Column Kanta Adhin:

Suriname en 8 December

 

Het onware kan nooit tot waarheid worden

door in macht toe te nemen.

Rabindranath Tagore (1861-1941)

 

Op 29 november 2019 deed de Krijgsraad in Suriname uitspraak in het jaren slepende 8 december strafproces. De hoofdverdachte, die inmiddels het presidentschap vervult, werd tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor zijn betrokkenheid daarbij. Een betrokkenheid die hij altijd heeft ontkend, maar die door de Krijgsraad als onomstotelijk is komen vast te staan.

Het is genoegzaam bekend dat dit proces de nodige tegenslagen heeft gekend. Na jaren van onderzoek ging het proces in 2007 van start. In 2010 werd de hoofdverdachte daarin tot president gekozen. Formeel waren daar geen belemmeringen voor. Betrokkene heeft hier bewust op aangestuurd zodat hij in de functie van president immuniteit zou genieten en hij kreeg de benodigde steun daarvoor. Vanuit die positie heeft hij samen met zijn partijgenoten en andere sympathisanten van alles uit de kast gehaald om het proces te frustreren. Zelfs door een parallel lopend waarheidsvindings- en verzoeningsproces te starten. Wat betekent echter waarheid en verzoening voor iemand die keer op keer op leugens is betrapt. Die als leider geen verant­woordelijkheid neemt, maar de schuld op onder­geschikten schuift. Die nooit enig berouw heeft getoond, maar eerder zijn spreekwoordelijke middel­vinger opsteekt naar slachtoffers en nabestaanden van onder zijn regime begane meest grove misdaden.

Zijn reactie op de veroordelende uitspraak is tekenend voor de persoon die in 1980 de macht greep via een coup en alle waarden vertrapte waar Suriname aan hecht en die fier op het Surinaamse wapen staan: Justitia – Pietas – Fides (Gerechtigheid –  Deugdzaamheid – Vertrouwen). Voor betrokkene en zijn aanhang zijn deze waarden duidelijk geen referentiekader. Hij gaat gewoon door als president, ambieert nog een termijn en wordt daarbij luid toegejuicht door zijn aanhang. Terwijl God er regelmatig bij wordt gehaald, wordt blijkbaar niet gereflecteerd op religieuze waarden en normen. Degenen onder zijn aanhang die zich laten voorstaan op hun kennis van het hindoeïsme en de betekenis van het licht daarin, laten zich ook niet daardoor inspireren.

Keer op keer blijkt namelijk dat het referentiekader van de huidige president van Suriname en zijn aanhang bepaald wordt door de mentaliteit van de vroegere koloniale heersers en slavenhouders. Wat die toen ongestraft konden doen, kunnen wij nu ook. Hebben de koloniale heersers niet mensen in hun macht vernederd, menswaardigheid ontnomen en gedood? Daarmee worden de gedragingen van de huidige machthebber in Suriname goedgepraat.

In Nederland is er een behoorlijk uit de hand gelopen discussie over Zwarte Piet gaande. De wens om deze figuur uit te bannen is ingegeven door de link met het slavernijverleden. Er is al een kentering gaande door het uiterlijk van Piet aan te passen, maar er zijn die-hard voorstanders van Zwarte Piet die van geen wijken weten. Die zich beroepen op een diepgewortelde traditie. Deze kunnen zich nu rijk rekenen. Zij hebben immers de steun van de Surinaamse president en zijn aanhang die zich ook laten leiden door de koloniale tradities.

In het buitenland snappen veel mensen niet waarom Zwarte Piet zo belangrijk is voor Nederlanders. Zelfs de Verenigde Naties hebben zich ermee bemoeid, omdat er van regelrechte discriminatie sprake zou zijn. Dit is een schending van in verdragen vastgelegde mensenrechten. Zullen ze in het buitenland snappen dat een persoon die zich aan schending van de meest fundamentele mensenrechten heeft schuldig gemaakt wordt aanbeden door zijn aanhang en weer als presidentskandidaat zal worden voorgedragen?

Als iemand mij daarnaar vraagt, zou mijn antwoord zijn dat het erop lijkt dat Suriname verkeert in de duistere tijden van het kolonialisme vanwege een regime dat ‘decolonizing the mind’ propageert. Het zijn juist de slachtoffers en de nabestaanden die de weg naar het licht willen volgen.

TOP