen?“
Column Tieners (Indra)
India Amerikaanse huwt in India en ontdekt zichzelf (Hinduism Today)
Sari, altijd in de mode
- Traditioneel en modern Indiaas kledingstuk gaat in bonte kleuren de wereld rond (Hinduism Today / Lavina Melwani)
- Hoe doe je een sari aan?
Interview met R. Abdoelrahman De geridderde selfmade man (Bindoe Ramdhani)
Ingezonden stuk Culturele verarming (Radjindre Ramdhani)
Suriname Nieuwe regering in Suriname aangetreden – enkele meningen van Surinamers
Milan
- Foto-impressie van een Hindostaans festival met een multicultureel randje
- Surinaams schaafijs in Nederlands landschap (Biendoe Ramdhani)
Shabana Azmi Actrice, activiste en politica (Rishi Chamman)
Idool / feestdag
- Srila Prabhupada, oprichter van ISKCON
- Krishna Janma-astmi (Raghunatha Dasa)
Fiji De geest is uit de fles: Indiase gemeenschap wederom slachtoffer van racistisch geweld (Kanta Adhin)
Internet Wie zitten eigenlijk op Internet? (Perdiep Ramesar)
Ghazals In het Urdu gezongen liefdesliederen (Roy Ramdharie)
Mansukh Patel Europa’s Gandhi? Energieke vredesactivist toont innerlijk pad voor uiterlijke resultaten (Hinduism Today)
Arth Trouwen: bezint eer ge begint – gemeenschap van goederen en huwelijksvoorwaarden (Aniel Autar)
Sport en spel De religie van een troefcall-toernooi: spelen, drinken, roken en vloeken (Biendoe Ramdhani)
Strip De onnavolgbare Birbal: de waarde van afval
Culinair Koken: de kunst van het spelen met smaken (Soven Sivanand)
HINDORAMA JRG1 NR5 (november/december 2000)
Redactioneel Zelfrespect (Kanta Adhin)
Reacties Korte reacties op interculturele uitspraken uit Hindorama nr. 4
Jongeren en kleding Vijf Hindostaanse jongeren over hun kleedgedrag (Rishi Chamman)
Interview met Bea Lalmahomed Opvoedingsdoel: Als maagd het huwelijk in
Column De computer (Indra)
Heilige symbolen
- Een greep uit hindoe symbolen (Hinduism Today)
- Swastika: Vereerd en verguisd (Soven Sivanand)
- Heilige symbolen in trek (Kanta Adhin)
- Islamitische symbolen (Naeeda Aurangzeb)
Interview met Kamala Sukul Succesvolle toneelregisseuse (Biendoe Ramdhani)
Internet Gevaren op het internet (Perdiep Ramesar)
Suriname
- André Loor over Hindostanen en de onafhankelijkheid (Krishna Salikram)
- 25 jaar onafhankelijkheid: gedicht (Sangeeta)
- 25 jaar onafhankelijkheid: enkele feiten
- Lalla Rookh Museum: museum of cricketveld? (Ranu Abhelakh)
Interview met Glenn Kallasingh Raga’s op schilderdoek (Biendoe Ramdhani)
Premdani Health Clinic Aandacht voor het individu (Rishi Chamman)
Hindostanen en armoede
“Geld glipt als water tussen m’n vingers door” (Biendoe Ramdhani)
Vrouwen in Rotterdam Fotoreportage van vrouwen uit de Millinxbuurt
Inzamelingsactie Hindostanen tonen hun betrokkenheid bij ramp Orissa (Perdiep Ramesar)
Slapen en dromen Het bewustzijn is 24 uur per dag actief (Hinduism Today / Satguru Sivaya Subramuniyaswami)
Sport en spel Damvereniging Gandhi houdt Surinaamse damtraditie levend (Krishna Salikram)
Inwijding Pandita Bharata Devi: Priesteres tussen Oost en West (Amrita Sivanand)
Koning van de Ghazal Jagjit Singh (Rishi Chamman)
Divali De magie van Divali (Indra Varma)
Culinair Ghee – de voordelen en de bereiding ervan (Hinduism Today)
Strip De onnavolgbare Birbal: en weg vloog ze
HINDORAMA JRG2 NR1 (januari/februari 2001)
Redactioneel Millenniumproof (Kanta Adhin)
Reacties Korte reacties op
heilige symbolen uit Hindorama nr. 5
Huwelijk
- Hindoehuwelijk nog zeer eigentijds (Kanta Adhin)
- Internetsites (Perdiep Ramesar)
- Islamitisch huwelijk: Nikah (Bea Lalmahomed)
Relatiebureaus
- Relatiebemiddeling: populair onder Hindostanen (Rishi Chamman)
Nieuwjaar
- Helende adem (Indra Varma)
- Kerst- en oud- en nieuw-gevoel (Sangeeta Balraj)
Missverkiezingen
- Miss Hindustani – een spel van winnen en verliezen (Kanta Adhin)
- Miss World – de opkomst van India als schoonheidsmacht (Rajiv Malik)
Column Redder in nood (Ram Persad)
Spreekwoorden Sarnami spreekwoorden met Nederlandse equivalenten (Moti Marhé)
Focus Soedesh Kienno van Rams videotheek
Kinderopvang Seva Kinderopvang: uniek voorbeeld van integratie (Perdiep Ramesar)
Wonen Nieuwbouwproject voor Surinamers met heimwee
Lotus God’s favoriete bloem (Hinduism Today / Anil K. Goel)
Homoseksualiteit
- Taboe in de Hindostaanse gemeenschap (Bea Lalmahomed)
- Reacties op het homohuwelijk
Ayurved Dr. Labadie over de toepassing van niem (Krishna Salikram)
Feestdag Maha Shivaratri (N.T. Kool)
Festival Filmfestival in Calcutta (Rada Sesic)
Land van Rama OHM dramaserie over het leven in twee culturen (Biendoe Ramdhani)
Arth Mobiele telefonie – razendsnelle ontwikkelingen (D. Autar)
Sport Free-fighting – de sportverslaving van Satish Jhamai (Biendoe Ramdhani)
Showbizz
- Manisha redt Hrithik uit Nepal-crisis
- Film Mohabbatein – de kracht van Aishwarya Rai
Masala in the Mix Concert met muziek van oost en west (Rishi Chamman)
Culinair Vedisch koken (Anand Bierdja)
Swami Sri Sudip in Nederland
HINDORAMA JRG2 NR2 (maart/april 2001)
Redactioneel Schandelijke smoes (Kanta Adhin)
Interview met Gebroeders Jhakrie Beheerders runnen één van Neerlands meest succesvolle bioscopen (Rishi Chamman)
Column Vegetariërs (Ram Persad)
Spreekwoorden Sarnami spreekwoorden met Nederlandse equivalenten (Moti Marhé)
Zelfdoding
- Zelfdoding onder Hindostanen extreem hoog (Biendoe Ramdhani)
- Wat weten we van zelfdoding? (Ruben Gowricharn)
Focus City Silks: de zaak voor Indiase kleding en sieraden
Hindostanen en ambities Wat drijft hoogopgeleide jongeren? (Rishi Chamman)
De ideale man Wat wil een vrouw in een man zien? (Dhiraj Baldew / Sangeeta Balraj)
Yama’s en Niyama’s Richtlijnen voor harmonie en innerlijke vrede (Hinduism Today)
Kunst Poëzie als taal van heimwee en nostalgie (Biendoe Ramdhani)
Fotoreportage Mandirs en Masjids
Nieuwjaar
- Islamitisch nieuwjaar: stille overgang naar een nieuwe tijd (Naeeda Aurangzeb)
- Tentoonstelling over Holi
Mahakumbh Mela Een niet te beschrijven evenement (Rajiv Malik)
Sri Lanka Chandrika Kumaratunga’s oorlog voor vrede (Kanta Adhin)
Interview met Urmila Joella De jongste minister in het kabinet van Suriname (Ranu Abhelakh)
Ayurved Reactie op Toepassing van Niem uit Hindorama nr. 1 (S. Harinandansingh)
Film
- Herkenning en heimwee? Enkele reacties op Land van Rama (Priya Poeran)
- De Hindostaanse film: wat is de kracht van het succes? (Indra Varma)
Showbizz
- Abhishek Bachchan maakt moeilijke tijden door
- Zanger Sonu Nigam wordt acteur
Sport Kiran Bechan: “Voetbal is mijn leven” (Rajiv Girwar)
Culinair “Je bent wat je eet” (Amrita Sivanand)
HINDORAMA JRG2 NR3 (mei/juni 2001)
Redactioneel Koningin der
allochtonen (Kanta Adhin)
Interview met Minister van Boxtel “We moeten het wantrouwendenken tegengaan”
Spreekwoorden Sarnami spreekwoorden met Nederlandse equivalenten (Moti Marhé)
Hindostaanse ouderen Hoe vergaat het onze mai’s en baba’s van nu? (Indra Varma)
Podium Hindostanen worden opgeslokt! (Rabin Baldewsingh)
Jongeren Veranderende normen bij de jongere generatie hindoes (Chan Choenni)
Focus Drs. Rajindre Tewari: succesvolle westerling uit het oosten (Sharmila Ramadhin)
Column Gastvrijheid (Ram Persad)
Lezers’Special Mijn eerste liefde
Interview met Lila Ramlal Docente stimuleert ‘haar’ kinderen hun kwaliteiten te ontwikkelen (Priya Poeran)
Kunst Jeugdboek Sammie en Bhartie – het Ramlila toneel
Immigratiedag Hoop op een betere toekomst (Kanta Adhin)
Suriname Ga er lekker op uit!
Internet Verslaving (S. Lalta)
8 december 1982 ‘Zolang ze praten, blijf ik’
Een boek over de 15 slachtoffers van 8 december 1982
Stichting Stabij Steunpunt voor ondernemers in de regio Den Haag
Reizen – Is Goa nog steeds in trek? (Hinduism Today / Charles Ramble)
Vedanta-prijs Eerste uitreiking door Jnan Adhin-Fonds (Ranu Abhelakh)
Swami Atmananda Paramahansa in Nederland
Culinair De vreugden van het eten met de hand (Hinduism Today / Brahmacharini Maya Tiwari)
Film/Showbizz
- Passionele liefde in Kasoor (Indra Varma)
- Preity Zinta: ’Ik heb het helemaal op eigen kracht gedaan’
- Asha Bhosle: ‘Ik heb mijn eigen plek naast L. Mangeshkar verworven
HINDORAMA JRG2 NR4 (juli/augustus 2001)
Redactioneel Tussen twee culturen (Kanta Adhin)
Hindostanen in Diaspora
Het India-gevoel van Hindostanen in Nederland (Kanta Adhin)
Podium Hindoes in Afghanistan (R. Ramdhan en G. van der Veld)
Hindoegoden Een grote verscheidenheid
Focus Rijschool Remember
Column Bejaarden op de korrel (Ram Persad)
Indra Boedjarath Grote behoefte aan Hindostaanse hulpverleners (Chitra Gajadin)
Pater De Klerk Ter nagedachtenis van een voor Hindostanen bijzondere monnik (Hans Ramsoedh)
Burgemeester Deetman over Den Haag, de stad met het grootste aantal Hindostanen
Lezers’ Special Een speciale herinnering
Spreekwoorden Sarnami spreekwoorden met Nederlandse equivalenten (Moti Marhé)
Suriname Het district Nickerie (Ranu Abhelakh)
Tulsi Een heilige plant (Hinduism Today)
Hindoe Raad Officiële proclamatie van de Hindoe Raad Nederland (Kanta Adhin)
Showbizz Dansgroep X-QZT (Priya Sardjoe-Poeran)
Interview met Kries Ramkhelawan Surinaamse zangers als souvenir van Suriname (Sabitrie Gangapersad)
Filmrecensie Albela
India & media Hoe westerse journalisten stereotypen instandhouden (Hinduism Today / François Gautier)
Zomer Het is weer vakantietijd! (Indra Varma)
Culinair
- Bara’s in allerlei soorten en maten
- Weetjes over hindoes en eten
Kunst Van Godin tot Pin-up
Hindoetempel Mandir in aanbouw op Hawaii
HINDORAMA JRG2 NR5 (september/oktober 2001)
Redactioneel God’s oordeel (Kanta Adhin)
Interview met Adjiedj Bakas Ondernemer in cultuur, imago en diversiteit (Cedric M. Lepelblad)
Column Opgelicht – Tara Singh Varma ziek of niet ziek? (Ram Persad)
Gezondheid John Alimahomed over de islamitische geneeswijze unani (Krishna Salikram)
Spreekwoorden Sarnami spreekwoorden met Nederlandse equivalenten (Moti Marhé)
Podium
- Hindostanen zijn oppervlakkig (N. Sharma)
- Zijn Hindostaanse vrouwen Devi en Lakshmi of Kalimai en Heks? (Pt. Swami Bihari)
Kleding Salwar Kameez: praktisch, modieus en traditioneel (Rajiv Malik)
Aanslagen in VS Vechten tegen emoties – Wat de aanslagen zoal losmaken
Suriname Jagernath Lachmon: “Politiek is niet alles voor mij” (Ranu Abhelakh)
Dansgroep Samairra – entertainment voor jong en oud
Festivals De zomer in het teken van Milans en Mela’s
Hindorama valt goed in de smaak Promoteam peilt mening publiek
Religie
- Swami Dayanand’s Arya Samaj (Hinduism Today)
- Rudraksha: Tranen van God (Hinduism Today)
India
- Kastelozen vragen aandacht voor hun positie (Sangi Raj)
- De mythe van de Bandit Queen (Kanta Adhin / Rajiv Malik)
Lezers’Special Belevenissen van een co-assistent in Suriname (Yashvir Sukul)
Dichtkunst Shrinivasi: dichter van de ontmoeting (Ranu Abhelakh)
Films/Showbizz
- Ek Rishtaa
- Bollywoord vs. Hollywood (Rishi Chamman)
- Abu Malik’s Josh 2001 (Ranu Abhelakh)
Culinair Peulvruchten: onmisbaar in de vegetarische keuken
HINDORAMA JRG2 NR6 (november/december 2001)
Redactioneel Terug naar de oermens (Kanta Adhin)
Bindi en sindur Make-up met een diepere betekenis (Wahid Saleh)
Column Het gratis-syndroom (Ram Persad)
Interview met Soerdjkant Changoer ‘Politievak is meer dan een jongensdroom’ (Cedric M. Lepelblad)
Fona Informatietelefoon voor Hindostaanse families
Podium Scoringsdrang (G. van der Veld)
In memoriam Jagernath Lachmon: “Hij was er altijd” (Kanta Adhin)
Interview met Gisela Mohanlal Vrouwenemancipatie is nog altijd een hot issue (Kanta Adhin)
Vedische astrologie Hoe de Veda’s de ruimte indelen in 27 nakshatra’s en de invloed daarvan op het menselijk gedrag weergeven (Hinduism Today)
Taboe “Mijn vriend bleek een homo te zijn”
Spreekwoorden Sarnami spreekwoorden met Nederlandse equivalenten (Moti Marhé)
Suriname “Bloemen houden je jong en gezond!” (Sabitrie Gangapersad)
Lezers’Special Suriname: de eerste keer (Karel Nijman)
Hindoes over aanslagen Hindoes spreken zich uit over 11 september
India Nagaland: een niet onderkende brandhaard? (Sangi Raj)
Euro De euro in zicht
Kunst Ramlila, een spel om de jeugd cultuurbewust te houden (Ranu Abhelakh)
Showbizz
- Apache Indian: Terug van weggeweest (Rishi Chamman)
- Alka Yagnik: “Het publiek houdt echt van muziek” (Karel Nijman)
Films Golden Oldie: Mother India
Ramadan Vasten is niet alleen bedoeld voor persoonlijke verheffing (Hannah Abdul)
Culinair Zoete melkgerechten: sewain en khir
HINDORAMA JRG3 NR1 (januari/februari 2002)
Redactioneel Vreugde en verdriet (Kanta Adhin)
In memoriam Jnan Adhin
- Grondlegger van de Vedantische eenheidsvisie in Suriname
- Adhin was velen tot voorbeeld
Integratie Dr. Mario Rutten over ontwikkelingen in Engeland en Nederland (Krishna Salikram)
Column Hindi en Hindostaans (Ruben Gowricharn)
Focus Poelier en Tropische markt De Lely
Huwelijk
- Meningen van jongeren over trouwen op z’n Hindostaans
- Verhaal: “Je moet trouwen” (Chitra Gajadin)
Uit de notarispraktijk
- Een huis kopen? Waar moet u op letten? (mr P.F.W. Sebök)
Podium
- Misleidende reclame (Arshana Thakoersing)
- Vriendschap met de Megaterrorist? (Dewanand)
Vedische numerologie
Praktische tips voor een gelukkiger leven (Martin Buldeo Rai)
Surinaamse bedrijven Suriname biedt nog steeds aantrekkelijke carrièremogelijkheden (G. Frijmersum)
Miss Hindustani
- Verslag van de verkiezing
- In gesprek met Miss Hindustani 2001, Marilyn Sewbalak
Khubsurat Het geheim van uiterlijke verzorging (Fezila Amir-William)
Bali Een hindoeïstisch paradijs (Rajiv Girwar)
Organisaties/netwerken
- Jubileumjaar voor Muzieksociëteit Tagore
- Managers en ondernemers organiseren zich in Sarathi
- Hindustaans Vrouwen Netwerk vernieuwd
Schilderkunst Jacob Jonker laat zich door de hindoefilosofie inspireren
Films
- Paramaribo Papers (Ranu Abhelakh)
- Zonen van Suriname
- Kabhi Khushi Kabhie Gham
In memoriam Satguru Sivaya Subramuniyaswami
HINDORAMA JRG3 NR2 (maart/april 2002)
Redactioneel Op zoek naar kleur (Kanta Adhin)
Mehndi Traditioneel en trendy
Column Indiaas dansen (Ruben Gowricharn)
Uit de notarispraktijk Samenlevingscontract onmisbaar (mr P.F.W. Sebök)
Drugverslaving
- Soeresh Mahesh vindt zwart-witte kijk achterhaald (Chitra Gajadin)
- Verhaal: “We hebben hem de deur uitgezet!”
Hindostaan in Kosovo Michael van de Voort over zijn ervaringen in oorlogsgebied (Karel Nijman)
Khubsurat Trouwspecial
- Voorbereidingen voor het huwelijk (Fezila Amir-William)
- The Asian Bride Show (Fezila Amir-William)
Beroepen Verpleegkundige: een prima beroep!
Hindipop Music Awards 2002 (Amrika Anroedh)
Organisaties Hindoe Studenten Forum Nederland
Podium
- Is ASAN een rouwcentrum? (Pt. Bhailal Koesal)
- Leer het Nagri-schrift! (R. Sitaram)
- Hindoesamaj in Nederland (K. Bholasing)
Jammu & Kashmir Een vierde oorlog tussen India en Pakistan? (Kanta Adhin / Sangi Raj)
Djaran Kepang Julian Hiralal en zijn Young Riders houden – Javaanse traditie in Suriname levend (Ranu Abhelakh)
Films/Showbizz
- Marijke de Vos over de Indiase film als cultuurdrager (Kanta Adhin)
- Zanger Abhijeet: “Ik heb de top van mijn carrière al bereikt” (Ranu Abhelakh)
HINDORAMA JRG3 NR3 (mei/juni 2002)
Redactioneel Cultuurbehoud (Kanta Adhin)
Verkiezingen
- Een kleurige vertoning
- Voelen jongeren zich aangesproken?
Holi Prof. Gowricharn: Holifeest bedreigd door het gedachtegoed van Pim Fortuyn
Column Het Lalla-Rookh-Complex (Ruben Gowricharn)
Focus IJssalon Soda Fountain
Immigratie
Dr. Chan Choenni: Immigratie van Hindostanen in het Caribisch Gebied is een succesverhaal
Tatoeages Tradities van body art in en buiten India (Hinduism Today / Mark Hawthorne)
Podium
- Gujarat: Het gevaar van Hindutva (S. Raj)
- Het feest van de kleur (M. Kisoen)
Vegetarisme Leven zonder vlees te eten: een oude hindoetraditie (Hinduism Today)
Fotoreportage
Holiviering in Rotterdam
Khubsurat
- Haarverlies ook een probleem voor vrouwen (Fezila Amir-William)
- Trends in zomerkleding (Fezila Amir-William)
Kunst
- Suki Akkal maakt muziek met een Surinaamse identiteit (Ranu Abhelakh)
- Yvonne Sadhoe schildert voor een goed doel (Kanta Adhin)
Organisaties Sociëteit Vastgoedpartners
Nepal
Maoïstisch verzet in hindoekoninkrijk (Cees de Boer)
Films/Showbizz
- Film Hum Kisise Kum Nahin – preview
- Film Ashoka – recensie
- Kareena Kapoor: India’s sekssymbool
HINDORAMA JRG3 NR4 (juli/augustus 2002)
Redactioneel Een spirituele bries (Kanta Adhin)
Piercing Trend of taboe onder Hindostanen? (Arshana Thakoersing)
Interview met Nirmala Rambocus CDA-politica streeft naar evenwicht tussen werk, relaties, gezondheid en bezinning (Kanta Adhin)
Column Hindostaanse uitgaanscultuur (Ruben Gowricharn)
Sanskara’s Overgangsriten heiligen de veranderingen in het leven van hindoes vanaf de geboorte tot aan de dood (Hinduism Today)
Podium
- Hindi en Sarnami binnenkort dode talen in Nederland! (J. Sukul)
- De huwbare leeftijd is een illusie (M. Channoo)
Surinaamse vismarkt
Hoe kun je weten of je verse vis koopt? (Ranu Abhelakh)
Khubsurat Huidverzorging: tips voor de zomer (Fezila Amir-William)
India Als dharm in India verloren gaat, betekent dit het einde van de enige echte spiritualiteit die er in de wereld nog over is (Daily Pioneer / François Gautier)
Organisaties
- Nederlandse Opleiding voor Hindoe Geestelijke (NOHG)
- Radha.nl voor de juiste partner!
- Help een gehandicapt kind!
Focus Chris B.V.
Films/Showbizz
- Nederland in de ban van de beeldschone Rekha (Fezila Amir-William)
- Film preview – Devdas
- Manna Dey – Nestor van de Indiase zangwereld (Kanta Adhin)
Festival Wereld Kinderfestival: Retourtje India, Suriname, Nederland
HINDORAMA JRG3 NR5 (september/oktober 2002)
Redactioneel De huwelijkskick (Kanta Adhin)
Interview met Krishna Gopal Grootmeester in de vechtkunsten ontwikkelt het ultieme zelfverdedigingssysteem (Arshana Thakoersing)
Column Gezondheid (Ruben Gowricharn)
Huwelijk
- Hindoefilosoof Radhakrishnan over het huwelijksleven (The Hindu Way of Life)
- Hoe bewust ondernemen Hindostanen de stap naar huwelijks- en gezinsleven (Kanta Adhin)
Cultuurbotsing? Even Docurama bellen
Focus Nalini Nabibaks-Hirasingh, directeur EtnoMediair.com
Podium
- Geweld lost niets op! (Hinduism Today / Arun Gandhi)
- Islam en geweld (Hannah Abdul)
Khubsurat Verzorging en stylingtips voor mannen (Fezila Amir-William)
Feestdag
Raksha Bandhan – Een band van bescherming
Held van Suriname
Eddy Jharap maakt Staatsolie tot een kassucces (Ranu Abhelakh)
Hengelsport Vissen geeft net als een bezoek aan de mandir kracht (Arshana Thakoersing)
Kashmir
- Een niet eenvoudig op te lossen probleem (Sangi Raj)
- Dialoog tussen Indiase en Pakistaanse gemeenschap in Nederland
Herdenking
Surinamers herdenken opstand van contractarbeiders (Ranu Abhelakh)
Organisaties VHP Sympathisanten Nederland (Kanta Adhin)
Festival Live for Life
Films/Showbizz
- Zanger Udit Narayan put inspiratie uit zijn vrouw
- Filmrecensie – Hum Tumhare Hain Sanam
- Film preview – Dil hai Tumhara
HINDORAMA JRG3 NR6 (november/december 2002)
Redactioneel Normen en waarden (Kanta Adhin)
Ouders en kinderen
- Negen basiskwaliteiten die een kind moeten worden bijgebracht (Hinduism Today / Satguru Bodhinahta Veylanswami)
- Ouders kunnen van hun kinderen niet eisen wat ze zelf niet doen
Shailendra Bhoelai Een muzikant met verschillende gezichten (Harm Peter Smilde)
Column
Taalverrijking (Ruben Gowricharn)
Kracht van spiritualiteit
- Geestelijke leiders roepen op tot wereldvrede (Kanta Adhin)
- Amma ontvangt Gandhi-King Prijs
- Spiritualiteit en Ontwikkeling
Ramadan Vasten heeft ook medische voordelen (S. Athar, M.D.)
Cosmetische vakantie NeWave Cosmetic Holidays helpt tegen kaalheid
Khubsurat Tips voor herfst en winter (Fezila Amir-William)
Podium
- Redt vegetarisme de wereld? (R. Veldman)
- Enige Hindostaanse brugklasser op een protestanse school (Chhaya Khusial)
Suriname Veel Surinamers zien Nederland nog steeds als het land van melk en honing (Ranu Abhelakh)
Lichtfeest
- Divali (Rosita Hari)
- Op zoek naar het innerlijke licht
Focus Mr. Sunil Santokhi: “Belastingadviseurs geven advies op maat”
Reacties Woede over uitlatingen Haags Gemeenteraadslid in “Trouw” (J. Pahladsingh)
Films/Showbizz
- Asha Bhosle: Melody Queen van India (Fezila Amir-William)
- Aftab Shivdasani: een grote ster op eigen kracht (Rishi Chamman)
HINDORAMA JRG4 NR1 (januari/februari 2003)
Redactioneel Een kijkje in de spiegel (Kanta Adhin)
India
- Interview met Ambassadeur Cowsik (Kanta Adhin)
- Minister van Informatie Swaraj over de media (Karel Nijman)
Podium Hindostanen zijn niet op kwaliteit! (P. Ramautar)
Integratie Prof. Ruben Gowricharn: Hoofddoek moet kunnen naast minirok (Kanta Adhin)
Column De D’s van Baldewsingh (Ruben Gowricharn)
Suriname Nostalgische panorama’s uit Suriname (Ranu Abhelakh)
Khubsurat Nagelfeiten (Fezila Amir-William)
Pravasi Bharatiya Divas Bijeenkomst van de Indiase diaspora
Ayurveda Nauw verbonden met de astrologie (Martin Buldeo Rai)
Feestdagen
- Wie is Shiva? – Het proberen te vatten van één van de meest diepzinnige voorstellingen van God (Hinduism Today)
- Maha Shivaratri – De Grote Nacht van Shiva
- Viering van Maha Shivaratri op Mauritius (Hinduism Today / Gilles Flament)
Organisatie
- AGNI verspreidt de vlam van solidariteit
- Actie voor Panchen Lama
- Vastgoedpartners reikt ondernemersprijs 2002 uit aan Koemar Bridjmohan
Films/Showbizz
- De Taal van het Hart
- Zee Awards 2002
- Premiére film Hanuman
- Hindipop Music Awards (Arshana Thakoersing)
HINDORAMA JRG4 NR2 (maart/april 2003)
Redactioneel Lessen in degelijkheid (Kanta Adhin)
De tulp Nederlands trots is van allochtone afkomst (Wahid Saleh)
Podium Hindutva: een bevrijdende of beknellende kracht? (The Free Press Journal / M.V. Kamnath)
Ramayan
- Feestdagen: Ramnavmi en Hanuman Jayanti de geboortedagen van Ram en Hanuman
- De relevantie van het Ramayan voor onze tijd (lezing van dr. Jnan Adhin)
- De brug van Ram
Column Eenvoud (Ruben Gowricharn)
Khubsurat Indiase kleding (Fezila Amir-William)
Mode Laatste trends in oosterse en westerse mode (Fezila Amir-William)
Gezondheid Nataks brengen beweging in de medische voorlichting
Studeren
- Hoe zelfstandig zijn studerende jongeren? (Arshana Thakoersing)
- Studeren in India is even wat anders! (Karel Nijman)
Indian Feelings Hindostaanse cultuur en multiculturaliteit op het net
Integratie Hindoes maken het Verenigd Koninkrijk tot hun thuis (Hinduism Today / Lavina Melwani)
Films/Showbizz Interviews met Shah Rukh Khan en Preeti Jhangiani (Karel Nijman)
HINDORAMA JRG4 NR3 (mei/juni 2003)
Redactioneel Onzichtbaarheid (Kanta Adhin)
Exclusief interview met Dewanand
Stop hindoeholocaust! (Sudesh Hira)
Podium Hindostanen en politiek (R. Persad)
Hindostaanse immigratie
- Activiteiten in het kader van 130 jaar immigratie
- 30 jaar Hindostanen in Nederland (Kanta Adhin)
- Waarom zijn Hindostanen zo onzichtbaar? (Kanta Adhin)
- Munshi Rahman Khan, een prominente immigrant (Kanta Adhin)
Column Polytheisme (Ruben Gowricharn)
Khubsurat Make up geheimen (Fezila Amir-William)
Huwelijk en liefde Van het gearrangeerde huwelijk naar gearrangeerde liefde (Kanta Adhin)
Fietsen voor vrede “Wij hebben harmonie nodig, geen terrorisme”
Terug naar Suriname Ex-lerares maakt kinderen helpen tot levensdoel (Ranu Abhelakh)
Rabindranath Tagore Eén van de grootsten van de 20ste eeuw (Sangi Raj)
Studentenspektakel Hindoestudenten organiseren “Hindoebeurs op niveau”
Shell Cares Shell steunt huiswerkbegeleiding voor allochtone leerlingen
Films/Showbizz
- Asha Bhosle in Suriname
- Bond goes Bollywood
- Dev Anand niet weg te slaan
- Mohammed Rafi: Een nog altijd veel geïmiteerde zanger (Fezila Amir-William)
Hindostanen en beleggen Uw geld op de beurs of onder het matras?
HINDORAMA JRG4 NR4 (juli/augustus 2003)
Redactioneel Krampachtigheid (Kanta Adhin)
Miss India Holland Verkiezing Een schoonheidsspektakel (Arshana Thakoersing)
Kabinet Balkenende II
- Dowlatram Ramlal: “Eenkleurige samenstelling is gemiste kans voor integratie.”
- Enkele meningen over het jongste kabinet
Podium Eenzijdige berichtgeving over India (W. Saleh)
Hindostanen en uiterlijk “Je moet er wel goed bijlopen, anders val je nergens op” (Arshana Thakoersing)
Column De cultuur van mijn taal Sarnami (Cándani)
Khubsurat Zelfmassage (1) (Fezila Amir-William)
Internationale Hindi Conferentie Grotere internationale rol voor Hindi
Leven in onze metropool In Amsterdam smelten geuren en kleuren samen (Indra Varma)
Immigratieviering
- Impressie van de viering in Nederland
- Historische euforie en werkelijkheid
Geloof en traditie Pandit Attry beantwoordt enkele veelvoorkomende vragen
Shell Cares Huiswerkbegeleiding in Den Haag: de persoonlijke aanpak
Profvoetballer Ravi Mohanlal wil de Hindostaanse jeugd inspireren (Karel Nijman)
Bruidsschat Een uit Europa naar India gebracht fenomeen (Sangi Raj)
Films/Showbizz
- Kritiek op Indiase Cinema
- Films: 3 Deewarein / Andaaz
- Hindustaans Filmfestival
HINDORAMA JRG4 NR5 (september/oktober 2003)
Redactioneel De zoekende mens (Kanta Adhin)
Onderwijs 15 jaar Hindoeonderwijs in Nederland
Column Gautama Siddhartha kijkt over de omheining (Cándani)
Mahatma Gandhi
- Strategie van geweldloze confrontatie: onmogelijk te negeren (Hinduism Today)
- “Er is pas geweldloosheid wanneer we houden van hen die ons haten” (Sangi Raj)
Podium Bhopal: een vergeten tragedie? (Radja Ramdhani)
Khubsurat Zelfmassage (2) (Fezila Amir-William)
Interview met Mansukh Patel In de voetsporen van Gandhi ontvouwt Patel de innerlijke kracht van de Bhagavad Gita (Kanta Adhin)
Toerisme in Suriname Groei en professionalisering (Ranu Abhelakh)
Gesprek tijdens Milan Hoezo is seks taboe? Vreemdgaan is aan de orde van de dag (Kanta Adhin)
Volleybalvereniging Yaarana Serieuze sport te midden van gezellige tori’s (Priya Sardjoe-Poeran)
Klassieke dans Odissi brengt de beelden tot leven (Chareita Smit-Gajadhar)
Films/Showbizz
- Films Koi…Mil Gaya / Calcutta Mail
- Mukesh – Een stem vol diepe emotie, onschuld en vreugde (Fezila Amir-William)
- Interview met DJ Vivek (Karel Nijman)
HINDORAMA JRG4 NR6 (november/december 2003)
Redactioneel Stille integratie (Kanta Adhin)
Integratie Hoe Ram en Harry Potter samenkomen –
Jeugdtheater Zuid-Holland speelt De Ramayana
Podium Kennis als middel voor vrede en harmonie (D. Sewbalaksingh)
Werken bij de VN Chitra Radhakishun ziet haar Surinaamse achtergrond als een groot voordeel (Kanta Adhin)
Column Mona Lisa bekeek mij aandachtig (Cándani)
Islam in Paramaribo Toegankelijkheid van de diverse culturen is kenmerkend voor Suriname
Gastcolumn Een grappige kennismaking (Annas Alam Khan Rahman)
Khubsurat De juiste coupe (Fezila Amir-William)
Noordzee masala Baithak Gana, oh sweet baithak gana (Wierish Ramsoekh)
Hindostanen en alcohol Overdaad of tijd voor kwaliteitswhisky’s? (Chan Choenni)
Onderwijs Hoe onderwijs aan immigrantenkinderen in Suriname begon (lezing van dr. Lila Gobardhan)
Baithak Gana Muziekspektakel dat ook jongeren trekt
Films/Showbizz
Met o.a. Craze 2003 – Bollywood in Rotterdam en een interview met India’s meest gevraagde choreograaf (Arshana Thakoersing)
HINDORAMA JRG5 NR1 (januari/februari 2004)
Redactioneel Op naar een gezonde samenleving! (Kanta Adhin)
Karma
- Misvattingen en een correct begrip van dit fundamentele levensprincipe (Hinduism Today / Satguru Bodhinahta Veylanswami)
- Tien beginselen voor effectief karma management (Hinduism Today)
Podium Opkomen voor onze goden (A.S. Ganesh)
Nederland-India Interview met Eric Niehe, de nieuwe Nederlandse ambassadeur in India (Kanta Adhin)
Kinderdag Hoe zien kinderen in Suriname India? (Ranu Abhelakh)
Cándani’s column Een bedrijf in bedelen
Advocaat in de Bijlmer Een beeld van een ‘zwart’ advocatenkantoor in Nederland
Khubsurat Verwen je huid met zelfgemaakte beautyproducten (Fezila Amir-William)
Hindoes en Ontwikkelingssamenwerking Seva Network Foudation wil een gevestigde ontwikkelingsorganisatie worden
Klassieke dans Kathak, de Noord-Indiase klassieke dansstijl (Vidya Marapin)
Bioscoop in verdrukking Surinaamse bioscoopeigenaar en filmdistributeur René Jadnanansing wacht tevergeefs op regelgeving (Ank Kuipers)
Noordzee masala Ode aan de Poul Gluukerlaan (Wierish Ramsoekh)
De ideale samenleving Heeft premier Balkenende Ramrajya voor ogen? (Kanta Adhin)
Films/Showbizz
- Hanuman als tv-figuur
- Film Mystic-India
- Ervaringen van Hindostaanse missen (Arshana Thakoersing)
HINDORAMA JRG5 NR2 (maart/april 2004)
Redactioneel Pure integratiebevordering (Kanta Adhin)
Hindostanen en gemengde huwelijken
- Ontwikkelingen in Nederland (Kanta Adhin / Chan Choenni)
- Een Nederlandse partner: meningen en ervaringen
- Gemengde paren in Paramaribo normaal fenomeen (Sabitrie Gangapersad)
Opzichtige religieuze symbolen Sikhs: Tulband is deel van lichaam, niet van kleding
Podium
- Gedwongen bekeringen catastrofaal voor ‘de ziel’ van India (“Samvad / François Gautier)
- Holi een feest ter bevordering van integratie of …bedoelen we saamhorigheid? (R. Ramnandanlall en A. Anroedh)
Cándani’s column De zoektocht naar je wortels
Khubsurat
- Indiase (bruids)mode bekent kleur (Fezila Amir-William)
- Trends in westerse bruidsmode (Fezila Amir-William)
Verkiezingen in India Familie Gandhi blijft stempel drukken (Sangi Raj)
Feestelijke oplevering kinderhuis Hindostaanse gemeenschap in Nederland draagt bij aan renovatie kinderhuis in Suriname (Ranu Abhelakh)
Kookkunst Hindostaanse chef-kok ontvangt Michelinster
Noordzee masala Een thuis voor Sir Naipaul (Wierish Ramsoekh)
Films/Showbizz
- Kamal Haasan (Rada Sesic)
- Tina Turner als Godin Shakti
- Bollywood goes hot…
- Amerikaanse-Indiase komedie
Dr. Jnan Adhin Instituut Stichting die helpt bij zoektocht naar informatie over Hindostaanse cultuur
HINDORAMA JRG5 NR3 (mei/juni 2004)
Redactioneel Vaarwel Nederland, welkom Europa (Kanta Adhin)
Taal en identiteit
- Sarnami woordenboek als eerbetoon aan moedertaal (Kanta Adhin)
- Nederlands nog altijd eerste taal van Suriname (Chan Choenni)
Column Ontbijt op bed (Radja Ramdhani)
Hindostaanse muziek
- Modernisten grijpen terug naar traditionele baithak gana (Narinder Mohkamsing)
- Popidool Faziel Wagidhosain combineert traditioneel met ultramodern (Narinder Mohkamsing)
Ervaringen van een naoorlogs kind Jacob Gelt Dekker ziet slavernij als een niet verwerkte oorlogservaring (Cándani)
Podium Allochtonen als metaaldragers (Rabin Gangadin)
Khubsurat Laat je ogen spreken (Fezila Amir-William)
Showbizz
- Publiek gaat helemaal uit zijn dak tijdens Craze 2004 (Fezila Amir-William)
- Interviews met Hrithik Roshan en Lara Dutta (Fezila Amir-William)
Noordzee Masala Vrijworstelen met ouders, Cupido en Fortuyn (Wierish Ramsoekh)
Zelfdoding onder Hindostanen
- Beknellende familiesituatie vaak oorzaak van wanhoopsdaad (Chan Choenni)
- Familieleden aan het woord (Kanta Adhin)
Ontwikkelingen in Surinaams theater Theatermaker Sharda Ganga vertegenwoordigt het artistieke theater (Ranu Abhelakh)
HINDORAMA JRG5 NR4 (juli/augustus 2004)
Redactioneel Winners en losers (Kanta Adhin)
‘Onze vrouw in Irak’ Marineofficier Newalsing zoekt steeds nieuwe dingen op
Hindostaanse vrouwen en carrière Traditionele denkpatronen moeten nog veranderen (Kanta Adhin)
Cándani’s Column ‘Jit Narain Prijs’
2e Miss-India-Holland-verkiezing Combinatie van fashion en beauty (Sabitrie Gangapersad)
Proclamatie Jnan Adhin Instituut Integriteit en innovatie essentieel voor het werk
Sarnami woordenboek Een stap in het proces van volwassen worden van het Sarnami
Onroerend goed in Suriname verkrijgen Wat kan de notaris hier in Nederland voor u betekenen? (mr P.F.W. Sebök)
Khubsurat Cosmetische chirurgie (Fezila Amir-William)
Podium Black is beautiful (F. Amir)
Volkstuinen in Nederland Stukje Suriname aan de Noordzee (Sabitrie Gangapersad)
Doping prinses Amalia De belevenissen van scholiere Sheetal Bisram (Sheetal Mohini Bisram)
Nationaal Immigratiemonument Hindostanen drukken hun stempel op Den Haag
Aankomende filmsterren? Ambities Hindostaanse jongeren betreffen niet alleen Bollywood, maar ook Hollywood (Arshana Thakoersing)
Films/Showbizz
- Krijgt Bollywood een serieuzer karakter?
- Indiase cinema verliest de ‘Vader van Bollywood’ Yash Johar
Literair Special over Nederlandse vertalingen van Tagore (Liesbeth Meijer)
HINDORAMA JRG5 NR5 (september/oktober 2004)
Redactioneel (Schijn)heiligheid (Kanta Adhin)
Interview met Robbi Lachmising SLM-topman schrijft luchtvaartgeschiedenis (Ranu Abhelakh)
Emancipatie van Hindostanen Schaduwzijde: de balans is zoek (Chan Choenni)
Cándani’s column Mijn nani, weduwe P. Anandbahadoer-Raman
Kind uit gemengd huwelijk Acceptatie binnen Hindostaanse gemeenschap is nog stroef (Rama Sweys)
Temptation 2004 Bollywoodfans kunnen hun geluk niet op!
Onroerendgoedfinanciering/Hypotheek Invest Finance Groep is specialist in maatwerk
Khubsurat De geschikte make-up voor de Hindostaanse huid (Fezila Amir-William)
Podium Gandhi en Lady Di – een korte overpeinzing (Liesbeth Meijer)
Vegetarisme Alleen dieet of ook de weg naar een hoger doel?
De heilige koe De koe als symbool van het leven (Hinduism Today)
Conferentie Traditie en verandering Hindostanen moeten heft in eigen handen nemen (Sabitrie Gangapersad)
4e Int. Islamitische Conventie Ahmadiyya moslims zijn interne versplintering en geruzie beu (Ranu Abhelakh)
Interview met zanger Raj Mohan Er is veel bewondering, maar weinig aandacht voor klassieke kunst (Cándani)
Noordzee masala Ek jabana bit gaya (Wierish Ramsoekh)
Films/Showbizz
- Chutney Star Kanchan overleden
- Eerste Nederlandse Bollywoodfilm Sapney-De Droom
- Amitabh Bachchan in Nederland
HINDORAMA JRG5 NR6 (november/december 2004)
Redactioneel Roerige tijden aan de Noordzee (Kanta Adhin)
Integratie in woelige tijden
- Het drie-cirkels-model en behoud van het eigene (Kanta Adhin) – Met kaders Divali en Ramadan Eid-ul Fitr (Fezila Amir-William)
- Nederlands beleid spoort met drie-cirkels-model (Kanta Adhin)
Column Diadeem van de Hindostaanse gemeenschap (D. Sewbalaksingh)
Seks en zwangerschap
- Hoe denken jongeren over seks voor het huwelijk? (Arshana Thakoersing)
- Zwanger via donorsperma: ‘Wat zal men daarvan zeggen?’ Megastar Indiase cinema Amitabh Bachchan imponeert door bescheidenheid
Hindorama 5 jaar
- Nieuwe uitdagingen voor Hindorama team
- Reacties op stopzetting Hindorama
- Hindorama Gedicht Raj Mohan (Raj Mohan)
- Hindorama legde tijdgeest vast (dr. Chan E.S. Choenni)
Khubsurat Make-up met een boodschap (Fezila Amir-William)
Fotoreportage 5 Jaar Hindorama Medewerkers door de jaren heen
Gezocht! Historische foto’s van Hindostanen en drukwerken over Hindostanen door de tijd heen (Jnan Adhin Instituut)
HinduLife Magazine voor de ‘Hindustaan van nu’
SarnamiTV Eigen taal en cultuur veel meer waard dan met denkt!
Leven na de dood Voor hindoes is de dood niet het einde maar een gelegenheid tot verdere ontwikkeling (Hinduism Today)
Rituelen na het overlijden
- Crematie: continuïteit en verandering (Chan E.S. Choenni)
- Een uitvaarttestament kan nuttig zijn (Kanta Adhin)
Kunst als levensdoel
- Ramdew Krishna: “Kunst is mijn dharm”
- George Ramjiawansingh ziet in alles kunst (Ranu Abhelakh)
Udayan Care De zon in het leven van misdeelde kinderen
Noordzee masala Mijn Top 10 van “Hindostaanse Dingen Voorbij” (Wierish Ramsoekh)
Fotograaf Roy Mohan “Omgaan met echte mensen maakt het vak zo leuk!”
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland
Duizendpoot Jnan Adhin – Michiel van Kempen
Ik denk dat het goed is in dit gezelschap iets te vertellen over een man die mag gelden als een van de grote figuren uit de Surinaamse geschiedenis, al staat er geen standbeeld voor hem op het Onafhankelijkheidsplein in Paramaribo. De jongeren in dit publiek zullen mogelijk niet beseffen wat de erfenis is geweest die deze man heeft nagelaten, omdat hij al zeventien jaar geleden in Leiden overleed, om precies te zijn op 16 januari 2002. Ik wil het hebben over Jnan Hansdev Adhin.
Toen hij overleed, was Jnan Adhin net geen 75 en dat is naar menselijke maat niet bijzonder oud, maar hij heeft zijn leven gevuld met een werkzaamheid die voor vier volwassen mannen mag tellen. Na J.P. Kaulesar Sukul (1900-1980) is er geen enkele Surinamer geweest die zich zo breed voor de emancipatie van het Hindostaanse volksdeel heeft ingezet. Ik schrijf hier bewust `Surinamer’ en `Hindostaanse’ in één zin, want Surinamer en Hindostaan voelde hij zich voor de volle honderd procent. Hij was daarmee kind van een nieuwe generatie.
Zijn vader, Ram Adhin – geboren rond 1876 in India nabij Allahabad, en overleden in 1943 -, organiseerde op plantage Ornamibo (in het Sarnámi: Nainibog) in het toenmalige district Boven-Para Satnáránkathá’s, devotiebijeenkomsten waaraan honderden mensen deelnamen en aan het eind waarvan toneelstukken van religieuze strekking werden opgevoerd. Jnan Adhin, die op Ornamibo werd geboren op 24 januari 1927, kreeg het Indiase cultuurgoed dus met de paplepel ingegoten. Tegelijkertijd daagde bij hem door zijn lidmaatschappen van organisaties als de Liga van Hindostani’s, Jagriti, Hindustani Nawyuwak Sabha en natuurlijk ook de Verenigde Hindostaanse Partij al vroeg het besef dat de Hindostanen een volwaardige Surinaamse bevolkingsgroep vormden, met een eigen Surinaamse variant van wat in oorsprong Indiaas cultuurgoed was.
Het was Jnan Adhin ook die als de naoorlogse ideoloog van de VHP, de aan de Rig-Veda ontleende filosofie naar voren bracht van de ‘Eenheid in verscheidenheid’, titel tevens van zijn opstel dat bij het tienjarig bestaan van het Cultureel Centrum Suriname in 1957 bekroond werd. Hij zei daarin te geloven in een ‘cultuursynthese, waarbij verschillende tradities en godsdiensten naast elkaar bestaan, echter geschraagd door een diepere eenheid’. Hij zag geen heil in de ‘uniformiteit van godsdienst en cultuur’ maar in de culturele verscheidenheid: ‘Laat elke groep haar taal behouden en tot ontwikkeling brengen, waarbij als eenheidstaal het Nederlands fungeert.’ Deze cultuurpolitieke visie werd vooral vanuit de Creoolse groep gezien als een gebrek aan nationalistisch gevoelen. Hoezeer hij met dat concept een realistischer cultuurpolitieke filosofie voor de lange termijn verwoordde dan het nationalisme, bleek misschien wel het duidelijkste toen een van de felste toenmalige bestrijders van het idee van ‘eenheid in verscheidenheid’, Hein Eersel, bij de presentatie van de bundel Mama Sranan in het voorjaar van 2000 zichzelf ook tot dat concept bekende.
Stelling XV die Adhin opnam bij zijn cum laude verdedigde, economische proefschrift uit 1961, gaf een indicatie voor het groeiende zelfbewustzijn van de Hindostanen als Surinaamse ingezetenen:
Het in Suriname gesproken Hindostaans (Sarnámí Hindostání) is op dezelfde gronden een Surinaamse taal als het Creools (het z.g. Neger-Engels). Het verdient dan ook aanbeveling het Creools niet te beschouwen als hét Surinaams, daar een eventuele taalstrijd licht zou kunnen leiden tot allerlei ongewenste verwikkelingen in de potentiële ontbin-dingsverschijnselen vertonende segmentarische maatschappij van Suriname.
Dit was voor het Sarnámi een belangrijke stap. Ik denk dat een van degenen die goed naar hem geluisterd hebben K.R. Sing is geweest, of beter gezegd: Stanley Ragoebarsing, die in zijn recent gepubliceerde familiegeschiedenis Uit de klei van Saramacca spreekt van: ‘het Sarnámi (Surinaams).’
Het is evident dat Adhin in zijn antagonistische formulering ook de Creoolse claim afwees op het alleenrecht zich Surinamer te noemen – zelf ontkende hij overigens dat de formulering antagonistisch zou zijn. Hij zei me ooit: ‘Ik versta het Sranan wel, maar spreek het niet.’ Mijn mond viel open van verbazing; ik had nog te weinig begrepen van zijn achtergrond om dat te kunnen begrijpen. Overigens heeft hij, als het om het Sarnámi ging, in latere formuleringen altijd de kool en de geit willen sparen: het Sarnámi was wel een Surinaamse taal, maar tegelijkertijd ook een Indiaas dialect. Die opstelling is hem vanuit de na 1977 opgekomen Sarnámi-beweging niet in dank afgenomen.
Het is onbegonnen werk om nu zelfs maar een samenvatting te geven van de talloze functies die Adhin bekleed heeft. Dat hoeft ook niet, want ze staan keurig geboekstaafd in de Bibliografie van Jnan H. Adhin die drie van zijn oud-studenten in 1995 samenstelden, of exacter uitgedrukt: optekenden op zijn aanwijzingen. Alles staat erin: van zijn typediploma’s tot zijn academische graden, en van zijn eenjarige lidmaatschap van zwemvereniging Bikini in Nieuw-Nickerie tot zijn functie als ‘Attorney General of the Supreme Court of Justice of Life’ in Ontario. Hij was zeventien jaar lid van de Staten van Suriname. En Adhin heeft op alle denkbare gebieden gepubliceerd: taalkunde en filosofie, religie en cultuur, opvoeding en onderwijs, staats-, administratief-, huwelijks- en kinderrecht, sociale economie en geschiedenis. Adhin was een omnivoor. Een deel van zijn artikelen, zoals de stukken die hij in Bhásá schreef over het Sarnámi, was volstrekt onleesbaar, omdat hij de handrem nooit kon vinden, en eindeloze reeksen voorbeelden aan elkaar breide. Een ander deel – de artikelen voor dagbladen en voor Dharm-Prakásh, het tijdschrift dat hij vier jaar lang zowat helemaal alleen volschreef – blonk juist weer uit door zijn toegankelijkheid. Over de lange reeks juridische rapporten, nota’s, wetten, staatsbesluiten, resoluties en beschikkingen, kan ik geen oordeel vellen. Wel geloof ik dat aan zijn cultureel-wetenschappelijke publicaties ernstig afbreuk werd gedaan, doordat hij zelden of nooit bronnen vermeldde – en als hij ze vermeldde waren het bronnen van zijn eigen hand. Hij heeft me wel eens gezegd dat dat kwam omdat hij een fotografisch geheugen had, maar het verbaasde me dan toch dat hij blijkbaar de titelpagina van wat hij las niet meefotografeerde in zijn geheugen.
Het lijdt geen enkele twijfel dat enorm veel organisaties, instanties en individuele personen profijt hebben gehad van zijn buitengewone energie, scherpzinnigheid en snelheid van werken. Ik heb het zelf in 1986 op het Sarnámi-congres in Krasnapolsky in Paramaribo meegemaakt hoe de aanbevelingen al kant en klaar geformuleerd waren, nog voordat de laatste spreker goed en wel zijn betoog had afgerond. Zelf kreeg ik bijna binnen de 24 uur nadat sommige passages over de Hindostaanse culturen uit mijn eigen proefschrift op zijn bureau waren beland, al anderhalve meter faxpapier binnen met zijn commentaar. Als ik dan één strekkende meter verwijzingen naar zijn eigen publicaties eraf had geknipt, hield ik nog een halve meter zeer verstandige opmerkingen over. Dat hij tegenover mijn promotor betoogde dat hij zelf het grootste deel van mijn proefschrift had geschreven, vond ik niet erg, want er was nog minstens een kwartet Surinamers die exact hetzelfde claimden.
Kritisch was Jnan Adhin zeker, maar kritisch op een bijzondere manier. Op een zeker moment publiceerde zekere Sad Darshi twee verhalen in het tijdschrift Soela, die door Jnan Adhin in zijn opstel ‘Beginnend Surinaams-Hindostaanse literatuur’ in hetzelfde tijdschrift met kritisch oog maar niet onwelwillend werden besproken. Later bleek deze Sad Darshi Jnan Adhin zelf te zijn: onder dezelfde naam had hij in de voetsporen van zijn vader ook al enkele eenakters geschreven die in Nieuw-Nickerie waren opgevoerd. Grootse literatuur boden de verhalen van Sad Darshi niet en mogelijk heeft de auteur zijn verhalen later met meer kritische distantie bezien; hij liet althans als prozaschrijver niet meer van zich horen.
Adhin had een fantastisch vermogen verschillende disciplines scherp van elkaar te scheiden. Hij kon twee uur bezig zijn met een pedagogisch probleem en vervolgens de knop helemaal omzetten en een uur besteden aan het revalidatiecentrum waarvan hij beheersraadlid was, om dan weer een uur in de Veda’s te lezen en daarna in de versnelling van de strafvordering te schieten.
Een ontroerende ervaring met hem had ik toen hij uit India terugkwam in 1988, ik woonde toen zelf net weer in Nederland. Zijn echtgenote Esha Damayanti Nandelall was overleden en hij had haar as in de Ganges uitgestrooid. Gewoontegetrouw belde hij me op om te informeren hoe het ging. Hij opende direct met een geweldige uiteenzetting over sibilanten in het Sarnámi, en leek bijna verstoord toen ik informeerde hoe hij zijn reis naar India ervaren had. Het was een paar seconden stil. Heel even klonk de emotie door in zijn stem toen hij zei dat het wel een aangrijpend gebeuren was geweest, en toen klonk het weer vrolijk in de hoorn: ‘Maar zeg, met de nasalen in het Sarnami is er iets vergelijkbaars aan de hand, heb je dat gemerkt?’
Zijn rationaliteit en altijd relativerende, puur hindoeïstische levensrelativering die bijna leek te grenzen aan stoïcisme, bood hem ook altijd voldoende argumenten om zijn positie voor zichzelf geheel helder te weten. Toen bij de decembermoorden twee van zijn schoonzoons vermoord werden, trok hij zich niet, zoals anderen gedaan zouden hebben, terug uit het juristenapparaat van een overheid die verantwoordelijk was voor de moorden, maar trok hij zich enkel terug uit de openbaarheid, om tenminste datgene wat er juridisch gebrouwen werd zo goed als mogelijk op het rechte pad te houden. Het aardige van Adhin was, dat men hem gerust kon confronteren met zijn opvattingen. Was hij als minister van Justitie de vertegenwoordiger van de preutsheid geweest door Pim de la Parra’s Blue Movie af te keuren voor vertoning? Je kon het hem gerust vragen en hij had er weer een schitterende uitleg voor. Altijd bleef hij opgewekt, hij betoonde zich nooit rancuneus en had er groot plezier in om een argumentatie op te zetten, waar hij minstens voor zichzelf als overwinnaar in het logisch denken uitkwam, met een hartelijke hoge lach.
Woord Sarnámi-bijeenkomst, Den Haag, 23 juni 2019
- Published in BIBLIOTHEEK, Nederland
- 1
- 2